Komisyon Adı | : | (10/696, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Profesör Doktor Naci Gündoğan'ın, yükseköğretimdeki kadın akademisyenler ve kadın öğrencilerle ilgili veriler, üniversitelerdeki kadınlarla ilgili çalışmalar, kadına şiddet veya bu çerçevede değerlendirilebilecek karşılaşılan bazı olaylar ile bunlara yönelik tedbirler hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 04 .02.2025 |
ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Teşekkür ederim.
Sunum için de çok teşekkürler.
YÖK 2015 yılında üniversitelerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Tutum Belgesi yayınlamıştı. Bu çerçevede dersler ile projeler teşvik edilmişti. Ancak 2019 yılında yapılan açıklamada belgenin güncellendiği ve toplumun değerleriyle örtüşmeyen bazı ifadeler içerdiği gerekçesiyle önce kaldırıldığını, ardından da yerine kadınların güçlendirilmesi odaklı yeni bir yaklaşım benimsendiğini belirtti.
Gene 2019 yılında YÖK üniversitelerde verilen kadın-erkek fırsat eşitliği dersini müfredattan kaldırdı. Bu karar da o dönem bayağı bir tartışmalara yol açmıştı. Bu değişiklik kadın hakları savunucuları ve akademisyenler tarafından eleştirilirken YÖK ise kararın toplumsal değerlere daha uygun olduğunu savundu.
Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadınların ve erkeklerin fırsatlara eşit erişimini sağlamak anlamına gelirken neden bu kavram yerine sadece kadınların güçlendirilmesi odaklı bir yaklaşım tercih edildi? Bu değişiklik, kadın-erkek eşitliğini savunan akademisyenler ve sivil toplum kuruluşları tarafından eleştirildi. YÖK şimdi bu eleştirileri nasıl değerlendiriyor? 2019'dan bu yana toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda üniversitelerde yürütülen somut çalışmalar var mıdır? Şimdilik bu kadar soracağım -çok soru hazırladım- hak yemeyeyim diye.
YÖK BAŞKANI PROF. DR. EROL ÖZVAR - Yani son sorunuzun istatistik bilgisi bende yok şu anda ama sizinle yazılı olarak bunu biz resmen paylaşabiliriz. Yani dönüp baktığımız zaman, bu toplumsal cinsiyet kavramının -zaten bunu söylemeye de gerek yok- Türkiye'de en çok tartışılan, hatta iyice kavramsal özelliğini yitirmiş bir tabir olduğunu söyleyebilirim yani tartışmalara baktığınız zaman, çok değişik anlamlar yüklenen bir ifade hâline gelmiş vaziyette. Bu bakımdan belki biraz değerlendirmek lazım. Yani burada kadın-erkek eşitliği çerçevesinde değerlendirecek olursak biz Yükseköğretim Kurulu olarak -biraz önce de tartışmalarda geçtiği üzere- bunu önceleyen, bunu destekleyen, bunu besleyen çalışmalara hiç şüpheniz olmasın tam destek veriyoruz, bundan sonra da vermeye devam edeceğiz ama bu kavramın içeriğini netleştirmeden, bulanık bir alanda bir tartışma yapılmasını da ben, kendim bir hoca olarak söyleyeyim, doğru bulmuyorum. Yani içerik konusunda bir sefer anlaşmak lazım. Buradaki eşitlikten kastım zannediyorum çok net anlaşılmış vaziyettedir. Bu bakımdan, Yükseköğretim Kurulu Başkanı ve üyelerimiz olarak desteğimizin bu çerçevede devam ettiğini bilmenizi isterim. Yani kadın-erkek eşitliği çerçevesinde çalışmalara, farkındalık çalışmalarına ve bu konuda yapılacak akademik çalışmalara da destek verdiğimizi ifade etmek isterim.
ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Ama bir ders ya da müfredat niteliğinde...
YÖK BAŞKANI PROF. DR. EROL ÖZVAR - Bunlar var, biraz önce de söyledim, 101 derslerinde bu konular geçiyor. Yani Türkiye'de de biliyorsunuz çok ciddi tartışmalar var. Bu cinsiyetsizleştirme hakikaten bizler açısından üzerinde tekrar tekrar...
ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Soruyu oraya bağlamak...
YÖK BAŞKANI PROF. DR. EROL ÖZVAR - Yok, hani tartışmaların geldiği nokta bakımından söylüyorum, işin oraya bağlanması bizim açımızdan ciddi bir tehdit olabilir. Dolayısıyla, biz, bu eşit cinsiyet, kadın-erkek cinsiyet eşitliği konusunda, hiç şüpheniz olmasın, sonuna kadar destek verici çalışmalarımıza devam edeceğiz. 101 derslerinde de zaten bunlar var. Ayrıca akreditasyonda bu dersleri veya bu ders içeriklerinin verilmesi de zaten mevzuat gereğidir; bunu da ifade etmek lazım gelir.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Sayın Ersever, tamam mı, devam mı?
ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Tamam.
BAŞKAN MUSTAFA HULKİ CEVİZOĞLU - Bitti mi? "Çok sorum var." dediniz de onun için dedim.
ALİYE TİMİSİ ERSEVER (Ankara) - Var, sonra soracağım, hani herkes bir sorsun, o anlamda dedim.