Komisyon Adı | : | SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 2 |
Tarih | : | 23 .07.2024 |
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Adam belki 100 milyon dolara düştü, hâlâ adama 2'yle çarpıp lisans bedelini daha az almaya çalışıyorsunuz. Adam gitti gidiyor hatta bir site de vardı "Gittigidiyor.com" bakın battı, onların hepsi kapandı çoğu. Neden kapandı? Keşke onlar da yaşasaydı, o zaman işte o düşündüğünüz satıcıların alternatifi olurdu.
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Şimdi, Pazaryeri duruyor.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Şimdi, bakın benim bir sürü alternatifim var, birinde satamazsam birinde satıyorum, birinde satamazsam ötekinde duruyorum; birinde kampanya yapıyorum, onda... Benim derdim yok, inanın, gerçekten. Anlatabildim mi? Ama ötekiler yok olup bir tane kaldığında, onun eline düştüğümde işte benim için asıl sorun orada başlar. Bakın, bir cümle okuyacağım size, kusura bakmayın. Bu kadın Federal Trade Commission yani Ulusal Ticaret Komisyonu Başkanı; Amerika'daki durumla ilgili bir analizi, Amazon'la ilgili -yüzde 47 pazar payına sahipmiş- diyor ki: "..."(*) Yani diyor ki: "Fiyat stratejileriyle, fiyat taktikleriyle satıcıyı cezalandırabilir." "..."(*) "Bir gecede birden bire listelerden çıkarabilir." "..."(*) Yani arama sayfalarından çıkarılabilir bu firmalar. "..."(*) Kısaca "Bu firmalar Amazon'un terörünü yaşıyor şu anda." diyor. "..."(*) Yani "Bir gecede bir düğmeye basarak işlerinin yüzde 80, yüzde 90'ını kaybedebilir." "..."(*) "Amazon'la karşı karşıya gelirse işlerinin yüzde 80-90'ını kaybederek iflas ya da konkordato noktasına gelebilir." diyor. Çünkü Amazon burada pazar lideri; yüzde 50 pazara sahip. "Bir düğmeye basarsa küçük esnafı bitirir." diyor. Yani şu anda Amerika aslında, zaten 2022 yasasında bizim yaptığımızı yapmaya çalışıyor, farkında mısınız?
EDNAN ARSLAN (İzmir) - Biz onlardan ilerideyiz.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Bizim 2022'de yaptığımızı şu anda Amazon için yapmaya başlıyor, kendileri için yerli ve millî olan firma için yapmaya çalışıyor. Biz, Çinliler için yapmıyoruz.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Şu an bunu yapmasının önünde engel nedir Sayın Vekilim?
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Neyi yapmasında?
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - 2022'de yasa çıktı, şu an siz iyi bir satıcısınız, iyi para kazanıyorsunuz. Bir X pazar yeri dedi ki: "Ben seni attım platformumdan." Ne ceza var?
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Alternatif var.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Alternatif ama yüzde 40'ı...
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Yani hiçbir cezası yok.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Sizin koyduğunuz eşiklerde bir firma e-ticaretin ne kadar üstüne geçemiyor?
TİCARET BAKAN YARDIMCISI MAHMUT GÜRCAN - Yüzde 20'nin üstüne geçemez.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Hayır, e-ticaret dediğimizde?
TİCARET BAKAN YARDIMCISI MAHMUT GÜRCAN - E-ticaret pazarının yüzde 20'si.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Ben şunu söylemeye çalışıyorum Sayın Başkanım...
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam, bakın, ben size söylüyorum...
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Tamam, onun bir yaptırımı yok.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bu dediğinizle ilgili bir düzenlemeyi, şu anda zaten Avrupa Birliğiyle uyum süreciyle beraber Rekabet Kurumumuz Türkiye'ye getirecek. Burada "digital act" Avrupa Birliğinin düzenlemesiyle uyumlu bir çalışma şu anda var. Yani burada hâkim pazar oyuncularıyla ilgili bir düzenleme gelecek. Bu, dediğiniz işlerin önüne geçebilmek için.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Biz önündeyiz Sayın Bakanım.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Yok, siz önünde değilsiniz.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Türkiye olarak önündeyiz.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Size örnek veriyorum.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - "Biz" derken, Türkiye olarak bu adamlar bence bizi örnek alıyor şu anda.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Değiliz şu anda, onu anlatmaya çalışıyorum. Bir firma sizi atsa, ikinci firma da dese ki: "O, seni zaten oradan attı, ben senden yüzde 40 komisyon alırım ancak platformuma koyarım." Bunun önünde bir engel var mı?
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Bakın, bu benim kusurumdur, başka bir şeydir. Bu, çok ekstra bir örnek. Bunlar ayrı mesele; biz, burada, bu kanunda bunları konuşmuyoruz.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Ama sizin okuduğunuz metinle aynı örneği veriyorum ben size.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Hayır, biz bunları konuşmuyoruz burada, yanılıyorsunuz.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Ama sizin söylediğiniz metne örnek veriyorum ben.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Benim söylediğim şey bu değil.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Bakın, orada ne dedi? Bir gecede bir firmayı bitirebilir, batırabilir, platformundan atabilir.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Tamam ama burada şunu da söylüyor, bakın...
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Ben size şimdi bir örnek söylüyorum...
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Burada şunu da söylüyor: "Fiyat politikalarıyla cezalandırabilir." diyor. Biz zaten bunun önüne geçmişiz. O yüzden diyorum, biz, bence şu anda dünyanın önündeyiz. Gelin, bu yasayı çok kurcalamayalım. Bu lisans bedelleri ödensin, ödenemesin, ne olacak bir görelim. Daha çocuk doğmamış, affedersiniz, biz don biçiyoruz doğmamış çocuğa. Şimdi, bazı vekillerimiz diyor ki: "60 milyar lira para nasıl ödeyecek?" Adam, 450 milyar ciro yapmış, 60 milyarı da öder ya. Ha, bir ödeyemesin, o zaman konuşalım; öder.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - 450 milyar ciroyu o yapmıyor yalnız.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Hayır, hayır, hesaplarda 60 milyar ödemesi için 450 milyar ihracatı düştükten sonra net işlem hacmine sahip olması lazım; onu demek istiyorum.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Net işlem hacmi, ciro değil yalnız.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Biliyorum.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - E, tamam.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - İhracatı da düştükten sonra sepetindeki tutar.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam, ciro ne demek? Siz ciro derken neyi alıyorsunuz?
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Toplam satışlarını düşünüyorum.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Kendi satışınızı alıyorsunuz, değil mi?
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Yani ciro olarak yanlış ifade etmiş olabilirim, net işlem hacmi diyelim.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Yani ihracatı düştükten sonraki net işlem hacmi diyelim.
BAŞKAN MUSTAFA VARANK - Tamam, net işlem hacmi, doğru.
ŞEREF ARPACI (Denizli) - Bir de bunun içine ihracatı da koyarsanız yani bu rakamların ödenmez, ödenemeyecek rakamlar olduğunu düşünmüyorum. Ha, bir problem varsa, bir sıkıntı doğacaksa...