Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 18 .07.2024 |
CEVDET AKAY (Karabük) - Teşekkürler Başkanım.
Söz konusu maddeyle en düşük emekli aylığı 12.500 TL'ye çıkarılıyor. 10 bin TL'nin altında alan daha önce 1,1 milyon kişi vardı, biraz üstünde olanlarla beraber 3,7 milyon kişi bu zamdan yararlanmış olacak. Bunun da hazineye maliyeti 33,2 milyar lira olacak. Baktığımız zaman, bu 12.500 TL'lik emekli maaşının çok az olduğunu hep söylüyoruz zaten. En düşük emekli aylığının en az asgari ücret tutarı kadar olması gerektiğini ifade ediyoruz; hatta, asgari ücrette de ayarlama yapılması gerektiğini söyledik.
Tabii, bu olay nasıl buralara geldi? 2006 yılında çıkarılan 5510 sayılı Kanun'la asgari emekli tutarı ile en düşük memur maaşı arasındaki bağın kopmasından ileri geldi. Bu da bilinçli olarak tercih edilmiş bir şey tabii ki, emekli sayısının artmasıyla maliyeti aşağı çekme açısından ve bu sorun hâlen devam ediyor. Kök aylıklara zam yapılamıyor bir türlü, dosya bazında zamlar verilerek en düşük emekli aylıkları belirleniyor. Bir sıkıntı da burada yüksek primden emekli olanlar ile düşük prim ödeyerek emekli olanlar arasındaki makasın da daralması ve bir noktada birleşmesi. Burada da çok rahatsızlıklar tarafımıza geliyor. Yüksek prim ödeyen emeklilerin de maaşlarında ayarlama yapılması kaçınılmaz.
Bir de 99 sonrası ve 2008 sonrası emekli olanlarla ilgili olarak da... Bunlar ileride emekli oldukları zaman kök aylıklarıyla ilgili sorunlar daha da ortaya çıkacak ve düşük tutarlarda emekli maaşı almaya devam edecekler.
Biz buradan tekrar ifade ediyoruz: Bu kadar yüksek enflasyonist ortamda, satın alma gücünün eridiği bir ortamda hayatlarını zor idame eden -bütün emekliler açısından söylüyorum- hatta, ikinci bir işte çalışmak zorunda kalan bu emekliler... Ağır sanayide çalışıyorlar 65 yaş üstü. Ben kendi seçim bölgem Karabük'te biliyorum, ikinci bir işte çalışıyor, haddehanede çalışıyor, ağır sanayide çalışıyor, zor şartlarda evine ekmek götürmeye çalışıyor. Hatta, büyük illerde ev kiralarının da ne tutarlara geldiğini biliyoruz. Açlık sınırının 19 bin liralarda olduğu, yoksulluk sınırının 65 bin liralara dayandığı bir ortamda bu tutar yeterli değil. Bu konuyla ilgili daha önce de önerge vermiştik, şimdi de bir önergemiz var. Buradaki en düşük emekli aylığının en az asgari ücret seviyesine çıkarılması zaruridir, asgari ücrette de ayarlama yapılmak kaydıyla.
Teşekkür ederim.