Komisyon Adı | : | ÇEVRE KOMİSYONU |
Konu | : | İstanbul Milletvekili Mustafa Demir ve Bursa Milletvekili Emel Gözükara Durmaz ile 99 Milletvekilinin İklim Kanunu Teklifi (2/2927) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 26 .02.2025 |
İNAN AKGÜN ALP (Kars) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Ben bu Komisyonun üyesi değilim ama müsaade ederseniz birkaç maddeye katkıda bulunmak istiyorum.
Sayın Başkan, görüşülmekte olan Kanun Teklifi'nin 5'inci maddesinin (4) ve (5)'inci fıkraları ile 7'nci maddenin (2) ve (4)'üncü fıkraları ve 8'inci maddenin Anayasa'ya, Anayasa’nın 2'nci maddesinde düzenlenen hukuk devleti ilkesine ve 56'ncı maddede düzenlenen çevre hakkı ilkelerine aykırı olduğunu düşünüyoruz. Müsaade ederseniz kısaca bir gerekçe açıklamak istiyorum.
Efendim, ben, Kars Çevre ve Kent Hukuku Derneği Başkanıydım milletvekili seçilmeden önce. Çevre suçlarının ve kent suçlarının en yoğun yaşandığı illerden biri de Kars; ben o ilin temsilcisiyim. Kars'ta henüz bir katı atık bertaraf tesisi yoktur, tek il Kars'tır yani Türkiye'de bu tesisi olmayan tek il Kars'tır ve Kars'ta atık su arıtma tesisi bizim yoğun çabalarımız sonucu yıllar sonra ancak inşaat aşamasına geçebildi. Hatta 70 milyon lira ilk ihale bedeli olan tesis, 4'üncü ihalede ancak 1 milyar liranın üzerine ihale edilebildi ama ağır aksak da olsa ilerliyor şu anda; bizim de dernek olarak bunun yapılmasında önemli bir katkımız olmuştu. Kars'ta, mesela Sarıkamış'ta dünyaca ünlü bir kar kayak tesisi vardır fakat kayak tesisinin hemen yanına bir baraj yapıldığı için, barajın ılıman etkisi yapım süreçlerinde hesap edilmediği için, o çevresel etki hesap edilmediği için, şimdi, kayak tesisi kar tutmamaya başladı. Bu sefer 500 milyon lira maliyetle karlama tesisi yapılıyor. Şimdi, bu çevresel etkiler değerlendirilmeden yapılan yatırımları biz Çevre Derneği çalışmalarımız sırasında hep sivil toplumun sürece dâhil edilmemesine bağladık çünkü bu planlamalar, programlamalar yapılırken sivil toplumun önerileri alınmıyor; alınsa, daha katılımcı süreçler yaşansa belki böyle sorunlarla karşılaşmamış olacaktık. Ben, bu sivil toplumun sürece dâhil edilmesini, bu bakımdan, kendi hayatımda tecrübe ettim. Şimdi de böyle, bu vesileyle bu kanun görüşülüyor. Kanunun 7'nci maddesinin (2)'nci ve (4)'üncü fıkralarında bu eksikliği tespit ettik. Bu da bizim bakış açımıza göre Anayasa’nın 56'ncı maddesine aykırılık teşkil ediyor.
Yine, Sayın Başkanım, görüşülmekte olan kanun teklifinde, mesela 7'nci maddede şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkesi dikkate alınmamıştır. Bu da Anayasa'ya bir aykırılık teşkil ediyor. Her ne kadar madde sırası geçmişse de 5'inci maddenin (4) ve (5)'inci fıkralarında sera gazlarının etkisini azaltan düzenlemelere yeterince yer verilmemiş, doğal sistemleri ve biyolojik çeşitliliği koruyan tedbirler alınmamıştır. Bunun da Anayasa’nın 56'ncı maddesine aykırılık teşkil ettiği kanaatindeyim. Tutanaklara geçmesi bakımından katkı sunmak istedim.
Söz verdiğiniz için teşekkür ediyorum efendim.