CUMHUR UZUN (Muğla) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Değerli milletvekilleri, Komisyonumuzun değerli üyeleri; 7’nci maddede maddeyle araç sicil ve tescil sisteminde yer alan bilgilerin kişi ve kurumlarla paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına Noterler Birliğince işlem başına 2 TL katılım payı alınması öngörülmektedir. Araç tescil sistemindeki veriler 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 18'inci maddesi çerçevesinde Türkiye Noterler Birliği tarafından Emniyet Genel Müdürlüğünün uygun görüşü alınarak yapılacak protokoller kapsamında paylaşılabilecektir. Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden katılım payı alınmayacak ve katılım payından muaf olan diğer kişi ve kurumlar yönetmelikle belirlenecektir.

Burada öncelikle katılım payı alınmayacak kişilerin, kurumların kimler olduğuna ilişkin bir belirsizlik söz konusudur ve bu yönetmelikle yapılması uygun olan bir düzenleme değildir çünkü kanunen yapılmakta olan bir düzenlemede bunların da bu madde kapsamında sayılması yönetmelikle oluşabilecek aksaklıkların ya da kapsam belirsizliklerinin de burada, kanun metninde Meclisimizce öngörülmesi uygun olacaktır. Bu nedenle bir eksiklik görüyoruz.

Diğer yandan, yönetmeliğin kimin tarafından düzenleneceğine ilişkin bir…

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Adalet Bakanlığı herhâlde ya…

CUMHUR UZUN (Muğla) -  ..tanımlama yok Sayın Başkanım yani bunu nasıl düzenleneceği…

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Sayın Genel Müdürüm, hızlıca bir açıklama yaparsa…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Efendim, burada öncelikle şunu arz edeyim: Araç sicil ve tescil işlemlerini Noterler Birliği yapıyor ve ciddi anlamda bunun da bir maliyeti var; ciddi anlamda yazılım ve donanım gerektiriyor. Bu anlamda şu an ücretsiz yapılan bir sorgudur bu. Bu kurumsal sorgulama işlemleri bu sistem üzerinden yapılacak. Kişiler zaten araç sorgulamasını, kendi aracı üzerindeki sorgulamayı e-devlet üzerinden kendisi yapabiliyor. Avukatlar ise UYAP üzerinden zaten ücretsiz olarak bu sorgulamaları bugün hâlihazırda yapabiliyor. Geriye kalıyor sigorta şirketleri gibi, bankalar gibi, araçların üzerinde herhangi bir tahdit olup olmadığının sorgulanması. Bunu sorgularken de yine Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 18'inci maddesindeki kişisel veriler anlamındaki güvenceleri sağlamak kaydıyla yapılacak protokollerle sigorta şirketleri, reasürans şirketleri, diğer ihtiyaç ortaya çıktığında o şirketler buradan sorgulama yapabilecek. Sorgu yaparken de tabii ki burada bu maliyeti karşılamak adına cüzi miktar da -2 Türk lirası- bir sorgu ücret alınacak. Bu, protokollerle verilecek ama bunun esasları da yine Adalet Bakanlığının çıkaracağı yönetmelikte belirlenecek. Bu yönetmeliğe göre de Noterler Birliğinin ifade ettiği şekliyle ilk iki sorguda ücret alınmayacak, üçüncü sorgudan sonra ücret alınacak.

Yönetmeliğe bırakmak durumundayız çünkü öngöremediğimiz, kanuna yazamadığımız ya da sonradan değiştirmemiz gereken komplikasyonlar ortaya çıkabilir çünkü bilişim çağındayız, ihtiyaçları öngöremiyoruz, burada bir yönetmelik yetkisi almakta fayda olduğunu düşünüyoruz Sayın Başkanım.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Tatmin edici oldu mu?

CUMHUR UZUN (Muğla) - Bu sunum evet, elbette tatmin edici fakat bu tam da belirttiğimiz noktadaki belirsizliği artırıyor; yönetmelikte ihtiyaçlara göre yeni muaf olacakların zikredilmesine götürecek.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Muaf olacaklar, zaten kamu kurumları muaf olacak Sayın Başkanım. Hani onun dışında “X şirketi muaftır, y şirketi tabidir.” anlamında değil.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Bu yönünün yasayla düzenlenmesi ihtiyacı ya da yasayla düzenlenmemiş olması ileride bir aksaklığa neden olabilir, buna dikkat çekmek istiyorum.

Bir temel itirazım da şu: Buradaki 2 lira aslında üzerinde konuşulacak bir para değil fakat “sicillerin aleniyeti” diye bir temel hukuk ilkesi var, bu sicillerin…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Bunlar, bu siciller gizli efendim, herkes her istediği kişinin aracına ulaşamıyor burada. Yani Karayolları…

CUMHUR UZUN (Muğla) - Şimdi, bu siciller, trafik sicilleri değil mi?

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Evet efendim.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Trafik sicilleri aleniyet taşımıyor mu?

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Taşımıyor efendim, tapu gibi değil bunlar.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Ama bakın, sicillerinin tutulma sebepleri hem mevcudun kayıt altına alınması hem de ilgililerin o sicillerden istifade etmesi temeline dayalı.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Öyle kişisel verilere sirayet eder. Orada herkes herkesin aracını sorgulayacak olursa… Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 18'inci maddesinde bile sınırlanmış, burada da sınırlamamız gerekir. Herkes başkasının aracını sorgular, bakar, eder; o da kişisel veriler anlamında bize…

CUMHUR UZUN (Muğla) - Ama 2 lirayı verince bu meşru hâle gelmez ki.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Hayır, kurumsal olarak sigorta şirketleri sadece kendi işlemiyle alakalı bir iş yapabilir.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Sicillerdeki durum öyledir. İlgililerine aleniyet arz eder, herkese değil. İlgili olan trafik sicilinde, tapu sicilinde ilgisine istinaden onun aleniyetinden yararlanarak mevcut durumu bilir, görür ve buna göre kabul ediyorsa alır, almaz. Temel düzenlememizin esası budur. O nedenle bu ilkeye bir engel oluşturur mu, o gözle de bakılmasını ben öneriyorum.

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Sayın Başkanım, uygun görürseniz biz bu gözle değerlendirelim. Benim şahsi kanaatim, sorun olmayacağı yönünde ama Noterler Birliği ile birlikte biz bir çalışma yapalım uygun görürseniz.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Bir de Sayın Genel Müdürüm, bu “Yönetmelikle belirlenir.” diyoruz ama burada “Adalet Bakanlığınca yönetmelikle belirlenir.” ibaresini…

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Noterlik Kanunu gereğince yönetmelikte yazıyor Sayın Başkanım.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - “Adalet Bakanlığı” diye diğer maddelerin de var her hâlde öyle mi?

ADALET BAKANLIĞI MEVZUAT GENEL MÜDÜRÜ MEHMET ÖKMEN - Var, var Sayın Başkanım, o yetki var.

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Peki.

Var mı söz isteyen?

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Sayın Başkanım…

Vekilimizin bahsettiği -Sayın Genel Müdürümüz de söyledi- kişisel olarak zaten e-devlet üzerinden ücretsiz bir şekilde kendi aracını sorgulayabiliyor. Noterler Birliği Sistemi üzerinden sorgulama kurumsal bazda ama genel kamu idareleri sınıfı dışında olanlar; Genel Müdürün bahsettiği mesela bankalar, sigorta şirketleri. Bu gibi kurumlarla protokol yapmak suretiyle, o da Emniyet Genel Müdürlüğü ve Adalet Bakanlığının çıkaracağı yönetmeliğin uygulanmasını baz alarak yapılacak sözleşmeyle yapabiliriz.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Burada kendi aracınızla ilgili bir sorgu yapmanıza ihtiyaç yok. İlgi duyduğunuz araçla ilgili sorgulama sırasında bunun önemi var. Örneğin, satın almayı düşündüğünüz araçla ilgili bir sorgulama ihtiyacı var.

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Orada gizlilik var, başkasını aracın sorgulayamazsınız.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Satın almak istediğimde mi?

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Olsun, ruhsatı zaten ilgili de var, bakacaksınız.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Bence yanılıyorsunuz. Trafik sicili bu konuda size o bilgiyi sunmak durumunda…

BAŞKAN CÜNEYT YÜKSEL - Herkes gider o zaman satın almak…

CUMHUR UZUN (Muğla) - Satın almak ilgisini ortaya koyduğunda mesela notere alıcı-satıcı birlikte geldiler, bir araç üzerinde anlaşmaya vardılar. O araçla ilgili üzerinde ne olduğunu sorgulamak istediğinde bunu cevaplamayacak mısınız?

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Sayın Vekilim, şimdi sistem üzerinde aracın satışına engel herhangi bir kısıtlama varsa zaten müsaade etmez ve o iş olmaz, satış yapılamaz.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Siz ama onu söyleyeceksiniz.

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Tabii, söylüyoruz, diyoruz ki…

CUMHUR UZUN (Muğla) - E, bu bir sorgulama işte.

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Mesela, diyelim ki rehin var, icranın haczi var veyahut da başka bir kısıtlama var, maliyenin diyelim ki alacağı var, bundan dolayı sistem izin vermiyor zaten. İlgililere diyoruz ki…

TURAN TAŞKIN ÖZER (İstanbul) - Siz onu sorgulayabiliyor musunuz Sayın Başkan?

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Biz mi?

Sisteme girerken sistem zaten bu tür engel varsa satışa izin vermiyor ve biz onu görüyoruz. İlgilisine diyoruz ki: Yapamama sebebimiz bu, gidin bunu çözün, gelin. Yani bu, başkasının araçlarını kontrol etmek, denetlemek ya da işte verilerine girmek… Kişisel verilerine de girer yani araç sicilleri gizlidir.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Ben o zaman daha net soruyorum: 2 lira ücret almak kaydıyla yapacağınız sorgulama nedir?

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Az önce söyledik, sigorta şirketleri gibi, banka gibi kurumsal olarak ihtiyaç duyup da bizimle protokol yapanlara vereceğimiz verinin karşılığı.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Bu verilere, sizin tabanınıza erişmek için verilecek bir şey.

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - – Evet, evet, tabii.

TURAN TAŞKIN ÖZER (İstanbul) - Görüyorsa, ona aleniyse bize niye değil orayı anlamadım.

Yani siz o zaman kişisel verileri görüyorsunuz ve bankalara, sigorta şirketlerine protokollerle 2 lira karşılığında verebiliyorsunuz.

TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ BAŞKANI ABDULLAH İSTEMEZ - Biz görmüyoruz, siz yanlış anlıyorsunuz Sayın Vekilim.

CUMHUR UZUN (Muğla) - Evet, doğru anlamak istiyoruz.