KOMİSYON KONUŞMASI

SADULLAH KISACIK (Adana) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sunum için ben de çok teşekkür ediyorum. Gerçekten de ufuk açıcı, vizyon belirleyici bir sunum oldu.

Tabii, derneğin adının da Yapay Zekâ Politikaları Derneği olması politikacılar olarak bizim de bir ayıbımız aslında yani ilk önce bizim yıllar önce bu politikaları üreten bir birimimizin olması gerekirken tabii, bir dernek burada politika üretiyor. Bu da aslında bizim geriden gelmemizin, Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak geriden gelmemizin belki bir sonucu.

Ben endüstri mühendisiyim, yıllardır mesleğimizin yüzde 20'sini yapabildik, yüzde 80'ini yapamadık. Yapamama sebebimiz simülasyon, matematik modelleme, optimizasyon ve stokastik modelleme gibi öğrendiğimiz dersleri bir türlü uygulayamamamızdı. Bunlar hem toplumda anlaşılamıyordu hem de birtakım verilerin işlenmesi vesaire zordu. Şimdi, ben şunu merak ediyorum: Yapay zekânın uygulanmasını burada hep çipe bağladık yani çip teknolojisine bağladık ama bir de yapay zekânın modellemesi, yazımı kısmı var. Cidden şunu merak ediyorum: Bu yapay zekânın tasarımcıları kimler olacak? Çip kısmını falan hallettik ama diyelim sağlık alanında bir yapay zekâ algoritması tasarlayacağız. Şu anda bu sürecin sahibi kim, bunun tasarımcıları hangi meslekler olacaklar? Teknoloji kısmını bir tarafa bırakırsak bu modellemeleri kimler yazacak, bu algoritmaları kimler yazacak? Ben bunu öğrenmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum.

YAPAY ZEKÂ POLİTİKALARI DERNEĞİ BAŞKAN YARDIMCISI MUSTAFA UMUT DEMİREZEN - Teşekkür ederim Sayın Milletvekilim.

Aslında, olayın kaynağı tamamıyla doğa; doğal bir bilimden doğan bir şey aslında yapay zekâ denilen şey ama imitasyon yaklaşımıyla temelde gidiyor. Dediğim gibi, yapay zekâ, şu an en popüler algoritma bir insan beyin hücresinin "nöron" denilen beyin hücresinin matematiksel benzetimiyle, bir parametreyle şey yapılabiliyor. Başka bir taraftan, bahsettiğim yeni sistemlerde bunlar "spike"larla şey yapabiliyor. Veriyi temsil ediyorsunuz ve daha sonraki yapıda bu konsepti oturtmak için temel bilimsel çalışmalar aslında vektör tabanlı algoritmalara dayanıyor. Bu yapı doğal ihtiyaçtan ve doğal nesnelerin modellenmesiyle ortaya çıktığı için temelde yapı bu şekilde şey yapılabiliyor. Genelde bu alanda bir "developer" pyani geliştirici, bir algoritma tasarımcısı ve bir de data mühendisi dediğimiz meslekler ön planda. Çok kıdemli, matematiksel açıdan oldukça etkin, bilimsel çalışmalarda bulunan insanlar "principal engineer" dediğimiz, özel sektörde falan çalışan insanlar algoritmaları bir ihtiyaca göre planlar. Dediğim gibi "Burada bir data var, ben bu datadan ne çıkarabilirim?" diye sorarsanız ben günlerce çalışmak zorunda kalıyorum. Şu da olabilir, bu da olabilir ama yani gerçekten "Arabamın ne zaman bozulacağını ben bilmek istiyorum." dediğiniz zaman, o zaman elimizde bu data var mı, şu data var mı, bu data var mı... O zaman ben şöyle bir algoritma yapabilirim: Niye? Çünkü zamana göre değişen bir şey var. Efendime söyleyeyim, hava, iklim şartları değişiyor, arabanın motorunun yapısı değişiyor, itiş gücü, çekiş gücü, birçok parametre girdiği için bunların etkisini temelde modellemeye çalışıyoruz. Yapay zekânın temel neden aldığı konsept korelasyon, "Bir değişken başka bir değişkenle koreleyse ben bunu bir yapay zekâ açısından doğru olarak modelleyebilirim." diyor. Yeni nesil teknikler ise temelde -bilimsel olarak, bir hoca olarak söyleyeyim- "..."(*) diye bir yaklaşım vardır, korelasyon illa bir nedensellik oluşturmaz. Dolayısıyla yapay zekâ bunları yanlış nedensellik olarak da algıladığında nedensel... Mesela, bir bölgedeki doğum oranı arttığında ve o bölgede leylek sayısı arttığında "Çocukları leylekler getiriyor." gibi bir sonuca varabilirsiniz korelasyon yaparsınız "causation" analizi yapmadan ama bu "causation" analizi yapısında algoritmaların temelde probleme özel modellendiğinde, mesela, bir roketin inişini düşünün veya sağlık alanında bir beyin tomografisinden hastalığı düşünün, burada temel bir görüntü işleme var, zaman serisi analizleri var; bunları tasarlayıp algoritma hâline getiriyorsunuz "Öncelikle şuna bak..." Az önce diğer milletvekillerimiz de bahsetti, bunlar interdisipliner çalışmalar aslında, sosyal alanda da bunların etkileri var, medikal alanda da var; müzikte, eğlencede, sanatta bile var yani temelde şu anki yapının içerisinde. Algoritmaları biz ihtiyaca yönelik geliştirmeye çalışıyoruz ve bunları geliştiren, matematiksel tasarımını yapan "designer" tasarımcı kişiler. Diğer tarafta bunların "implementasyon"unu, hızlı şekilde yazılmasını, kodlanmasını yapan "developer"lar, daha sonra "tester" ve "data engineer"... Aslında bunlara ihtiyaç duyulan veri sağlamasını sağlayan böyle bir takımla çalışılıyor genelde ama ihtiyaca göre toparlayan algoritmalardan ve doğadan esinleniyoruz Sayın Milletvekilim.