CUMHUR UZUN (Muğla) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Değerli komisyon üyesi arkadaşlarım, değerli milletvekilleri, Sayın Başkan; stajla ilgili problem, öncelikle, stajın Türkiye Barolar Birliğini düzenlemesi tahtında barolar aracılığıyla yapılıyor olmasında şartlarla kamu kurumunda çalışan ve hukuk fakültesini bitiren arkadaşlarımızın avukatlık stajını yapmaları sırasında ortaya çıkan temel bir engelden kaynaklandı ve bu konuda düzenleme yapılmasının mecburiyetini getirdi. Bu konuda yapılan ilk düzenlemede, bulundukları kurumda yaptıkları stajın avukatlık stajı sayılmasına ilişkin bir düzenleme getirildi ancak bu, diğer stajyerler ile kamu kurumunda çalışan ve stajının kamu kurumundaki çalışmasıyla sayılacak olan arkadaşlar arasında ciddi bir ayrıma neden oldu. Bunu aşmak için yapılan düzenlemelerde de staj süresince işinden ayrılmak durumunda kalan ve işine göre yaşamını kurmuş bulunan stajyer avukatların yaşamlarının olağanüstü etkilenmesine sebep olan bir durum ortaya çıktı. Neydi o durum? Bir kere, işinden bir yıl süreyle ayrılmak durumunda kalan stajyer, işiyle ilgili hem ekonomik hem de süresel sıkıntılarla karşılaştı. Bir yıllık ücretsiz izinlerle bu durumu aşmaya çalıştılar stajyer avukat arkadaşlar fakat sanıldığı gibi “Avukatlık stajı bir yıl süreyle yapılır.” denmesine rağmen bunun askı süreleri ve komisyon aşamaları nedeniyle bu bir yıllık süreyi aşan ve bir yıllık ücretsiz izin dönemine denk gelemeyen, bitemeyen hâller oldu, on dört on beş aya varan stajlar söz konusuydu. O nedenle, birincil sebep buydu.

İkinci kanuni düzenleme gerektiren sebep, avukatlık stajı ücretsiz izin alınabilecek hâller arasında da sayılı değildi, böyle de bir eksiklik vardı, bu gerekçeyle başvurularda idarenin bu konudaki talepçinin samimiyetine ve oradaki duruma göre karar vermesine sebep oluyordu. O nedenle, bir yıl süreyle yapılacak ya da on dört ayı bulacak süre içinde ücretsiz izinli sayılmasına olanak veren düzenleme olumlu ancak arkadaşlarımız, yaşam planları ve ücretlendirmeleri konusunda, bu konuda büyük bir boşluğa düşüyorlar. Takdir edersiniz ki kendi aile ekonominizi düzenlediğiniz staj döneminde bir yıl ya da on dört ay gibi ücretsiz izin aldığınızda bütün planlamalarımız altüst oluyor ve o güne kadar getirdiğiniz yaşamda hazırda hiçbir şeyiniz yoksa karşılayamıyor, var ise bile gelecekle ilgili kaygılarınızı artıran bir giderle karşı karşıya kalıyorsunuz. Bu staj süresinin ücretsiz izne sayılmasını, bunun kesintisiz olarak devam ettirilmesi hususunu, ücretsiz izin nedenlerinin arasında sayılmasını olumlu buluyoruz ancak bundan daha temel bir problem var: Hukuk fakültesini ailesinin desteğiyle bir şekilde bitirmiş olan ve avukatlığı tercih edecek olan kişiler, avukatlık stajını istedikleri şehirde, Adalet Komisyonu bünyesinde yapabiliyorlar. Bu, genellikle ailelerinin bulunduğu yer şeklinde tercih ediliyor ama okulun bitmiş olması nedeniyle bir gelir getirici işe sahip olamamaları nedeniyle de hepimizin yaşadığı, yine ailenin eline bakmak gibi bir ekonomik güçlüğü beraberinde doğuruyor. Okul bitmiş, zaten aile okulu bitsin diye ya da bitinceye kadar tüm gayretini sarf etmiş, ondan sonra sanki okul bir yıl daha uzamış gibi staj döneminde de ailesinin eline bakan bir hâl; psikolojik olarak da stajyer avukat konumuna gelmiş bir kişinin artık ailesinin eline tekrar bakıyor olmasının yarattığı ciddi bir eksiklik. Bunu aşmak için Türkiye Barolar Birliğinin zaman zaman yaptığı, bazen adının “kredi” şeklinde nitelendirildiği ve daha sonra alınan küçük yardımlar var fakat bu konunun bu yönüyle de özel olarak ele alınması gereken bir yönü var. Biz kişinin kendisinin avukat olmasını sadece kişisel kariyeri açısından girdiği bir yol olarak göremeyiz.

Sonuç itibarıyla, avukat olacak arkadaşımızın, avukatlık kamu hizmetini devletimiz, ülkemiz adına yerine getirecek, ifa edecek bir pozisyonu oluyor. Staj döneminde hiçbir geliri olmadan bunu sürdürmek büyük güçlük taşıyor. Konunun bu yönüyle, sadece kamuda çalışan stajyer avukatlar için değil, bütün stajyer avukatlar için staj yaptıkları döneme mahsus olmak üzere, hâkim ve savcılarda olduğu gibi bir staj dönemi çalışmasını kamu adına ve devletimize hizmet adına yaptığının kabulüyle bir ücretlendirilmeye gidilmesi suretiyle tamamlanması mecburiyeti var. Yarın öbür gün bunla ilgili tekrar tekrar düzenleme yapmamak adına, bu konudaki düzenlemenin eksik olan bu yönünün tamamlandığı bir aşamaya getirdikten sonra burada müzakere edip görüşmenin daha doğru olacağına inanıyorum. O nedenle, kanun teklifinin 1’inci maddesinin barındırdığı eksikliklerden arındırılmak üzere, yeniden düzenlenip üzerinde çalışılmak üzere kanun teklifinden çekilmesini teklif ediyoruz.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Çok teşekkür ediyorum Sayın Uzun.