Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a) Kültür ve Turizm Bakanlığı b) Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı c) Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ç) Vakıflar Genel Müdürlüğü d) Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu e) Atatürk Araştırma Merkezi f) Atatürk Kültür Merkezi g) Türk Dil Kurumu ğ) Türk Tarih Kurumu h) Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ı) Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü i) Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı j) Kapadokya Alan Başkanlığı k) Uludağ Alan Başkanlığı l) Radyo ve Televizyon Üst Kurulu m) Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .11.2024 |
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Teşekkürler Başkan.
Sayın Bakan Niğde ili on bin yıllık bilinen tarihiyle Kapadokya bölgesinde yer almasına rağmen turizmden hak ettiği değeri alamamaktadır. Sektörel yoğunlaşma Kapadokya'nın Nevşehir içerisinde kalan bölgesini güçlü kılarken Niğde pay alma noktasında sahipsiz bırakılmaktadır. Nevşehir ülkemizin görülmeye değer göz bebeğidir. Bunun yanında Niğde'de bulunan Gümüşler Manastırı, Tyana Antik Kenti, kadın yüzünün oluştuğu gölgelerle Alaaddin Camisi, Niğde Kalesi, 30'dan fazla sağlam kilisesi, Aladağlar, Bolkar Dağı, Cullaz Sokak, konaklar, kaleler, kral mezarları, farklı uygarlıkların kalıntılarına rağmen çekirdek Kapadokya içinde Niğde'nin bağıtlanmaması nedendir? Niğde'yi 2023 yılında ziyaret eden yabancı turist sayısı yalnızca 9.367dir, oysa Niğde merkez dışında Mezopotamya'ya açılan Toroslardaki Anadolu'nun kapısıdır. Her köyde tarihî kalıntı vardır. Niğde ili kampçılık, dağcılık, trekking, bisiklet gibi etkinlikler için de yararlanılabilecek bir bölgedir.
Niğde ilinde bir tane müzemiz vardı. Müzemiz 21 bin eserin de teşhir edildiği önemli bir yapıydı. 6 Şubat 2023 depreminde müzemiz zarar görüp kapatıldı, yıkılma kararı verildi, müze hâlihazırda kapalı. Bir müzemiz vardı, ondan da mahrum kaldık; ne zaman ne olacağı da belli değil. Bir an önce şu müzemizin yeniden bizim Niğde'mize kazandırılması yönünde sizin de girişimlerinizi, desteğinizi bekliyoruz.
Ören yerleri... Ziyaret edilebilen Andaval veya Gümüşler Manastırı dışında diğerleri daha tanıtılma noktasında gün ışığına çıkmamıştır. Tyana Antik Kenti'nde 7 bilimsel kazı bölgede yapılmasına rağmen, bu kazıların önemi de ortadayken gerekli ilgi ne yazık ki sağlanamamaktadır. Tyana Antik Kenti Efes'e eş değer bir kentin olduğu bölgedir ama buradaki kazıların yaygınlaştırılması, alan genişletilmesi de ihtiyaçtır. Niğde'de define avcıları bilimsel çalışma yapanlardan daha hızlı çalışmakta, Niğde önemli ölçüde yağmalanmaktadır. Tarihin her izinin bulunduğu bölgeye neden gerekli değer verilmemektedir?
Niğde'nin kültür turizm potansiyelinin ve bölgenin kültürel, tarihî, coğrafi dokusunun Bakanlığınızın dokunuşuna ihtiyacı vardır. Bunu daha önce de size birkaç kez ifade ettim ama Niğde bu konuda yeterli desteği bulamadı. Hasaköy Kilisesi ve Rum Okulu gibi Küçükköy, Hamamlı, Aktaş, Fertek, Konaklı Kiliseleri başta, çok sayıda kilise her türlü onarımı bekliyor ve bunların değer bulması gerekiyor.
Bu arada, Sungur Bey Camimiz var İlhanlılardan kalma, muhteşem bir cami; bir türlü burasının da restorasyonu bitmedi, 2 kiliseninki ki bitti camininki bitmiyor. Bir de Bor'da bir Yeni Hamam var, beş yıl yapılış süresi Osmanlı'da; yapılış süresi beş yıl olan hamamın sekiz yıldır restorasyonu bitmedi. Cığızoğlu Konağı var Bor'da, onarıldı, camı çerçevesi takıldı; iki üç yıldan fazladır hiçbir şey yapılmadı, yeniden harap duruma doğru geliyor. Bu tür yapılanların da değerlendirilmediği bir bölge konumunda. Niğde'nin turizmden yeterli ölçüde pay almadığı bir gerçek. Gölleri, yaylaları, spor merkezleri, tarihin tüm izlerini taşıyan Kapadokya içindeki Niğde, farklı dönemlerde de başkent olmuş bir bölgedir. Niğde görülmeye diğer özellikleriyle keşif beklemektedir. Bor'da Cığızoğlu Konağı'nın da bir an önce değerli ve verimli kılınması ihtiyaçtır.
Bunun yanı sıra, Niğde'de Tyana Ören Yeri'nin dışındaki kazı bölgelerinin haricinde Karatlı Kuş Kayası Mezarları, Hüdavent Hatun Türbesi, Akmedrese, Ulukışla Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, Kadıoğlu Konağı ve Sokağı, Yeşilyurt Kale, Altunhisar Kral Mezarları ve tarihî dokusu, Ulukışla Köyü, Avören Antik Kenti, Keçikalesi, Murtandı Kalesi, Bademdere Kalesi, Bozköy ve Narköy Peribacaları, Hançerli, Ovacık, Kayırlı, Edikli, Dikilitaş, Değirmenli, Kitreli, Kula, Balcı, Çiftlik, Azatlı, Yeşilburç, Hasaköy, Ballı, Ulukışla ilçe, Çarıklı, Çanakçı, Çukurkuyu, Çamardı, Maden, Celaller, Fertek, Kurdunus, Yeşilyurt, Karanlıkdere, Balcı, Gölcük, Gösterli, Akkaya, Uluağaç, Postallı, Halaç, Maden tarihî zenginlikleriyle değer bulmayı bekleyen bölgelerdir. Bunları tarihe not olarak geçiyorum ki bu kadar zenginliği olan yere niye dönüp de bir bakan yok diye. 15 ayrı devletin kurulduğu süreçte var olan Tyana'yı da bir an önce turizme kazandırmayı sağlayalım.
Niğde folkloruyla, tarihiyle, özellikleriyle görülmeye değer bir yer olmasına rağmen istenen desteği alamamaktadır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Kapadokya bölgesinde benzersiz tarihî, kültürel ve doğal değerleri koruyacak, gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlayacak çalışmalar...
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Gürer, Niğde'yi beş dakikada anlatamayız, yetmez.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bakanlığın Niğde'yi Kapadokya içi görmemesi nedendir Sayın Bakan?