Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Aksaray Milletvekili Hüseyin Altınsoy ve Burdur Milletvekili Mustafa Oğuz ile 47 Milletvekilinin Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/2983) |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 13 .03.2025 |
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Teşekkürler Sayın Başkan.
Yine bir torba yasa. Bu torba yasada kamuoyunun en çok gündemde olan konusu ise emeklilerle ilgili bin liralık bayram ikramiyesindeki artış. Emekliler, yaşamlarının en zor günlerini yaşıyor. Emekli, emekliliğini yaşayamadığı gibi ek iş arıyor, artan yaşına rağmen aç kalmama mücadelesi veriyor; fitreye muhtaç duruma düşürüldü, giysiden, ayakkabıdan vazgeçti, ev kirası ile günlük hane gıda ihtiyacını karşılamaya çalışıyor. Emekli bayram ikramiyesi kanun teklifiyle bin liralık artışa Cumhurbaşkanı, AKP Genel Başkanı "Daha ne olsun?" diyor ve yeterli görüyor. Bayram ikramiyesi, Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiğinde, 2018 yılında asgari ücretin yüzde 63'ü iken bugün verilecek oranla yüzde 18'e düştü. Görülmemiş olabilir mi? Emekli ikramiyesi satın alma gücü, iktidarın ekonomik politikalarıyla eridi. Bugün bayram ikramiyesi asgari ücrete çıkarılsa bu kaybı anca karşılıyor. Emekliler için intibak düzenlemesinin yapılması, ilaç katkı payının kaldırılması şart duruma geldi. Seyyanen, ayrımsız tüm emeklilere en az 15 bin lira artış sağlanmalıdır. Emekli aylık bağlama oranı AK PARTİ tarafından 2008 yılında yüzde 70'ten yüzde 40'lara düşürülmüştü. Yeniden emeklilere aylık bağlama oranı katsayısı yüzde 70'e çıkarılmalıdır.
Değerli arkadaşlar, çoğunuz çocukluğunuzdan anımsarsınız, Ramazan Bayramı, çocuklar için Şeker Bayramı'ydı. Bu bayramda eski Türkiye'de evlerde tepsi tepsi tatlılar yapılırdı. Kapıya gelen çocuklara tepside şeker, lokum, kolonya ikram edilirdi. Geliri iyi olan çikolata ikram ederdi; çorap, mendil verilirdi. Misafirlere ek olarak sağlığa zararlı olan sigara ve tatlı ikramı da âdetti. Aile büyükleri, sabah gün doğarken yatağın başucuna çocuklara hediye olarak ayakkabı alır koyardı. Bayram öncesi yeni takım elbiseler dikilirdi, sabaha kadar terziler çalışırdı. Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarları döneminde uygulanan ekonomik politikalarla ne yazık ki bayramın tadı da kaçırıldı, bayram da bayram olmaktan çıkarıldı. Cumhurbaşkanlığı sistemi aile yapısını dahi bozdu; boşanmalar patladı. Bu anlamda insanların sorunları da her geçen gün derinleşiyor. İntiharlar, derin yoksulluk da ülkenin sanki kaderi durumuna savruldu.
2018 yılında bayram ikramiyesiyle -daha 2018 yılı Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin başladığı dönemde- 100 kilo şeker alınabiliyordu. Şekerin kilosu ortalama 10 liraydı. 2025 yılına geldik, şekerin kilosu 20 lira, 20 kilo şeker alınabiliyor. Şeker, lokum, çikolata, kolonya ve de sigara tepsiye konup kapıda gelen gidenlere ikram edilecek olsa verilen artış bin lira, bunu karşılamıyor. Keza, baklava kaliteli bir markada 1.500 lira, oradan da iyi bir baklavaya erişim de zor. Nişasta bazlı şuruplu ikinci ve üçüncü kalite baklavayı ancak alabilecek durumda.
2018 yılında bayram ikramiyesi bin lirayken 5 gram altına tekabül ediyordu. Bugünkü artışla 1 gram altın alınamıyor. 2018 yılında bayram ikramiyesiyle 214 dolar alınıyordu, bugün 104 dolara düşmüş bulunuyor. 15 milyon 500 bin emekli, bin lira teklifle büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. Burada emeklilerle ilgili artışı sanki milletvekilleri yapıyormuş gibi bir de algı yaratılıyor. Kamuoyunda da "Meclise geliyor." deniyor. Onlar da altına yazıyor "Gözünüze dizinize dursun, bize bunu mu reva gördünüz?" diye. Oysa bu emeklilerin bin liralık artışını milletvekilleri yapmıyor, sarayda hazırlanıyor, buraya, milletvekili arkadaşlarımıza bildiriliyor, onlar da Meclise getiriyor. Belirleyici unsur Cumhurbaşkanlığı. Cumhurbaşkanlığının reva gördüğü bu artış milletvekilinin artışı gibi tanımlanıyor. Yapalım, birlikte karar alalım, eğer milletvekilleri buna karar veriyorsa, gelin, bu bayram ikramiyesini asgari ücret düzeyine bu Komisyonda çıkaralım ve böylece milletvekillerinin işlevi var mı, yok mu anlaşılsın. Bu anlamda, bugüne kadar yapılan düzenlemelerin çoğu sarayda hazırlanıp buraya geliyor. Ha, burada şöyle de bir şey var, sistemin gereği bu. Bugün Tayyip Erdoğan, Sayın Cumhurbaşkanı olur, yarın başkası olur. Çünkü tek kişiye dayalı, tek kişinin yetki aldığı mekanizmada milletvekilleri, oradan gelen kanun tekliflerini burada değerlendiriyorlar. Buradaki artışın yetersizliğini bir kere daha vurgulamak için şunu söylemek de gerekiyor: 1 kilo pirzolayı bu ikramiye artışıyla...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum Sayın Gürer.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bir cümle daha söyleyeyim de Başkanım.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Gürer, buyurun.
Teşekkür ediyorum.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Şimdi, arkadaşlar, Et ve Süt Kurumunun önüne gitmeyeniniz varsa lütfen oraya bir gidin. Ben sabah 05.30'da gittim. Kuyruk oluyor insanlar, ellerine numara alıyor, Et ve Süt Kurumu bir çadır yapmış, onun içinde 08.30'a kadar bekliyorlar. Bekledikleri 1 kilo kıyma alabilmek.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sağ olun.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bu duruma bu toplumu, bu emekliyi düşürmek hakkaniyet ve adalete sığmaz. Sizlere de tavsiye ediyorum, Et ve Süt Kurumunun önüne bir gün sabah 05.30-06.00'da gidin, yaşanan dramı görün, ona göre vicdanınızda bu emekli ikramiyesini daha yukarı bir ücrete getirme yönünde bir karar alın.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Gürer, teşekkür ediyorum.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Başkanım, cümleyi de bitirtmedin.