İNAN AKGÜN ALP (Kars) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Ben aslında Adalet Komisyonu üyesiyim fakat Komisyon gündemine ilişkin somut önerilerimi paylaşmak üzere katıldım. Söz verdiğiniz için teşekkür ediyorum.

Sayın Bakan, size de hoş geldiniz diyorum bürokratlarınızla beraber.

Sunumuma geçmeden önce Diyarbakır'dan az önce aldığımız bir haberi paylaşmak istiyorum. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonunun toplantıda olduğu bu saatlerde, maalesef, Diyarbakır eski Baro Başkanı Sayın Tahir Elçi'nin katillerinin yargılandığı davada sanıklar hakkında beraat kararı verilmiştir. Üzgünüm, burada birçok insanın da üzgün olduğunu düşünüyorum. Sayın Bakan, bu, sizin için talihsiz bir andır bir Adalet Bakanı olarak; bir siyasal cinayetin faili meçhul kalması, cezasızlıkla sonuçlanması bir Adalet Bakanının elbette yaşamak istemeyeceği bir andır diye düşünüyorum. İnşallah telafisi mümkün olur, umudumuzu korumak istiyoruz adalet adına.

Sayın milletvekilleri, devletler, özgürlüğünden yoksun kalmış kişilerin sağlığa erişim hakkının özgür bireylerle eşit şartlarda olmasını sağlamak zorundadır. Bu cümle hukukun temel ilkesidir. Az önce Sayın Rize Milletvekilinin konuşmasını, "İçerideki insanların dışarıdakilerle aynı şartlara sahip olmasını beklemiyorsunuz herhâlde." cümlesiyle özetlenebilecek konuşmasını dinlerken hukukun temel ilkesinin bir İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyesi, İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu eski üyesi tarafından ihlal edilmiş olduğunu da tutanak herhâlde kaydetmiştir. Bu bakış açısı, bu yaklaşım modern hukukta, modern devletler anlayışında yoktur, terk edilmiş bir anlayıştır. Hâlen devam ettirilmesini de üzüntüyle karşılıyoruz.

Uluslararası mevzuat, devletlerce özgürlüğünden yoksun bırakılan kişilerin yaşam hakkı konusunda devletlere pozitif yükümlülükler yüklemiştir, bu da o yükümlülüklerden biridir. Yine, bu yükümlülükler kapsamında, bizler, Komisyonun gündemiyle ilgili bazı somut önerileri Sayın Bakana arz etmek istiyoruz. Bir, sağlık sebebiyle infazın ertelenmesi kararlarında cumhuriyet savcılarının takdir yetkisi kaldırılmalı ve hastanelerin verdiği raporlar esas alınmalıdır. Adli Tıp Kurumlarının sağlık sebebiyle infaz ertelenmesi raporlarında son ve tek merci olmaktan çıkarılmasının önü açılmalıdır. Hâlen hastanelerde bulunan ağır hasta tutuklu ve hükümlülerin tam teşekküllü herhangi bir hastane raporuna istinaden derhâl salıverilmelerinin önü açılmalıdır. Sayın Bakanım, bu husus Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararına konu olmuştur. Gülay Çetin/Türkiye davasında sürecin aşırı biçimsel bir yaklaşımdan kaçınmak üzere basitleştirilmesi gerekçesiyle Adli Tıp Kurumlarının bu misyonlarının daha basit süreçlere indirgenmesi devletlere aynı zamanda bir tavsiye niteliğindedir. Hasta mahpusların infaz ertelenmesi önündeki toplum güvenliği bakımından tehlike kriteri kanundan çıkarılmalıdır. Yine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kaytan/Türkiye Kararı uyarınca tutuklu ve hükümlülerin müddetnamelerinde yaşları ve sağlık durumları dikkate alınarak tahliye olabilecekleri uygun tarih yer almalıdır. Az önce başka bir vesileyle değindiğim Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Gülay Çetin/Türkiye Kararı'nda belirttiği hususlara uyulmalı, hasta mahpusların tahliye edilmemesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3'üncü maddesinin ihlali olduğu da hatırlardan çıkarılmamalıdır.

Sayın Bakanım, Cumhurbaşkanının sağlık sebebiyle tutuklu ve hükümlülere af yetkisini düzenleyen genelgesi değiştirilmeli, Adli Tıp Kurumu tek belirleyici olmaktan çıkarılmalı; Cumhurbaşkanı ağır hastalarla, tutuklularla ve hükümlülerle ilgili yetkisini ayrım gözetmeksizin kullanmalıdır. Çok yakın bir tarihte 28 Şubat davasından hükümlü generallerin tahliyesinin Sayın Cumhurbaşkanının masasında bir yıl beklediği de hatırlardan çıkarılmamalıdır.

Bu taleplerle Komisyonu selamlıyorum.

Başkanım, teşekkür ediyorum.

Sayın Bakanım, bu yönlerde yapılacak düzenlemelere Cumhuriyet Halk Partisi olarak katkı vermeye hazır olduğumuzu da bildiriyor, saygılar sunuyorum.