Komisyon Adı | : | (10/696, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ve Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Mustafa Otrar tarafından yapılan sunumlara ilişkin görüşme |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 19 .12.2024 |
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sayın Bakan, hoş geldiniz.
Değerli arkadaşlar, değerli bürokratlar; şimdi, ben bu Bakanlığın kadına karşı şiddetle mücadele konusunda ve çocuk istismarları konusunda önleyici ve koruyucu mekanizmaların güçlenmesi açısından en önemli Bakanlık olduğunu düşünüyorum.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Kesinlikle.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Çünkü bu toplumsal farkındalık ve zihniyet dönüşümünün gerçekleşebileceği alan yani en önemli alan. Dolayısıyla günlerdir az önce başka arkadaşlar da belirtti, biz "Eğitim, eğitim, eğitim" diyoruz yani toplumun değişip dönüşmesi için evet, bu eğitimlerin, bu farkındalık çalışmalarının yükselmesi gerekiyor ama yine ben de kök nedenlere değineceğim.
Az önce sunumda da vardı kök nedenler meselesi ama yapısal yani şiddetin yapısal boyutu hep atlanıyor yani toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve bunun da ne yazık ki hâlihazırda hayata geçirilmiş olan maarif modelinde yani maarif modeli müfredatında çok derinleştirildiğini görüyoruz. Yani mesela, bu müfredat üzerine konuşmak istiyorum, bir de "ÇEDES" adı altında yaptığınız protokol. Ya, biz eğer şiddetin önlenmesini ve ortadan kalkmasını istiyorsak toplum içerisinde; bir, çocuklara eşit yurttaşlık, ayrımcılık yasağı, kadın-erkek eşitliği gibi değerler eğitimi vermemiz gerekiyor.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Adalet Hanım, özür diliyorum, müfredatta bunun olmadığına dair elinizde ne var? Bana onu verin, lütfen.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - ÇEDES...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Müfredatın neresi... Hayır, bir saniye "Müfredatta yok." diyorsunuz...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Biz, müfredatı inceledik Sayın Bakan.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Getirin, bana verin raporları da onun üzerinden konuşalım.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Tamam, vereceğiz.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Bakın, müfredatı hazırlayan ekip burada.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Vereceğiz, lütfen bitireyim, söz veriyorum; burada sadece karşıtlık yaratmak için konuşmuyorum.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Bakın, ÇEDES'e biraz önce cevap verildi.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bulduğumuz değerleri vereceğim, hepsini tek tek size göndereceğiz efendim.
Şimdi, öğretmenlere tavsiye ettiğiniz filmler var mesela; 2017 yılında Öğretmen Mesleki Çalışma Programı. Gazi Üniversitesindeki akademisyenler incelemiş; filmlerin çoğunda cinsiyetçi yaklaşım ve ifadeler var ve bunlar öğrenciler için de önerilmiş filmler.
Sayın Bakan, sizin yaptığınız bazı açıklamalar bile toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştiriyor. Yani bunların hepsini...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Mesela?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Şimdi, hızlıca süremi kullanayım.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Bir dakika... Hayır, bana söyleyin, benim hangi açıklamam bunu besledi?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Ya, sonra söyleyeceğim size.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Söyleyin; hayır, hayır söyleyin. Bakın, zan altında bırakıyorsunuz.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Tamam.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Buyurun, deyin ki: "Şu gün, şu tarihte şöyle bir şey söylediniz."
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sayın Bakan, mesela kız çocuklarına kız okulu açma meselesi. Bu, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştiren bir politik söylemdir.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Tamam, ben ne demişim orada?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Siz, hatırlatın bize yani...
ASUMAN ERDOĞAN (Ankara) - Ben de kız ortaokul mezunuyum, o bir tercih meselesi.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Tamam, ben bitireyim, sizi dinleyeceğim yani...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Ama bakın, Vekilim, beni zan altında bırakan cümleler...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Zan altında bırakmıyoruz. Bakın, Sayın Bakan, gerçekten burada zan altında bırakmak değil, bazı şeylerin altını çizmek istiyoruz. Neden çizmek istiyoruz? Çünkü "Toplumsal cinsiyet eşitsizliği" dediğimiz mesele çok gizli ve sinsi bir şekilde dile yerleşen bir şeye dönüşebiliyor.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Bakın, Adalet Hanım, özgürlükçülüğe bakışımız farklı. Bakın, ben diyorum ki...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Eşitliğe eşitlik meselesinden...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Eşitlik de içerisinde, özgürlük de eşitliğin içerisinde.
Bakın, ben diyorum ki bir insan "Ben çocuğumu, erkeklerin okuluna göndermek istiyorum." derse... Bu benim devlet olarak görevim ama benim kanunum bana ne diyor? "Karma eğitim esastır." Ben de bunu söylüyorum: "Karma eğitim esastır ancak kız çocuklarının okullaşması, başka tür sebeplerden dolayı kız ya da erkek okulları açılabilir." diyorum. Buna karşı çıkabilecek argümanınız nedir?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Kız çocuklarının okullaşmasının azalmasındaki en önemli neden yapılan araştırmalara göre bir...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Adalet Hanım, benim cümleme...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - ...maddi olarak ailelerin kız çocuklarını okutmak istememesi, bunu kaldıramaması.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Sanırım aynı şeyleri tartışmıyoruz.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Hayır...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Bakın, benim argümanım; özgürlükçü bir bakış açısıyla ben diyorum ki: Ben böyle...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Özgürlükçü değil Sayın Bakan, bakın, kız çocukları yani ortaöğretimdeki çocukların karma eğitim içerisinde okuması gerekiyor. Neden? Çünkü bu, eşitlik açısından oldukça önemli.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Adalet Hanım, tekrar söylüyorum: Bakın...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Eşitliği anlamaları açısından önemli.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Gayet doğal. Mesela "kız meslek lisesi" diye bir formatımız var; size ters mi bu, yanlış mı?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Yok, yani ben...
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Tamam, o zaman aynı yerdeyiz.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Hayır, hayır, liseden bahsetmiyorum, ben ortaöğretimden bahsediyorum bakın.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Lise, ortaöğretim zaten.
YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Bursa) - Ortaokul.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Değil, hayır, ben ortaokulda doğru bulmuyorum, bakın, ortaöğretimden bahsetmiyorum.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Adalet Hanım, bakın, beni...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Aynı fikirde değiliz yani.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI YUSUF TEKİN - Tamam, o zaman.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Şimdi, Sayın Kaya, var mı sorunuz?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Ama çok karşılıklı ilerledi, ben süremi kullanamadım Sayın Başkan. Kısaca, hızlıca sorularımı sorup bitiriyorum.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tabii tabii, izin verirseniz şöyle...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sorularımı soracağım.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Konumuzla ilgili soruların yanıtını alalım. Sayın Bakan akademisyen olduğu için haklı, diyor ki: "Bir şey mi söyledim? 'Şurada şunu söyledin.' deyin, ben de net cevap vereyim." Bu kadar basit...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Ama böyle karşılıklı değil.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Ama normali bu, normali bu.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Şimdi, böyle bir usul...
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - "Ama filanca yerde şu yazıyor." dediğiniz an diyor ki: "Ben buradayım; ben nerede, ne dedim, onu söyleyin; dediysem cevabını vereyim, demediysem 'Demedim.' diyeyim."
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Şimdi, müfredatla ilgili biz değerlendirmemizi, neden böyle söylediğimizi Sayın Bakana sunmak istiyoruz eğer kendisi de kabul ederse.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tamam, harika.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bir de iki tane sorum var. Lütfen, Diyarbakır'la ilgili...
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tamam, sürenizi aşmak üzeresiniz bu arada.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Ama lütfen, dün de böyle yaptınız. Bakın, süremi kullanamadım, Sayın Bakanla karşılıklı konuşma oldu.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Şimdi, ben bir şey söyleyeyim; rahatsız olmanıza gerek yok, sakin sakin sorabilirsiniz. Konuyla ilgili sorunuz kaldı mı?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Evet.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tamam, o zaman başka konulara girdiniz, olmadı. Ana sorular...
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sayın Bakan, Diyarbakır'da bizzat şahit olan öğretmenden dinledim, zaten basına da yansıdı. Gözetmen olarak girdiği sınavda yoklama listesinde adı olmayan ama sınava giren kız öğrenciler tespit etmiş, tutanak tutmuş ama Kur'an kursuna giden, aslında okulda kaydı olmayan yani devam etmeyen öğrencilerin sınava alındığını tespit etmiş. Bununla ilgili soru sormak istiyorum yani buna dair bir bilginiz var mı?
Bir diğer mesele, Bismil'de 2 lisenin pansiyonunda İlim Yayma Cemiyetinin öğrencilere haftada bir "sohbet" adı altında birtakım eğitimler vermesine Kaymakam ve Millî Eğitim Müdürü tarafından izin verilmiş.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Konumuzla ilgisi var mı?
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bu çok önemli bir konu, cevap bekliyorum.
Diğer sorularımızı yazılı olarak ileteceğim.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Şöyle yapalım: Evet, doğru, konu dışında sorularınız varsa yazılı olarak iletin, Bakanımız burada.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Konu dışında sorumuz yok, hepsi direkt Bakanlığınızla ilgili Sayın Bakan.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Evet, tüm sorularınızı yazılı iletin ama bütün arkadaşlar şiddet ve Millî Eğitim Bakanlığı ilişkisi, alacağı önlemler, aldığı önlemler, onu merak ediyor. Süremiz de sınırlandı. Sordunuz, sorularınızı yazılı da sunacaksınız galiba.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Evet, hepsi şiddeti önlemekle ilgili sorularımın, az önce sorduklarım da öyleydi.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Tamam, harika. Yani ben size işinizi öğretmek durumunda değilim, kusura bakmayın ama önce amacımızla ilgili soruları sorsanız da ötekileri de arkaya bıraksanız sizin için de iyi.
ADALET KAYA (Diyarbakır) - Bizim amacımız zaten şiddetle ilgili, toplumda nasıl bir zihniyet dönüşümünü gerçekleştireceğiz çünkü ilgili Bakanlık burada, değil mi?