Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a)Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı b)Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü c)Meteoroloji Genel Müdürlüğü ç)İklim Değişikliği Başkanlığı d)Kentsel Dönüşüm Başkanlığı e)Türkiye Çevre Ajansı |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 08 .11.2024 |
CAVİT ARI (Antalya) - Evet, Sayın Başkanım, değerli milletvekili arkadaşlarımız, Sayın Bakan, Bakan Yardımcıları, değerli bürokratlar ve sayın basın mensupları; ben de öncelikle hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.
Sayın Bakanım, size sormak istiyorum: Bu ülkenin topraklarını sata sata nereye kadar gideceksiniz? Geçen yıl 5.550 taşınmazı sattınız, bu yıl da her gün TOKİ'nin ilanları var, bu taşınmazları satmaktan ne zaman vazgeçeceksiniz diye size soruyorum. Bu satışlarla ilgili size bir soru önergesi verdim "Satış gerekçeniz nedir?" diye. "Bahse konu satışlardan elde edilen gelirler deprem konutlarının finansmanı, gerekse de TOKİ Başkanlığınca yürütülen projelerin finansmanı kapsamında kullanılmaktadır." şeklinde bir cevap ve yine devamında TOKİ'ye devredilen taşınmazların satışıyla elde edilen gelirlerden yerel yönetimlere herhangi bir pay aktarılmasına dair bir mevzuat bulunmadığına dair cevap verdiniz. Yani şimdi bu satışlar olmasa depreme harcayacak paranız yok mu? Ve yine bu satışlar olmasa TOKİ'nin faaliyetlerini sürdürecek paranız yok mu; önce onu soruyorum.
Yine, Sayın Bakan, bu satışlarla ilgili gerçek anlamda bir adaletsizlik yapmaktasınız ve yapmaya da devam etmektesiniz. Şöyle ki: Bu taşınmazların gayrimenkul olarak değerlerini artıran kurumlar belediyelerdir, belediyelerin o bölgelere getirdiği hizmetle o taşınmazın değeri artar. Ancak siz hazineye ait olan ve hazine tarafından satılması mümkün olan bu taşınmazlardan belediye paylarını -eğer ilçe belediyesi ise yüzde 30, büyükşehir belediyesi var ise yüzde 10'luk paylarından- özellikle de Cumhuriyet Halk Partili belediyelere pay gelmesin diye bu gayrimenkulleri önce TOKİ'ye devrediyorsunuz ve sonrasında da TOKİ üzerinden satıyorsunuz. Yani kısacası burada bir haksızlık, adaletsizlik işliyorsunuz ve tabiri caizse de sizin anlayacağınız dilden söyleyeyim, günaha giriyorsunuz Sayın Bakan. Eğer siz adil bir Bakansanız bu satışların TOKİ üzerinden değil, Milli Emlak üzerinden, hazine tarafından satışının sağlanması ve o gayrimenkullere değer katan ve sonrasında da hizmet bekleyen o Cumhuriyet Halk Partili belediyelere pay kalmasını sağlamanız gerekmekte.
Sayın Bakan, belediyelerin gerçekten belini büken çok önemli bir konu var, malumunuz, bu kamulaştırma davaları. Örneğin, sadece bir belediye, Antalya'daki sadece bir ilçe belediyesinin şu anki durumundan bahsedeceğim. Mevcutta 32 adet kesinleşmiş davası, 180 adet devam eden davası bulunan bir belediyemiz var ki bütün belediyeleri ilgilendiren bir konu. Sadece harç olarak 36 milyon lira para ödemesi gerekiyor. Yine, kesinleşmiş kamulaştırma borcu 54 milyon, dava dosyaları eğer devam eder ve kesinleşirse tam 1 milyar; faiziyle beraber, masraflarıyla beraber süreç tamamlanırsa bugün itibarıyla 2 milyar, zaten bu belediyenin bütçesi de 2 milyar. Şimdi, bu kamulaştırmalar konusuna bir çözüm bulunmalı.
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANI MURAT KURUM - Az önce söylediğim şeyi içeriyor işte.
CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Bakanım, o sizin söylediğiniz de önemli ama bu konuya gerçekten bir çözüm bulunmalı, özellikle de hacizler yönüyle önleyici tedbirler alınmalı ve bütçeye yüzde 3, kamulaştırma bedeli kısmının ayrıldıktan sonra geri kalan kısımlarının en azından haczinin kabil olmadığına dair yasal düzenlemeyi bir an evvel çıkarmalıyız, aksi hâlde belediyelerin gerçek anlamda beli bükülmeye devam edecek.
Sayın Bakan, buraya geldiniz, başta, CHP'li belediyeleri eleştiren tutum ve davranış içerisine giren bir konuşma yaptınız. Şimdi, ben size Bakan olarak soruyorum: Cumhuriyet Halk Partili büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve ilçe belediyelerinin Cumhurbaşkanlığından onay bekleyen projeleriyle ilgili hangi desteği veriyorsunuz? İller Bankası Genel Müdürü de buradaydı, Bakanlıklar ve İller Bankasından onay bekleyen, İLBANK AŞ'den onay bekleyen projeler, krediler ve teminat mektubu noktasında bugüne kadar nasıl bir desteğiniz oldu, size soruyorum. Belediyelerimizin şu an onay bekleyen sayısız projeleri var ve bu projeler gerçekten o şehrin kimliğini değiştirecek, etkileyecek, insanların yaşam kalitesini artıracak projeler ama maalesef İller Bankasından ne kredi çıkıyor ne proje onay desteği çıkıyor ne de Cumhurbaşkanlığından projeler. Bütün belediyelerle ilgili taleplerimizi ilettik ama bugüne kadar maalesef ki sizden destek alamadık.
Sayın Bakan, sunum kitapçığınızda atık su arıtma tesisi ve bağlantı altyapı tesislerini yaptığınıza dair bir açıklamanız var. Ben kendi ilimden, Antalya'dan bahsetmek istiyorum. Antalya'nın nüfusu 2 milyon 700 bin ve İller Bankası kaynağı olarak sonuçta 2 milyon 700 bin nüfusuna göre pay gelen bir şehrimiz. Ancak sizin de herkesin bildiği gibi Antalya, her yıl ortalama 16 milyon yabancı turistin, 4 milyon da yerli turistin geldiği bir şehir. İller Bankasına göre 2 milyon 700 bine ama ortalama 16 milyon yabancı, 4 milyon yerli turisti de dâhil edersek 22-23 milyon nüfusa hizmet eden bir şehrimiz var. Şimdi, bu şehrin en önemli özelliğinin turizmle ilgili olduğunu siz de biliyorsunuz ve turizmin başkenti diyeceğimiz bir şehrimiz var.
Bakın, Antalya'nın turizm bölgelerinden Serik'te, Belek, Kadriye bölgesinde atık su arıtma tesisi ve altyapısı için ihtiyaç olan bu tesisi ve yine, Kemer-Çamyuva Atıksu Arıtma Tesisi için ihtiyaç olan tesisi Turizm Bakanlığı Türkiye'nin genel bütçesine en büyük katkı sağlayan, turizmin başkenti dediğimiz ilk 10'daki kentimize parası karşılığı yapıyor Sayın Bakan, bakın, parası karşılığı. Yani bu arıtma tesisi ve altyapıdan elde edilecek olan gelirlerine Turizm Bakanlığı el koydu ve el koyduğu bu para karşılığında, Serik bölgesinde yirmi yıl, Kemer bölgesinden de yirmi yedi yıl süreyle tüm gelirleri Turizm Bakanlığına ödenmek kaydıyla bu tesis yapıldı. Şimdi size soruyorum: Türkiye'nin ekonomisine en büyük katkıyı sağlayan, ilk 10 il içerisinde olan Antalya'ya ve en çok turistin geldiği Antalya'ya sizin, devletin kaynağından ayıracağınız hiç paranız yok mu? Yani orası Cumhuriyet Halk Partisi Belediyesi olarak yönetildiği için mi yapmıyorsunuz, buradan soruyorum size. "Yok, öyle değil." diyorsanız size bir önerim olacak: Alanya da yine Antalya'nın en büyük turizm bölgelerinden bir tanesi; Alanya'nın da yine turizme olan katkısını nazara alırsak şu an Alanya'da böyle bir altyapıya ihtiyaç var, arıtma tesisine ve altyapısına ihtiyaç var. Evet, buyurun, eğer adaletli bir Bakansanız Alanya'nın bu ihtiyacını karşılayın ve Alanya'ya bu tesisi yapın diye size öneride bulunuyorum Sayın Bakan.
Şimdi, Fethiye Göcek'te Mapa Şamandıra Projesi'nin başladığını ve orayı da örnek bir proje olarak geliştireceğinizi ifade ettiniz. Ben şunu söyleyeyim Sayın Bakan: Burada tekne ve yatları bulunan özellikle yerli vatandaşlar yani bölge insanı olan vatandaşlarımızın tekne faaliyetleri var, ticaretleri var. Şimdi, siz bu projeyi gerçekleştirdiğinizde eminim ki orayı ihaleye vereceksiniz ve o ihaleyi alan kişi o teknecileri muhtemelen yüksek rakamlarla oraya demir arttıracak.
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANI MURAT KURUM - Biz yapıyoruz.
CAVİT ARI (Antalya) - Siz yapıyorsunuz, işletmeyi mutlaka ihaleye verirsiniz ya da...
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANI MURAT KURUM - Bir yapalım da görün.
CAVİT ARI (Antalya) - Biliyoruz, bugüne kadar sayısız diğer örneklerdeki uygulamalarınızdan biliyoruz Sayın Bakan bu sürecin nasıl gelişeceğini.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
CAVİT ARI (Antalya) - Dolayısıyla bu konudaki önerimiz de şu...
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Arı mikrofonun kapandığını hiç fark etmiyor.
CAVİT ARI (Antalya) - Bölge teknecilerinin talebiyle ve belediyemizin talebiyle önerimiz şu...
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Açayım isterseniz.
CAVİT ARI (Antalya) - İyi olur Sayın Başkan.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Bir dakika açıyorum, toparlayın.
CAVİT ARI (Antalya) - Burayı belediyeye -Büyükşehir ya da Fethiye Belediyesine- ve Deniz Ticaret Odasının işletmesine devrederseniz daha uygun olacaktır, bölgede bulunan tekneciler daha rahat edecektir. Aksi hâlde, hepsinin, şu an oranın, bu işletmenin özelleşeceğine ve yüklü paralar ödemek zorunda kalacağına dair bir huzursuzluk içerisinde olduğunu da size ifade etmek istiyorum; Bakan olarak da adalete davet ediyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Arı, teşekkür ediyorum.