| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/278) ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/277) ile Sayıştay tezkereleri a)Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 27 .11.2024 |
İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli milletvekilleri, kıymetli bürokratlar, basın mensupları; sizleri saygıyla selamlıyorum.
Sayın Bakanım, sunumunuz ve gayretli çalışmalarınız için teşekkür ediyorum.
Ülkemiz, milletimizin ihtiyaçlarına uygun şekilde geliştirilen sosyal yardım programlarıyla hiçbir vatandaşımızı sahipsiz bırakmayacak güçlü bir sosyal destek sistemine sahiptir. Millî ve manevi değerlerin korunması, yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılmasında, millî bütünlüğün ve dayanışmanın pekiştirilmesinde, sosyal düzenin güçlü bir şekilde oluşmasında toplumun temel taşı olan aile önemli bir role sahiptir. Türkiye, aile kurumunu ve aile bütünlüğünü koruyucu politikaların geliştirilmesi, kadınlarımızın aile içindeki konumunun güçlendirilmesi, aileyi ve sosyal fonksiyonlarını zayıflatıcı unsurların kaldırılması için yürüttüğü çok yönlü ve çok boyutlu mücadeleyle öne çıkmaktadır. Bu doğrultuda ülkemizde kadın istihdamında önemli bir artış da olmakla birlikte hâlen istihdam ve iş gücüne katılım oranları düşüktür. 2023 yılında kadın istihdamı oranı yüzde 31,3; işsizlik oranı ise yüzde 12,6 olarak gerçekleşmiştir. Kadınların iş gücüne katılım oranı da yüzde 35,8 düzeyinde olmuştur. Türkiye'de 2023 yılı için iş gücüne dâhil olmayan 21,2 milyon kadın bulunmaktadır. İş gücüne dâhil olmama nedenlerinde ev işleriyle meşgul olma gerekçesi ön plana çıkmaktadır. Bu durum, iş ve aile yaşamının uyumlu bir şekilde değerlenmesine yönelik çözümlerin geliştirilmesine öncelik verilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Milliyetçi Hareket Partisi olarak kadın ve erkeğe eşit fırsatların sunulduğu, kadına saygının ön planda olduğu bir yaklaşımla, sorunların çözümü için etkin politikaların geliştirilmesini, gerekli yasal ve kurumsal düzenlemelerin yapılmasını öngörüyoruz. Bu doğrultuda istihdam imkânı geliştirilerek her ailenin yeterli ve sürekli bir gelire sahip olmasını temin edecek politikaların inşasını önemli görüyoruz.
Parti olarak bu konuda yaptığımız bir çalışmaya dikkat çekmek istiyorum: Bilimsel esaslara göre oluşturulacak bir endeks üzerinden asgari refah seviyesi hesaplanması, öngörülen asgari refah düzeyinin altında gelir elde eden ailelerin asgari gelir desteği kapsamına alınması ve bu çerçevede düzenli destek sağlanması projesidir. Bu kapsamda belirlenecek asgari refah düzeyinin altında gelir elde eden ailelere doğrudan gelir desteği verilerek, her ailenin beslenme, barınma, giyinme, ulaşım gibi temel ihtiyaçlarını karşılayacak düzenli bir gelire sahip olmasının sağlanmasını hedefliyoruz.
Bir başka çalışmamız, çocukları, gençleri, kadınları ve aileyi şiddete karşı korumayı, toplumsal huzuru esas alan, bireysel ve toplumsal şiddetle mücadele çalışmasıdır. Uzman ve akademisyenlerden oluşan bir komisyon marifetiyle yapılan çalışmayla bireysel ve toplumsal şiddete karşı çözüm üretilmesi amaçlanmıştır.
Yine partimiz tarafından eylül ayında, aile kurumunun korunması, güçlendirilmesi ve geleceğe hazırlanması amacıyla yapılan Aile Kurumu Çalıştayı'ndan da bahsetmek isterim: Çalıştayda aile tanımının güncellenerek Anayasa’nın 41'inci maddesine "Evlilik birliğinin kadın ve erkekle kurulabileceği" ibaresinin, ayrıca aynı maddeye "Devletin her türlü istismara ve şiddete karşı çocukların yanında kadınlara, yaşlılara dönük koruyucu tedbirleri de alacağı" yönünde ekleme yapılması önerilmiştir. Çalışan annelerin çalışma şartlarını kolaylaştıracak ve iş hayatından uzaklaşmalarını engelleyecek tedbirler üzerinde durulmuş, esnek ya da uzaktan çalışma modeli, gece hizmet veren çocuk bakım merkezleri kurulması ve çocuk bakım merkezlerinin maliyetlerinin daha da düşürülmesi hususuna değinilmiştir. Ayrıca meslek kazandırma, televizyon ve dijital platformlarda yayınlanan film ve dizilerin denetim ve kontrolünün yapılması, dijitalleşme etkisi dikkate alınarak ailelerin teknoloji okuryazarlığı konusunda bilgi sahibi olmasını sağlayacak mekanizmalar oluşturulması, ebeveynlere yönelik bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarının başlaması gerektiğine dikkat çekilmiştir. Merkezi İstanbul'da olacak dünya aile ajansının kurulması ve tüm dünyada dünya aile günü ilan edilmesi, Türk dünyasını içine alacak şekilde Türk dünyası aile koordinasyon merkezinin kurulması gibi öneriler de Aile Çalıştayı'nda öne çıkmıştır.
Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk "İnsan topluluğu kadın ve erkek denilen iki cins insandan mürekkeptir. Kabil midir ki bu kütlenin bir parçasını ilerletelim, ötekini ihmal edelim de kütlenin bütünlüğü ilerleyebilsin?" demiştir. Atatürk ayrıca "Milletimiz güçlü bir millet olmaya azmetmiştir. Bunun gereklerinden biri de kadınlarımızın her konuda yükselmelerini sağlamaktır." diyerek Türk kadınına verdiği önemi vurgulamıştır.
Tarihin her döneminde üstlendikleri sorumlulukları feragat simgesi bir anlayışla yerine getiren kadınların ekonomik ve sosyal açıdan güçlenmesi, iş hayatında, karar alma mekanizmalarında daha fazla rol almaları kalkınmaya olumlu etkisinin yanında gelecek nesillerin sağlıklı bir şekilde yetiştirilmesine, aile ve toplumsal yapının sağlam temeller üzerinde yükselmesine daha fazla katkıda bulunacaktır. Bu nedenle, kadınların eğitim düzeyleri daha yükseltilmeli, toplumsal konumları güçlendirilmelidir. Kadına yönelik şiddetle mücadelede kadınların şiddete maruz kalmasına yol açan kültürel, sosyal, psikolojik ve ekonomik nedenlerin ortadan kaldırılması için bilinçlendirici programların, etkin mekanizmaların ilgili kurumlar ve sosyal taraflarla iş birliği içinde kararlılıkla sürdürülmesi önem arz etmektedir. Parti olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine sunduğumuz Ruh Sağlığı Kanun Teklifi'nin de bu anlamda yasalaşmasının önemli katkı sağlayacağını değerlendiriyoruz.
Çocuğun yüksek yararının temel ilke olarak benimsendiği ve devlet tarafından her açıdan güvence altına alındığı, çocuklarımızın sağlığını ve esenliğini önemseyen ve sürekli gelişimine yönelik millî bir politika oluşturulmasını hedefliyoruz. Bu kapsamda, çocukların hayat kalitesinin iyileştirilmesi, geleceklerinin teminat altına alınması, ailelerine, topluma ve devlete karşı sorumluluk duygularının geliştirilmesi amacıyla çok yönlü tedbirler alınması, sosyal medya ve teknoloji bağımlılıklarının zararlarına karşı koruyucu tedbirlerin etkinleştirilmesi ve bu şekilde onların suça ve sokağa itilmelerinin, madde bağımlılığına ve sapkın akımlara yönelmelerinin önüne geçilmesini gerekli görüyoruz.
Sayın Bakan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket Partisi şehitlerimizin emaneti olan şehit yakınlarımızın ve gazilerimizin her zaman ve her şart altında yanındadır. Şehitlik ve gazilik ile vatana üstün hizmette bulunanlarla ilgili, sosyal güvenlik sistemine ilişkin olanlar dışında müstakil bir kanuni düzenleme yapılmasını, sorunlarının yakından takip edilebilmesini ve gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlamak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisinde bir ihtisas komisyonu kurulmasının yerinde olacağını değerlendiriyoruz.
Her insan bir engelli adayıdır. Engellilerimizi mağdur ve meşgul eden pürüzlerin kaldırılmasının ortak sorumluluk olduğunu düşünüyoruz. Bize göre, engelsiz bir Türkiye, engelsiz bir toplum, engelsiz bir gelecek için sorumluluk şuuru, empati kültürü, dayanışma ve yardımlaşma duygusu her daim canlı tutulmalıdır. Engelli bireylerin eğitime katılımının artırılması ve sürdürülebilirliğin sağlanması için erken dönem eğitime ağırlık verilmesi önem taşımaktadır. Engellilerin eğitim, spor, sanat gibi yeteneklerini gösterebilecekleri alanlara yönlendirilmeleri, çalışma hayatına katılmaları ve faaliyetlerinin desteklenmesi için etkin danışma mekanizmalarıyla birlikte devlet eliyle alan açılması engelli bireylerin beklentisidir. Bu noktada devlet olarak engelliler konusunda çok önemli adımlar atıldığını, bunları örnek alan belediyelerimizin ve sivil toplum kuruluşlarının da aynı doğrultuda pek çok hizmet yaptığını belirterek bu konuda Bakanlığınıza teşekkür etmenin hakkaniyet gereği olacağını da vurgulamak isterim.
Nüfusumuzun içindeki oranı giderek artan yaşlı nüfusa yönelik hizmet alanının genişletilmesi ve kalitesinin artırılması, yaşlılara dönük politikaların, onların yaşlılık şartlarını hazırlayan gençlik ve aktif çalışma dönemlerini de kapsayacak şekilde olması sağlanmalıdır. Yaşlıların bilgilerini, deneyimlerini ve becerilerini topluma sunmaları ve gençlere aktarmaları için gerekli ortam oluşturulmalı, kültür ve spor etkinliklerine katılmalarına ve zamanlarını değerlendirmelerine fırsat ve imkân sağlanmalıdır. Yaşlı turizmine uygun tesisler, mekânlar oluşturulması, mevcutlarda bu yönde düzenlemeler yapılması aynı zamanda yaşlı turizminde ülkemizi marka da yapabilecektir.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.
İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Tamamlıyorum...
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Ekliyorum bir dakika, buyurun.
İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Milletimizin her ferdinin insanca yaşayacağı bir hayat standardının sunulması, muhtaç, güçsüz ve ihtiyaç sahiplerini de bu standartlara eriştirecek desteklerin sağlanmasının siyasi önceliğimiz yanında, millî, insani ve İslami bir görev olduğunu düşünüyoruz. Sosyal yardım sistemini sadeleştirip daha kapsayıcı bir şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaştırma amacınızı doğru buluyor, sistemin etkinliği için bunu biz de zaruri görüyoruz.
Bu değerlendirmelerle, yaptığınız hizmet ve verdiğiniz katkı için tekrar teşekkür ediyor, bütçenizin hayırlı olmasını diliyorum.