KOMİSYON KONUŞMASI

ERHAN USTA (Samsun) - Mesela, bu daha çok EPDK'nin üzerinde durduğu bir konu mu yoksa bunu Vergi Denetim Kurulu mu biraz sizden talep ediyor? Onların talep ettiği bir konu mu? Yani meseleye bakışınız bu vergi kaçağını önlemek mi yoksa buradaki kayıt dışı diğer işlemleri önlemek mi, nedir?

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Usta, isterseniz burada ben bir söze gireyim.

Hatırlarsanız, 2021 yılında ilk defa bu düzenleme yapıldı Plan ve Bütçe Komisyonunda, o zaman da Komisyon üyeleri destekledi bunu. Buradaki temel amaç, vergi kaybını önlemek ve burada çok ciddi hem sahte fatura işi yapılıyor hem de inanılmaz bir haksız zenginleşme ortaya çıkıyor bu işlerde. Dolayısıyla, o zaman bayağı bir mesafe katedildi. Şimdi, bu en son yapılan düzenlemeyle Anayasa Mahkemesi "Tamam, bu devir yasağını koymanızı anlıyorum burada çünkü sürekli fatura kesiyor veya hemen devrediyor; A tüzel kişinin üzerindeydi, B'ye devrediyor, siz A'yla uğraşırken o B'den devam ediyor. Fakat burada vergi denetimi yapılıyorken, buradaki izinler veriliyorken bir kademelendirme getirin." dedi. Burada -Vergi Denetim Kurulundan var mı kimse, bilmiyorum- hem Vergi Denetim Kurulu, EPDK ve ilgili diğer kurumlar mutabakatla bunu hazırladılar. EPDK, bunun mühürleme kısmındaki uygulayıcısı ama asıl mihenk taşı vergi kaybının önlenmesi. Gelir İdaresi burada mı, bilmiyorum. Vergi Denetim Kurulundan arkadaşlar burada, onların da kanaatlerini alarak ortak bir noktaya geldiler. Aslında VDK'den arkadaşımız gelirse, o da bir açıklama yaparsa biraz daha durum netleşir.

Şu ön tarafa alalım sizi, teknik olarak Sayın Usta'nın dile getirdiği...

Buyurun.

VERGİ DENETİM KURULU BAŞKANLIĞI VERGİ KAÇAKÇILIĞI ANALİZİNDEN SORUMLU DAİRE BAŞKANI KADİR DEMİREL - Kıymetli hazırun, saygılarımı sunarım.

2021 yılında 7318 sayılı Kanun'la -bir torba yasayla- o dönem gelen bir bent bu, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 20/2 (g) bendiyle gelmiştir. Vergi denetimlerinde ihtiyaç duyduğumuz bir maddeydi, daha önceki yaptığımız denetimlerde sıklıkla mükellefi muhatap olarak bulamıyorduk. Buradaki sürekli tesislerin devri söz konusu değil; tesis lisansını iptal ediyor, bir anda bizim muhatap olarak incelemeye konu ettiğimiz tesiste bir başka şahıs lisans alıyordu. Bu nedenle de artık mükellefler vergi incelemesine gelme tenezzülünde bulunmuyordu. O dönemde kanun çıkar çıkmaz, daha biz vergi denetimine başlamadan kanunun etkisiyle usulsüzlüklerde aşağıya doğru bir kırılma oldu. Biz incelemelere eylül ayında başladık, bir yıl içerisinde toplam usulsüzlüklerinden en yoğun gözlemlendiği toptan satışlarda düzenlenen fatura miktarında yüzde 36 oranında bir azalma oldu, bu da 3 milyar litrelik bir akaryakıta tekabül ediyor. Aynı dönemde sahte belge düzenleyen dağıtım şirketleri vardı. 2 Ağustos 2021 tarihinde o dönem Sayın Bakanımızın başkanlığında bir toplantı yapmıştık ve dağıtım şirketleriyle ilgili incelemeleri de bilfiil hızlandırdık bu kanundan sonra, kanunun bize getirdiği -bu (g) bendinin- güçle birlikte. O dönemde faal olan 13 sahteci dağıtım şirketi ile lisansı iptal olan toplamda 25 dağıtım şirketinin de bir yılda lisansının iptali, vergi incelemelerinin tamamlamasını sağladık.

Arz ve talep arasında 2 milyon ton civarı motorin cinsinde bir ürün farkı vardı. Bu kanun ve denetimler sayesinde arz ve talep arasındaki negatif fark ortadan kalktı. Onun için, konsensüsle çıkmış bir kanun maddesiydi. EPDK, Gelir İdaresi ve kolluk kuvvetleriyle Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı kapsamında birlikte çalışıyoruz (2021/22) no.lu Genelge'nin kapsamında ve bu genelgenin eylem planı da şu anda güncelleme aşamasındadır. Sayılarla ilgili, o dönemde açılan bayilerle ilgili; 1.100 bayiyi aynı anda incelemeye sevk ettik. Burada yüzde 90'ın üzerinde vergi suçu raporu düzenlendi; isabetli bir analizle incelemeye aldık. Zaten tesisle, fiil ile faili illiyetli olduğunu tespit etmezsek EPDK'den tedbir uygulaması talebinde bulunmuyoruz. Burada suçun yüksek şüphe olması durumunda EPDK'ye bildirimde bulunuyoruz. Sıradan bir kayıt dışılık, kaçakçılık olmadığı durumda bu tedbir uygulamasını kullanmıyoruz.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.

Sayın Usta, buyurun.

ERHAN USTA (Samsun) - Sadece biz, 2021'deki düzenlemede de desteklemiştik düzenlemeyi, bugünkü düzenlemeyi de destekliyoruz.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Biliyorum.

Teşekkür ediyorum.

Bayağı da bir ilerleme kaydedildi bu konuda. Aslında, buradaki ilgili daire başkanı bir ifade kullandı, bilmiyorum, çok dikkatinizi çekti mi. Şimdi düzenlenen faturada -bunlar yayınlanıyor sistemde- yüzde 36 azalış var fakat piyasada bir ürün yüzde 36 azalsa piyasada bir kıtlık olur yani üçte 1 oranında düşmesine rağmen herhangi bir kısıntı, bir ürüne ulaşmakta bir problem yaşanmadı. İşte, burada yapılan düzenlemenin müdahale ettiği alanı gösteriyor ve o sahte faturanın KDV'si kullanılmış, satılmış, satılıyor ve bir taraftan o kurumlar vergisini de giderleştirmeye çalışıyorlar. Burada Meclis ciddi bir görev yapmış oldu.

ERHAN USTA (Samsun) - Muhtemelen, yalnız bu kaçakçılar hep şey yapıyor biliyorsunuz Başkanım yani başka bir yer bulmuş, başka bir usul keşfetmişlerdir, onun üzerinden gidiyorlardır.

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Başkanım, orada da şöyle yapıyorlar... Bir şey daha yaptık hatırlarsanız: Dış satışla alakalı bir kısıtlama daha getirdik. Şimdi, dediğiniz gibi, tır garajlarına çekiyorlardı, bu sefer onu da kapattı. En son yaptığımız düzenlemeyle o da kapandı. Dolayısıyla alan sürekli daraltılıyor. Bayağı bir mesafe katedildi ama daha yapılması gereken işler var. Bu faturaları alıp kullananlara da -denetim raporlarının- VDK'nin gitmesi lazım. Yani sahte faturayı kesti birisi, bir de alıp bunu kullanan, giderleştiren var; bir de oraya doğru gidilmesi lazım.

ERHAN USTA (Samsun) - Çok gidiyorlar da bulabiliyorlar mı onu bilmiyorum yani.