ALİ KARAOBA (Uşak) - Sayın Başkan, Sayın milletvekilleri, Sayın Bakan ve değerli bürokratlar; öncelikle bütçeniz hayırlı olsun.

Bakanlığın misyonu belli: Türkiye Cumhuriyeti'ndeki çalışan sağlığını, güvenliğini ve refahını esas alarak çalışma barışı ve düzenini etkin bir sosyal güvenlik sistemini sağlamak; tam istihdamı destekleyici ulusal ve uluslararası etkin bir iş gücü piyasası oluşturmak ve denetlemek; çalışma yaşamına ilişkin veriye dayalı politikaları geliştirmek ve uygulamak. Peki, uygulamaya bakarsanız bu misyonunuz geçerli mi, yapabiliyor musunuz? Tabii ki hayır.

Bakın, Türkiye genelinde sayıları yaklaşık 18 bin olan aile sağlığı merkezi gruplandırma personeli bünyesinde farklı branşlar barındırıyor: Ebe, hemşire, ATT, temizlik personeli ve tıbbi sekreterlerden oluşan sağlık profesyonelleri olan aile sağlığı merkezi gruplandırma personelleri uzun zamandır kadro talep ediyor ve her seçim öncesi kendilerine büyük sözler veriliyor fakat tutulmuyor. Geldiğimiz noktada Bakanlığa soru önergeleri veriyoruz, "ASM'lerdeki kadro eksiklikleri nedir?" diyoruz, yanıt alamıyoruz. ASM'lerde ilgili emekçilere "sağlıkçı" diyelim önerisini getiriyoruz, yine cevap alamıyoruz. ASM'lerin içerisinde iş barışının sağlanması gerektiğini, neler yapılması gerektiğini söylüyoruz; soruyoruz, yine cevap alamıyoruz.

Sayın bürokratlar, hepinizin yüzüne karşı tekrar soruyorum: Aile sağlığı merkezindeki sağlık emekçileri için ne yapıyorsunuz, planınız nedir? Neden soru önergelerimize yanıt vermiyorsunuz?

Bir diğer önemli konu: Bakın, 23 Mayıs 2024'te sormuşum, yanıt alamamışım, üç hafta önce tekrar sormuşum. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nda yer alan aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki teknik ortaöğretim ile yükseköğretimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi alan öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile 2574 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 46'ncı maddesine tabi olan kısmi zamanlı çalışan öğrencilerimizin durumu ne olacak? Bunların staj ve çıraklıkları emekliliklerine dâhil edilecek mi?

Bir diğer konu engellilerimiz. Bakın, engellilerin tüm insan hak ve temel özgürlüklerinden tam ve eşit şekilde yararlanmasını teşvik ve temin etmek, iş hayatına katılımlarını sağlamak gerekiyor. 2023 Şubat depreminden sonra engelli vatandaşlarımızın sayısının da arttığını düşünerek yüzde 3 olan oranın yüzde 5-6 oranlarına yükseltilmesi gerekiyor. Bakanlığın bunun için gerçekleştirdiği bir çalışma var mıdır? Cumhurbaşkanını 17 Şubat 2022'deki açıklamalarında 12 bin yeni engelli memur alımının yapılabileceğini belirtmiş olmasına rağmen hâlâ alımlar yapılmamıştır; bununla ilgili bilgi istiyoruz.

Bir diğer konu: Özel sektör çalışanlarının banka promosyonunu alabilme noktasında sizlerden haklı beklentileri var. Kamu kurumlarında çalışanların ve emeklilerimizin maaşları üzerinden kârlılığını ve nakit akışını arttıran bankaların çalışanlara elde edecekleri kârın bir miktarını ödedikleri promosyon sisteminden özel sektörde çalışanların da faydalanması gerekmektedir.

Sayın Bakan, değerli bürokratlar; size 11 Aralık 2023'te bir soru sormuşum; not almanızı ve bu gecikmenin sorumlularının kim olduğunu da bize bildirmenizi istiyoruz. Eğer cevap alamayacaksak baştan soru sormayalım. Bana yanıtı 16 Ekim 2024'te, bir yıl sonra göndermişsiniz neredeyse; on ayda soru önergesi cevaplamanız ayıptır, bu kadar gecikmeli cevap vermeniz doğru değildir. Kamu kurumlarında taşeron olarak çalışan, binlerce kiralık aracı gece gündüz kullanan araç şoförleri, makam şoförleri 112 acil evde sağlık hizmetleri ve hasta nakil ambulansı gibi çok çeşitli araçlarda görev yapmaktadırlar. Bu son düzenlemelerde yaklaşık maliyetin yüzde 70'inin altında kalan şoförler kadro kapsamına alınıp alınmayacağını merak etmektedirler. Şimdi kısaca şöyle soralım: Kamuda taşeron kapsamında çalışmış şoförlerin daimî işçi kadrosuna alınmaları hakkında bir çalışmanız var mıdır? Kamudaki kiralık araçları kullanan ve bu şekilde kadro bekleyen yaklaşık kaç kişi bulunmaktadır? Taşeron işçiler daimî kadroya alınmışken şoförlerin kadro hakkı eşitlik ilkesine aykırı değil midir?

Son olarak da şunu söylemek istiyorum: 2024 yılı ikinci yarısıyla 2025 yılında emekli olacaklar arasında yüzde 30-33 oranında fark olacak. 2025 yılında emekli olacaklar yüzde 30 daha az emekli maaşı alacaklar. Bu durum emeklilerde yığılmaya sebep olacaktır, devletin de SGK prim kaybına sebep teşkil edecektir. Bu durumu ortadan kaldırmak için lütfen güncelleme katsayısını 1,42'den 1,86'ya çıkarıp bunlarla ilgili gerekli önlemlerin alınmasını talep ediyorum.

Teşekkür ederim.