Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | İzmir Milletvekili Yaşar Kırkpınar ve Sakarya Milletvekili Ertuğrul Kocacık ile 132 Milletvekilinin Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/2266) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 10 .07.2024 |
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Gene bir torba yasayla karşı karşıyayız. Tabii, bu torba yasayı hazırlayan arkadaşlar gerekçede bir tasarruftan bahsediyor olsalar da aslında birçok maddenin tasarrufla hiç alakası yok. Tasarruf; bir şeyin, kaynağın az kullanılması, verimli kullanılması, doğru kullanılması demek. Ben öyle anlıyorum ama maalesef öyle değil. Mesela, bu 28'inci madde, sokak aydınlatmalarının bedelini kimin ödeyeceği meselesi yani bunu merkezî bütçeden değil de belediye bütçesinden ödeme meselesi. Yani ne değişiyor, nasıl bir tasarruf oluyor burada, ben bunu anlayabilmiş değilim ama asıl buradaki mesele şu: Belediyelerin cebinden, yatırım bütçelerinden alıyoruz. Sayın Yaşar Kırkpınar, seni İzmir'e şikâyet ediyorum. Hesap yaptım, eğer bu madde yasalaşırsa İzmirlinin cebinden, İzmir'in kasasından 450 milyon lira para çıkacak. 40 verip 1 alan İzmir'e, bir de bu şekilde cebinden 450 milyon lirasını alarak hizmet edilmesini engelleyeceksiniz. Mesela, bu teklifi getirirken -nasıl geldi aklınıza bilemiyorum ama- bu sokak aydınlatmasının kilovatsaati kaç para diye hiç baktınız mı? En pahalı elektrik sokak aydınlatmasında; 3,89 enerji bedeli, en pahalı. Sanayide bile 2,67 lira, sokak aydınlatması 3,89. Kim, ne iş yapıyor bu sokak aydınlatmasında da kilovatsaatini 3,89'dan biz merkezî bütçeden veyahut da belediyelerden tahsil ediyoruz? Önce bu sokak aydınlatmalarının kilovatsaat bedellerini düşürelim.
Peki, Elektrik Üretim AŞ kaç paraya satıyor elektriğin kilovatsaatini? Devletin değil mi, bizim olan Elektrik Üretim AŞ. 49 kuruştan görevli tedarik şirketlerine ben elektrik vereceğim, görevli tedarik şirketleri sokak aydınlatmasında benden 3,89 alacak; ne güzel iş ya! 2023 yılında 3 kere enerji bedellerinde indirim oldu. Pandemide 4 bin lira olan megavatsaat, 2 bin liralara kadar düştü ama bizim faturalarımıza yansımadı. Ne yaptık peki? Enerji bedeli düştü, dağıtım bedeli arttı. Peki, bu dağıtım bedeli kimin cebine giriyor? Bu dağıtım bedeli, görevli tedarik şirketleri özelleştiği için onların kasasına gidiyor bu paralar. Peki, 2023 yılında bu şekilde faturada yapmış olduğumuz bu hileyle, enerji bedelini düşürüp dağıtım bedelini artırmak suretiyle şirketlerin cebine kaç para girdi? 108 milyar TL girdi arkadaşlar. Enerji bedelini düşürerek, sübvansiyon yoluyla şirketlerin cebine para aktarıyorsunuz, dağıtım bedellerini artırarak gene şirketlerin cebine para aktarıyorsunuz. Yahu, şu EPDK'nin yapısını, 21 görevli tedarik şirketinden birer tane adam getirip koysak bu uygulamayı yapmaya cesaret edemezler, biz yapıyoruz.
Şimdi, Temmuz 2024'te zam yaptık değil mi? Neye zam yaptık? Enerji bedeli 48 kuruştu, 49 kuruş oldu. Ama bizim faturamız ne oldu? Bizim faturamıza yüzde 38 zam geldi. Neye zam yaptık peki? 48'den 49'a geldi, bir şey yansımaması lazım faturaya. Dağıtım bedellerini biz 86 kuruştan 1,37 kuruşa çektik, arttı. Peki, size şunu soruyorum: Ya, bu görevli tedarik şirketleri, milletin olan dağıtım şebekeleriyle dağıtılan bu işten nasıl bir sıkıntısı var da... Sırtında mı taşıyorlar bu elektriği ya? Sırtında mı taşıyor bu görevli tedarik şirketleri bu elektriği? Enerji bedeli artmadan faturamız arttı; bunu da AK PARTİ yaptı, siz yaptınız, sizin iktidarınız yaptı.
Bakın, 240 kilovatsaat elektrik enerjisi kullanan bir kişinin Temmuz 2024 itibarıyla bundan sonraki faturası 495,29 liradır, Haziranda 358,91'di, 2022'de 224 liraydı. Bakın, enerji fiyatı dünyada ve Türkiye'de ucuzluyor. Bizim şu an temmuz ayı itibarıyla eksi yüzde 28 enerji enflasyonumuz var. Eksi yüzde 28 enerji enflasyonunun olduğu bir yerde elektrik faturası 2 katına çıktı. Vatandaşın cebinden alıyorsunuz, görevli tedarik şirketinin cebine koyuyorsunuz. Yapmayın, yapmayın bunu. Bu sokak aydınlatmasıyla ilgili lütfen, önce bir tarifeyi düzenleyin. Niye 3,89 liradan ödüyoruz biz bu parayı? Aydınlatmaya ortak... Peki, şunu biliyor musunuz: Belediye dekoratif direklerle aydınlatma yaparsa onun parasını belediye ödüyor. Ödemiyor işte, devlet ödemiyor, merkezî bütçeden ödemiyor. Sokak sağlıklaştırmayı yaptığım, güzel görüntülü dekoratif direklerle aydınlatma yaptığım zaman bunu parasını ödemiyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Toparlayın sözlerinizi.
Buyurun lütfen.
İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Standartlarına uyarsa ödüyor.
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Sayın Vekil, "Standartlarına uyarsa." diyorsunuz, sonuçta ben aydınlatma için bir şey kullanıyorum. "Tasarruf" diyorsunuz, ya, led dönüşümünü ne yaptınız sokak aydınlatmalarında? Gelin, led dönüşümünü konuşalım. Yüzde kaça geldi led dönüşümü? Bunları bir konuşalım, bunları tartışalım. Biz bunları yapmadan; 3,89'dan "Standarda uydu." "Standarda uymadı." diye vatandaşın cebinden, belediyenin bütçesinden para alarak tasarruf yaptığımızı düşünüyoruz. Ya, devlet de bizim, belediye de bizim, hazine de bizim, bakanlık da bizim ama şu görevli tedarik şirketlerine yaptığınız kıyağı biraz da şu vatandaşlara yapın ya, biraz da vatandaşları düşünelim ya. Şimdi çıkacak, diyecek ki arkadaşlardan biri: "Yahu, zaten biz 240 kilovata kadar 49 kuruştan veriyoruz, zaten piyasa takas fiyatları 2 lira." Aradaki parayı sübvanse ediyorsunuz, hazinenin kasasından veriyorsunuz. Öyle yapacağınıza dağıtım bedellerini düşürün, enerji bedelini uygun noktaya getirin, sübvanse edip bu görevli tedarik şirketlerini zengin etmekten vazgeçin.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.