NURETTİN ALAN (İstanbul) - 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 16’ncı maddesindeki Anayasa Mahkemesinin iptali nedeniyle bu düzenleme Komisyonumuza gelmiş bulunmakta. Şimdi, Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği bölümler neler, sizlerle onu paylaşmak istiyorum.

“‘Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar da görevleri sırasında avukatlık stajı yapabilirler.’ ibareleri yönünden iptal talebinin, söz konusu personeli, diğer avukat stajyerleri gibi 1136 sayılı Kanun’la Türkiye Barolar Birliği ve barolarca belirlenen avukatlık stajına ilişkin yükümlülüklerinin tümüne de uymak zorundadır. Bu hususta kural, kamu görevlilerine diğer avukat stajyerlerine göre bir ayrıcalık tanımamaktadır. Kuralda hangi kamu personelinin avukatlık stajı yapabileceğinin herhangi bir tereddüde yer vermeyecek biçimde açık ve net olarak düzenlendiği gözetildiğinde, kuralın belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir nitelikte olduğu anlaşılmaktadır. İptal talebinin reddine oy çokluğuyla.”

“‘İlgili birimlerce stajın yapılması hususunda gereken kolaylık sağlanır.’ şeklinde olan üçüncü cümlesinin; kural, avukatlık stajı yapacak personelle ilgili birimlerce nasıl bir kolaylık sağlanacağına ilişkin ilgili birimlere yol gösterici nitelikte bir düzenleme içermemektedir. Bu durum avukatlık stajının yapılması sırasında sağlanacak kolaylıklarla ilgili birimlerin farklı ve keyfî uygulamalarına da neden olabilecek niteliktedir. Dolayısıyla kuralın belirlilik ve hukuk devleti ilkeleriyle bağdaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Anayasa’nın 2’nci maddesine aykırıdır. İptaline oy birliğiyle.”

Yine, belki biraz daha kısa okuyabilirim: “‘Bu fıkraya ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikte düzenlenir.’ şeklinde olan dördüncü cümlesinin; kural, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonlarda görev alanların görevleri sırasında avukatlık stajı yapabilmelerinin imkânına ilişkin usul ve esasların Adalet Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesini öngörmektedir. Kuralla Adalet Bakanlığına tanınan yetki, sadece Adalet Bakanlığı hiyerarşisi içerisinde dâhil olan birimler yönünden değil Türk idari teşkilatına dâhil olan tüm birimler yönünden bağlayıcı nitelik taşıyan düzenleme ihdas edilmesini kapsamaktadır. Adalet Bakanlığının kendi hiyerarşisi altında bulunmayan birimleri de bağlayıcı nitelikte yönetmelik çıkarma yetkisiyle donatılması Anayasa’nın 123 ve 124’üncü maddelerine aykırıdır. Oy birliğiyle iptaline.”

Şimdi, elbette ki burada sayın vekillerimizin maddeye katkı sunmak açısından söylediklerinin her birine ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Belki, maddenin kazuistik bir yöntemle yazıldığı konusunda da sayın vekillerimiz beyanda bulundular. Anayasa Mahkemesinin özellikle iptal gerekçeleri dikkate alınarak madde düzenlemesi yapıldığı için, ister istemez, bir şekilde kazuistik yani keyfîliği ortadan kaldıracak, belirlenebilir, öngörülebilir bir şekilde yazılması Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçelerinde olduğu için madde bu şekilde hazırlanmıştır.

Yine, madde, daha çok, insanların bu anlamda staj imkânını genişletici şekilde, bağlayıcı şekilde değil de… Biliyorsunuz, bizim avukatlık yaptığımız zamanlarda da buna imkân yoktu. Daha çok avukatlık stajını yapabilsinler, mesleklerini icra edebilsinler, hukuk fakültesini bitirenlerin sadece fakülteyi bitirip avukatlık mesleğini yapmamasını ortadan kaldıracak şekilde, Anayasa Mahkemesinin de iptal kararları doğrultusunda madde yeniden düzenlenmiş, Sayın Komisyonumuzun huzuruna getirilmiştir. Bu şekilde Anayasa Mahkemesinin kararlarına uygundur.

Teşekkür ediyorum.

Teşekkür ediyorum Sayın Alan.