Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 30 .10.2024 |
ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim.
Sayıştay Başkanımıza da teşekkür ederiz yaptığı açıklamalardan dolayı.
Tabii, burada şimdi temel problem aslında şu: Son birkaç yıla kadar burada idarenin tutumunu da ben doğru buluyorum. Çok ciddi ödeneküstü harcama yapıldı yani Meclise hiç gelinmedi, ek ödenek alınmadan bütçenin yüzde 20'si, 25'i, 30'u, kimi kalemlerde belki çok daha üzerinde bir ödeneküstü harcama yapıldı. Bu, Meclisin bütçe hakkının gasbedilmesi açısından son derece feci bir şeydi, biz burada bunları çok eleştirdik ama son birkaç yılda en azından hatırladığım 2022, 2023 hatta 2021’de de geldi mi bilmiyorum, 2021’de de geldi herhâlde, ek bütçe kanunlarıyla en azından geliniyor bütçeden. Usulü normal kanun gibi olmuş olsa da aslında tabii, bütçenin yüzde 25-30’u kadar bütçe yapıyorsanız bunun usulünü normal kanun usulünden biraz bütçe kanunu usulüne aslında dönüştürmek lazım. Öyle olmasa bile biz yine de ona bile “eyvallah” dedik. En azından Parlamentoya gelindi ve Parlamentodan bir yetki alınarak bu harcamalar yapıldı. Buradan geriye gidiş olmaması lazım yani o önceki sisteme tekrar dönmeden, ödeneküstü harcama işini artık tarihe gömmek lazım. Bu bir defa parlamenter demokrasiler açısından son derece önemli bir şey. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sayıştay Başkanının açıklamalarından sonra burada benim esas dikkatinizi çekmek istediğim husus şu: Bütçeye hiç uğramadansistemde yaklaşık 1,3 trilyon lira bir ödenek doğuyor, bu Parlamentoya hiç uğramıyor. Burada bir tuhaflık yok mu? Diyebilirsiniz ki: “Ya, Parlamentonun verdiği kanunlarla, o yetkiyle yapıyor.” Ya, o kanunun nasıl çıkartıldığını biliyoruz. Burada biz feryat ediyoruz “Olmaz.” diyoruz, “Bu Parlamentonun hakkıdır.” diyoruz. Vergi koyarken de böyle, harcama yaparken de böyle… Mesele Anayasa salt sınırlarında…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Usta, toparlayın lütfen.
ERHAN USTA (Samsun) - Ama bu kısım önemli.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
ERHAN USTA (Samsun) - Bunu bizzat Sayıştay Başkanının ağzından da duymuş olduk. Yani, 1,3 trilyon lira bu Parlamentoya hiç uğramadan bütçeye bir ödenek ilavesi yapılabiliyor; bu, demokratik bir durum değil, ne olursa olsun.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Parlamentonun verdiği kanunlarla…
ERHAN USTA (Samsun) - Onu ben söylüyorum Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Parlamento kanun veriyor, Parlamentonun yarısı sizin o kanununuza karşı çıkıyor ama bir çoğunluk var nihayetinde o çıkartılıyor. Kanununun geçiyor olması, bunun illa doğru olduğu anlamına veya demokrasinin özüne uygun olduğu anlamına gelmez. Şimdi, şöyle geriye doğru bir yaslanalım bakalım ya, bütçenin yüzde 20'si, 25'i kadar bir ödenek ilavesini, daha doğrusu ödenek doğurma işlemini idarenin kendisinin yapması kadar bütçe hakkını iğfal eden başka bir şey olabilir mi? Olamaz.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - İdare yapmıyor Erhan Bey.
ERHAN USTA (Samsun) - İdare yapıyor.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ - Parlamentomuz karar veriyor, idare de onun gereğini yapıyor. Parlamentonun gereğini yapıyor. (Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Toparlayalım.
ERHAN USTA (Samsun) - Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, aynı şeyi söylüyoruz da niye anlaşamıyoruz onu bilmiyorum. Yani, ben diyorum ki, elbette ben de söylüyorum, kanuna istinaden yapıyorsunuz, kanunsuz yapıyorsunuz filan demiyorum ama bu kanun yanlış diyorum. Bu kanunun Parlamentodan geçirilmesi yanlış. Orada diyemezsin canım Parlamentonun şeyi... Kanunların hepsini siz gönderiyorsunuz yani bunu bilmeyen mi var? Kanunlar bakanlıklardan geliyor, Cumhurbaşkanlığından geliyor, buradan kanun geçiyor. Milletvekilleriyle bire bir konuştuğumuzda herkes “Olmaz böyle bir kanun.” diyor ama kanuna herkes el kaldırıyor, geçiyor. Trendyol Kanunu, bunu konuşacağız, şimdi bugün fırsatımız olmadı. Kaç tane AK PARTİ milletvekiliyle konuştum, “Bu kanun yanlış.” dedi ama Çinli Trendyol’un cebine 46 milyar lirayı koyan kanun oradan geçti. Yani bu kanun buradan geçince -meşruiyetini tartışmıyorum ama- hukuki mi, doğru mu daha doğrusu, adil mi yani evrensel ilkelere uygun mu? Buna bakmamız lazım. 1,3 trilyon lira, idarenin bu şekilde bir ödenek eklemesi bütçe hakkının gasbedilmesi demektir.