Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Ticaret Bakanlığı b) Helal Akreditasyon Kurumu c) Rekabet Kurumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 12 .11.2024 |
TAMER OSMANAĞAOĞLU (İzmir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Bakanım, Komisyonumuzun değerli üyeleri, Bakanlığımızın kıymetli bürokratları, basınımızın güzide temsilcileri; hepinizi saygı ve muhabbetlerimle selamlıyorum.
Sözlerimin başında büyük devlet adamı, eski Gümrük ve Tekel Bakanımız şehit Gün Sazak Beyefendi'yi rahmet ve minnetle anıyorum. Şüphesiz Gün Sazak Bey, Gümrük ve Tekel Bakanlığı görevini üstlendiği dönemde kamu yönetiminde açtığı ufukla yeni bir bakış açısı getirmiş, aynı zamanda büyük başarılara da imza atmıştır. Elbette onun başarıları, vatan ve millet sevgisinin ortaya çıkardığı dürüstlüğün, tüyü bitmemiş yetimin hakkını koruma gayretinin doğurduğu görev bilincinin devletin bölünmez bütünlüğüne olan adanmışlığın sonucudur. Dolayısıyla cumhuriyet tarihinde ilk defa şeffaf ve açık bir yönetim modelinin uygulanmasına vesile olan bu anlayış, Ticaret Bakanlığımızın geçmişten günümüze görevlerini ifa ederken edindiği temel prensip hâline de gelmiştir. Bu vesileyle bir zamanlar âdeta kangren hâline gelmiş gümrüklerdeki yolsuzluğun, rüşvetin ve kaçakçılığın kökünün kazınmasında büyük gayretler sergileyen muhafaza memurlarımıza, amirlerine ve Bakanlığımızın Bakan Bey nezdinde her bir personeline teşekkürlerimi sunuyorum.
Sayın Bakanım, Türkiye sahip olduğu stratejik konumu ve ekonomik dinamikleriyle milletlerarası arenada aktif bir ticaret merkezi olma konumunu gün geçtikçe güçlendirmektedir. Bu durum ekonomik büyümemizi de doğrudan etkilemekte, küresel çalkantılara rağmen artan ihracat rakamları, uluslararası platformlarda Türkiye'nin güvenilirliğini gözler önüne sermektedir. Şüphesiz bu güvenin oluşmasında Ticaret Bakanlığımızın stratejik planları, yerli üreticilerin ihracat baskısı altında ezilmemesi için uygulanan ticaret politikaları ve elbette yürütülen ticaret diplomasisinin etkisi büyüktür. Bu gayretlerin sonucudur ki Türkiye 2023 yılında yüzde 5,1 olan büyüme oranıyla OECD ülkeleri arasında 1'inci, Avrupa'da 2'nci ve G20 ülkeleri içinde 3'üncü sırada yer almıştır. 2024 yılı ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 5,3'ü, ikinci çeyrekte ise yüzde 2,5 oranında artış gösterdiği ekonomimizin 16 çeyrektir kesintisiz büyüdüğü de rakamlarla sabittir.
Önemsediğimiz bir diğer husus olan ihracat rakamlarımız: 2023 yılında ihracatımız 255,6 milyar dolara ulaşarak cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmıştır. 2024 Ekim ayında son on iki aylık rakamlara göre mal ihracatımızın bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,1 oranında artarak 262,3 milyar dolar seviyesine yükselmesi -bu rakam 2023 Ekim ayında 254,4 milyar dolar olarak da göz önünde bulundurulursa- oldukça olumlu gelişmelerdir. Diğer yandan gümrüklerimiz 2023 yılında 3 milyon adet ithalat beyannamesi ve 4,9 milyon adet ihracat beyannamesiyle 618 milyar dolara yakın ticaret akışının yapılması da dikkat çekicidir. Emniyeti tartışmasız büyük olan serbest bölgeler de bu büyüme oranlarına ziyadesiyle katkı sağlamıştır. Serbest bölgelerde faaliyet gösteren 2.111 firma 99 bin kişiye istihdam sağlarken 12,7 milyar doları ihracat olmak üzere toplam 30,9 milyar dolarlık bir ticaret hacmine kavuşmuş toplam satışların içerisindeki ihracatın payı ise yüzde 70'ler seviyesine ulaşmıştır. Yani mal ihracatımız son bir yılda 7,9 milyar dolar artış kaydetmiştir. Bunun yanında 2023 yılında mal ithalatımız ise yüzde 5 oranında azalışla 362 milyar dolar seviyesine gerilemişti. 2024 yılı Ekim ayında ise yıllıklandırılmış bazda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,4 oranında azalışla 340 milyar dolar seviyesine gerilemiştir. 2023 Ekim ayındaki mal ithalatımız 367,2 milyar dolar olduğu hatırlanacak olursa son bir yılda mal ithalatında 27,2 milyar dolarlık önemli bir düşüşün olması takdiri hak eden bir gelişmedir; biz takdir ediyoruz. Ayrıca, önemli hedeflerden biri olan cari fazla konusunda da olumlu gelişmelerin olduğu gözlerden kaçmamaktadır. Ağustos ayında beş yılın en yüksek cari fazlasının kaydedilmesi, altın ve enerji hariç tutulduğunda 9 milyar dolarla tarihin en yüksek fazlasının elde edilmesi sevindirici bir gelişmedir.
Türk ve Türkiye Yüzyılı'nın hemen başında katma değerli ve yenilikçi üretim teşviklerinin artırılması, aynı hassasiyetin yatırım, istihdam ve ihracat alanlarında da daha fazla gösterilmesi tarihin hepimize yüklediği büyük bir sorumluluktur. Cumhur İttifakı olarak her alanda olduğu gibi ticaret konusunda da sahip olduğumuz güçlü potansiyelin farkında olunması, dinamik bir ileri görüşlülükle adımların atılması, geleceğe daha emin bakmamızın yegâne referansıdır.
Sayın Bakanım, seçim bölgem İzmir'de yurdumuzun değişik yerlerinde gerçekleştirdiğim çalışmalar esnasında malumum olan bazı beklentileri de ifade etmek isterim. Haksız rekabetin ortadan kaldırılması için Perakende Ticaret Yasası'nın yeniden düzenlenmesi, esnaf ve sanatkâr ile tacir ve sanayicinin ayrılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının Türk ve Türkiye Yüzyılı hedeflerine ulaşılması için önemli gördüğümüz Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine göre yeniden düzenlenerek revize edilmesi, esnaf ve sanatkâr alma hadlerinin yükseltilmesi, esnaf ve sanatkârlarımıza BAĞ-KUR ve SSK konusunda geriye dönük borçlanma hakkının tanınması, esnaf ve sanatkârlarımıza, özellikle esnaf birlikleri ve esnaf oda başkanlarımıza yeşil pasaport verilmesi, pos cihazı komisyon oranlarının düşürülmesi, esnaf ve sanatkâr tanımının hızla değişen ticaret hayatına uygun bir şekilde yeniden güncellenmesi beklentiler arasındadır. Diğer yandan, ekonomide rekabet sağlanarak tekelci oluşumların önlenmesi, yeni girişimlerin ekonomiye kazandırılması, bölgeler arası dengesizliklerin giderilmesi ve yerel potansiyelin harekete geçirilmesi amacıyla esnaf ve sanatkâr kesiminin sürekli desteklenmesi konusunda hassasiyetinizin de farkında olduğumu söylemek isterim. Bu manada, perakende ticareti konusunda değişiklik yapılması işini namusuyla yapan, esnafımızı zan altında bırakan fahiş fiyat artışlarının önüne geçilmek için düzenlemeler yapılması, caydırıcı müeyyidelerin devreye sokulması çok yerinde olmuştur. Yeni önlemlerin ve kararlı sürecin devam ettirilmesi gerektiği de ortadadır. İhracatçı ve imalatçılara vergi indirimi getirilmesi, imalatçı ihracatçıların kurumlar vergisinin düşürülmesi, bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin yasal düzenlemelerin yapılması yerinde olmuştur. Nitekim, küresel salgın nedeniyle işleri zarar gören ticaret erbabımıza Türkiye genelinde gelir kaybı desteği, kira desteği ve 5 bin TL destekleri kapsamında yaklaşık 9 milyar TL hibe desteği verilmesi vatandaşlarımıza yalnız olmadıklarını hissettirmiştir.
Sayın Bakanım, biz biliriz ki esnafın mizacı alçak gönüllülüktür. Yine, biliriz ki devletimizin karakteri de alicenaplık üzerinedir. Dolayısıyla, devletimizin ticaret hayatının her alanına, her bir ferdine bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da aynı hassasiyetle yaklaşacağına olan inancımız tamdır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
TAMER OSMANAĞAOĞLU (İzmir) - Bitiriyorum Sayın Başkanım.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
TAMER OSMANAĞAOĞLU (İzmir) - Liderimiz Sayın Devlet Bahçeli'nin ifade ettikleri gibi, üreterek, yabancı sermayeyi özendirerek, tasarrufu artırarak, fiyat ve finansal istikrarı kurumsallaştırarak, ihracat ve yatırım seferberliğini teşvik ederek, bilhassa adil ve insani paylaşımı canlandırarak yeni yüzyılda Türkiye ekonomisini zincirlerinden kurtarmalıyız. Bunu yapacak irade, inanç ve itibar Milliyetçi Hareket Partisi ve Cumhur İttifakı'nda mevcuttur.
Sayın Bakanım, Bakanlığımızın bütçesinin yüce Türk milletine ve devletine hayırlara vesile olmasını diliyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Teşekkür ederim.