ELİF ESEN (İstanbul) - Teşekkür ediyorum, sağ olun.

Ya, bahsettiğiniz şeyler çok önemli ve bizler de sizlerin gayretlerinin çok farkındayız yani hepinize müteşekkiriz aslında ama nüfusumuz çok, gerçekten yoğun ve yoğun nüfustaki hem dijitalleşme hem de sosyolojik dönüşümün etkisiyle gelen suçlardaki koruyucu önleyici tedbirler anlamında gayret gösterilse de zorlanılması da ortada. Ben hatta sizin buradaki verilerinize baktığımda, koruyucu önleyici tedbirlerin etkili olduğunu da görüyorum, aslında burada başarılı bir tablonuz var. Kontrol edilen okul çevresinden bahsediyorsunuz, şahıstan bahsediyorsunuz. Şahıs 763.931, hakkında işlem yapılan şahıs 2.173; mesela burada oran çok düşmüş. Bu demek ki alınan tedbirlerin karşılık gördüğünü, çalışmalarınızın da başarılı olduğunu gösteriyor. Bunun için tekrar teşekkür ediyorum. Tabii, vekillere çok fazla tanıdık tanımadık ziyaretçiler de geliyor. Geçen gün benim ziyaretime hiç tanımadığım 3 gözü yaşlı anne gelmişti, çocukları met kullanan ve bunun etkisinde, bağımlılığında kalan; bir kısmınınki kurtulmuş, başka çocuklara faydalı oluyormuş falan ama madde kullanımında bir artış var, met bundan biraz daha belki ayrıca bakılması, incelenmesi ve tedbir alınması gereken bir madde.

Yine, bu raporunuzda uygulamalar neticesinde ele geçirilen suç unsuru maddeler arasında ben uyuşturucu maddeyi ya da meti göremedim. Makaron sigara var, ateşli silah, kesici delici alet, kaçak sigara, kıyılmış tütün, makaron sigara, kaçak içki ama met veya uyuşturucu madde yok. Kullanımı artmış olmasına rağmen neden burada yer almıyor? Bir onu sormuş olayım.

Hızlıca sorularıma geçeyim çünkü zaman da dar. Bu SMS'ler kimlere gönderiliyor, buradaki gönderme kriteriniz nedir, onu da merak ettim, nasıl belirliyorsunuz? Ve çocuk işçiliğiyle mücadelede mevsimlik tarım işçileri çok çok önemli gerçekten. Tutanak tutulduğundan bahsettiniz, MEB ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığıyla iş birliğinizde kaç çocuk tespit edildi bu geçtiğimiz yıl, yeni veriler var mı elinizde? Bunlardan kaçı yabancı uyruklu yani Suriyeli ailelerin çocuklarının çok fazla olduğundan bahsediliyor. Ve son olarak şöyle diyebilirim: Risk analiz çalışmalarınız var mı? Çocuklara karşı şiddet ve istismar vakalarının önlenmesi için İçişleri Bakanlığının yürüttüğü, belki Bakanlığın altında sizin ayrıca yürütmüş olduğunuz risk analiz çalışmalarınız var mı? Çünkü neden? Dediğiniz gibi, sadece Millî Eğitim değil, sadece aileler değil sorumlu olan, aslında burada multidisipliner bir anlayışla çalışmak ve ihmal ve istismar altında olan, risk altında olan bir çocuk varsa... Narin belki de bugün yaşıyor olabilirdi ya da Narin gibi çocuklar bugün var ama tespit edilmesi ve koruyucu, önleyici tedbirlerin alınması gerekiyor. Bununla ilgili bu çoklu iş birliğiyle çalışan bir sistemle ilgili çalışmanız var mı? Yani şunu kastetmek istiyorum: Diyelim ki Millî Eğitimde öğretmen, Sağlık Bakanlığında doktorlar darbedilen, darp gören, istismar veya tecavüze uğrayan bir çocuğu raporladığında jandarma ya da kolluk güçlerimiz bazı durumları tespit ettiğinde ya da Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının sosyal hizmet uzmanları bir rapor düzenlediğinde bu çok riskli vakaların uyarı raporlarının kesiştiği ortak bir veri tabanınız var mı, ben bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bir çocukla bir aileyle ilgili, diyelim ki darp gördü, Sağlık Bakanlığından rapor düştü, sinyal düştü ama öğretmeni de tespit etmiş, öğretmen de oraya bir tutanak girdi, bu çocuk okula geldi ama ağlıyordu ama yüzünde morluklar vardı, işte, kolunda diş izi vardı Narin'deki gibi. Böyle bir ortak veri tabanınız var mı?

Son olarak da cümlemi bir sitayişle bitireyim, şöyle: Biz aslında sizden, size sormuş olduğumuz, İçişleri Bakanlığına sormuş olduğumuz soru önergelerinin pek çoğuna yanıt alıyoruz, aldık da sadece bir tanesine alamadık, bu da kayıp çocuklarla ilgiliydi Başkanım. Biz Türkiye genelinde kayıp çocuklarla ilgili son beş yıla ait istatistiki verileri sormuştuk. "Mevcut verilere göre kaç kayıp çocuk vakası bildirildi, bunlardan kaçına ulaşıldı, kaçı sağ, kaçı yaralı bulundu, yaş grupları ve cinsiyetleri nelerdir, kayıp çocukların kaç tanesi hâlâ bulunamamıştır, bu çocukların yaş gurupları nelerdir ve yoğun olarak gerçekleştiği sosyal alan nedir?" gibi bir soru önergemiz var. Bu soru önergemizin de sorularının yanıtlanmasını, yazılı olarak yanıtlanmasını sizlerden talep ediyorum.

Tekrar teşekkür ediyorum, başarılar diliyorum çalışmalarınızda.

EMNİYET GENEL MÜDÜR YARDIMCISI MUSTAFA ÇALIŞKAN - Sayın Vekilim, bu okul çevrelerinde met bulunmaması dediğiniz şeye tersinden baktığınızda, o işin başarısı. Yani o çevrede okul çevreleri çok sıkı tutuluyor, onlar bile o makaron falan da bizim için gerçekten rahatsız edici, onunla ilgili ciddi bir mücadele yapılıyor. Kayıp çocuklarla ilgili veriyi biz size ulaştıracağız, son beş yılı da ulaştıracağız. Neden cevaplandırılmadı veya cevaplandırılmıştır büyük ihtimalle, size ulaşmamış olabilir.

EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ASAYİŞ DAİRE BAŞKANI TARIKHAN ÇETİNER - Biz cevapladık ama herhâlde size ulaşmadı.

ELİF ESEN (İstanbul) - Danışmanım da burada ama yeni bir bilgi yok yani.

EMNİYET GENEL MÜDÜR YARDIMCISI MUSTAFA ÇALIŞKAN - Tekrar biz ulaştırırız.

EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ASAYİŞ DAİRE BAŞKANI TARIKHAN ÇETİNER - Biz Bakanlığa ilettik, gelecektir.

ELİF ESEN (İstanbul) - Bir aksilik olmuş olabilir o zaman, çok teşekkür ederim.

EMNİYET GENEL MÜDÜR YARDIMCISI MUSTAFA ÇALIŞKAN - Son bir şey, en son söylediğiniz şeyle ilgili, başlama aşamasında veyahut da belli oranda mesafe aldık ama yapay zekâ üzerinden aile içi şiddetle ilgili bir çalışmamız var. Bunu bütün suçları kapsayacak şekilde biz şu anda çalışıyoruz. Bu dediğiniz kısım da aynı şekilde değerlendirilebilir. Yapay zekâyla önceden ikaz edilecek şekilde bir sistem kurmaya çalışıyoruz ama emekleme aşamasında, yeni başladık, bir profesör hocamız Polis Akademisinde detaylı çalışmalar yaptı, bize sundu, biz de bu işi ilerleteceğiz inşallah.

JANDARMA GENEL KOMUTAN YARDIMCISI ORGENERAL HÜSEYİN KURTOĞLU - Tamamlayıcı olarak belki şunları ifade edebilirim: Kıymetli Müdürümün ifade ettiği gibi okul bölgelerinde uyuşturucunun bulunmaması orada kolluğun aldığı tedbirlerin ciddiyetiyle doğru orantılı, o açıdan da sevindirici. Sadece çocuklarla ilgili değil, her türlü suça bir analiz mantığıyla yaklaşıyoruz zaten. Dünyada 10-11 tane suç önleme stratejisi var geliştirilmiş, sıcak noktalardan tutun da topluluk destekli kolluğa kadar, bunların hepsi neticede bir analiz yapılmasını gerektiriyor. Örneğin, trafik kazalarını ele aldığınız zaman kara nokta tabir ettiğimiz, en fazla kaza olan yerler; burada bu kazalar neden oluyor, yoldan mı kaynaklanıyor, iklimden mi kaynaklanıyor sürücülerden mi kaynaklanıyor, zamanlamasına bakıyoruz, bunun zamanı gece saat ikiden sonra sabah beş arasında mı, gündüz mü? Bu analizlerin hepsi yapılıyor ve bu analizlere göre de biz tedbirlerimizi geliştiriyoruz, teşkilatlarımızı ona göre geliştiriyoruz. Analizsiz bu iş olmuyor.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN CENGİZ AYDOĞDU - Peki, çok teşekkür ediyoruz arkadaşlar.

Buyurun.

EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ASAYİŞ DAİRE BAŞKANI TARIKHAN ÇETİNER - SMS konusuyla ilgili bilgiler öğrenmek istemiştiniz herhâlde. Şimdi, kayıp olan kişinin bulunduğu koordinatı biz ilgili GSM operatörüyle birlikte görüşüyoruz. Bunu o bölgede sinyal veren cep telefonlarına gönderiyoruz, bu da tamamıyla müracaat sırasında o müracaatı yapan eğer bir kurumsa kurumun yetkilisinin onayıyla eğer bir ebeveynse ebeveynin fotoğrafının ve kimlik bilgilerinin yayınlanmasına olur verdikten sonra bunu yapıyoruz. Biz kendimiz resen bu işi yapmıyoruz ama o bölgede baz istasyonundaki telefon görüşmesi yapan kişilere yani dar çevrede bir araştırma yapıyoruz, onu ifade etmek istedim. İstisnai bir şeye yani çok riskli vakalarda ya da vahim durumlarda bu daha çok kullanılıyor. Bu kapsamda da sisteme 1.200 tane veri girilmiş ve bunların yüzde 94,3'ü bulunmuş yani o manada da olumlu bir proje ve getirisi olan bir proje. Biraz önce de ifade ettiniz, aslında hem jandarma bölgesinde hem polis bölgesinde "Kayıp olan eşkâlle ilgili bir birlikteliğiniz var mı, paylaşımınız var mı?" diye. Tabii ki var. Hem Jandarmada hem de Emniyette yapay zekâ destekli, yüz tanıma sistemli KGYS kameraları kullanıyoruz yani bu noktada da kayıp şahsın nerede olabileceğiyle ilgili yüz tanıma sistemlerinden, KGYS sistemlerinden bunların bulunmasına yönelik de yine teknoloji kullanılarak çaba sarf ettiğimizi ifade etmek isterim.

Biraz önce yine hem Sayın Müdürüm hem de Komutanım ifade etti, okul civarında yakaladığımız o makaron tütün de zaten -onu ifade etmek isterim- genelde mahalle aralarında bizim okullarımız, o mahalle arasındaki bakkalları ya da oradaki satış yapan yerleri takibimiz neticesinde çıkıyor. Bizim amacımız şu: Tabii, orada yetişkinler de bunu kullanabiliyor ama çocuklara satılma ihtimaline binaen "tek tek" dediğimiz satılma ihtimaline binaen onlar da o şekilde alındı. Biraz önce hem Sayın Müdürümün hem de komutanımın dediği gibi, o alana girmemesi aslında bizim daha oraya gelmeden önce engellediğimizin ifadesidir çünkü biz büyük yakalamalar yapıyoruz okul çevresine ulaşmadan, oraya kadar girmeden uyuşturucuyla mücadelemizi çok etkin yapıyoruz ve çoğu zaman şehir girişinde, mahalle girişinde ya da işte, bölge girişinde öncesinde aldığımız tedbirlerle, uygulamalarla, yaptığımız analizlerle yani hem Jandarmanın hem Emniyetin yapay zekâ destekli analiz sistemleri var, bunlarla birlikte de suçla mücadeleyi etkin olarak kullandığımızı ifade etmek isterim.

JANDARMA GENEL KOMUTAN YARDIMCISI ORGENERAL HÜSEYİN KURTOĞLU - Son bir noktaya, müsaade ederseniz Başkanım...

BAŞKAN CENGİZ AYDOĞDU - Buyurun Komutanım.

JANDARMA GENEL KOMUTAN YARDIMCISI ORGENERAL HÜSEYİN KURTOĞLU - Şimdi, bizim bu bütün bir, genel olarak kolluk, jandarma ve polis suçla mücadelede suçların ortaya çıkartılmasında, aydınlatılmasında en büyük zafiyetimiz, engelimiz diyelim suçun ya da hadisenin vuku bulması ile onun kolluk tarafından öğrenilmesi arasındaki geçen süre. Dünyada yapılan kolluk araştırmalarında, incelemelerde, suçun öğrenildiği andan itibaren kolluğun müdahale süresinin anlamlı hiçbir değişiklik yaratmadığı görülmüş. Aslolan suçun işlendiği an ya da hadisenin olduğu anın kolluğa ihbar edilmesi süresi, bunu önleyicilikte ve aydınlatılmasında çok önemliymiş. Biz vatandaşta en çok bu konu üzerinde çalışıyoruz. Sayın Bakanımızın bütün açıklamalarında "Biz suçta kibirlenenlerin üzerine gitmekte çok kararlıyız, sizler bize gördüğünüz her şeyi mutlaka iletin." mesajının altında hep bu anlayış yatıyor. Vatandaşımızdan bize ihbar ne kadar erken gelirse, mağduriyetini ne kadar önce ifade ederse biz o kadar aydınlatmaya çalışıyoruz. Son zamanlarda çocukların cinsel istismarı ya da çocukların istismarıyla ilgili vakaların artış göstermesinin temelinde, daha önce gizlenen birçok vakanın okuldaki rehber öğretmenler tarafından tespit edilmesi ve kolluğa bildirmesiyle ortaya çıkıyor, bundan da mutluluk duyuyoruz.

Arz ederim.

BAŞKAN CENGİZ AYDOĞDU - Teşekkür ediyoruz Komutanım.

JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI ASAYİŞ DAİRE BAŞKANI TUĞGENERAL MURAT EVREN - Sayın Vekilim, biz, Güvenli Okul Projesi kapsamında okullara neredeyse her gün açılış saatinde veya kapanış saatinde bir trafik timiyle birlikte karakollarımızla -bizim sorumluluk bölgemizde, aynı şekilde Emniyet de uyguluyordur- bir tedbir alıyoruz. Şimdi, bunu biz senelerdir yapıyoruz protokol gereği, İçişleri Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Aile Bakanlığı üçlü protokolü kapsamında. Aynı zamanda Sayın Bakanımızın -yine biz yapıyorduk ama- "Özellikle üstünde duralım, biraz daha yüklenelim oralara." şeklinde -Basına yansıyan bir iki kız çocuğunun yurtlardan kaçırılması gibi bir iki hadise olmuştu. Motosikletle gelip, araçla gelip özellikle fakülte, yüksekokul kız öğrenci yurtlarından bunun üzerine- bir talimatı oldu ve biz neredeyse her gün fakülte ve yüksekokulların kız öğrenci yurtlarında da özellikle okul kapanış saatleri, yurda giriş saatleri ve çıkış saatlerinde tedbir almaya başladık. Bu tedbir aldığımızda ilk bir ay içerisinde uyuşturucu da yakaladık yani uyuşturucu da aldık ama daha sonradan o caydırıcılığının tabii etkisi oldu muhtemelen ki daha sonra uyuşturucu kesildi. Demek ki uyuşturucu satanlar, kullananlar vesaire oralara artık uğramaz oldu. Biz de hedefimize bir şekilde ulaşmış olduk.

Arz ederim.