MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Başkan, kıymetli hazırun; Devlet Hava Meydanları İşletmesi KİT üst komisyonu toplasındayız, milletimiz adına denetlememizi yapacağız.

Meclis Başkan Vekili, demokrasi ve insan hakları savunucusu, sanatçı, yazar Sayın Sırrı Süreyya Önder Başkanımız dün akşam bir kalp krizi sonucunda on iki saatlik ameliyattan sonra şu anda hastanede. Kendisine acil şifalar dileyerek başlamak istiyorum.

2021 yılı Bulgu 7.2.3.1'de uçak satış mağazası ihalesinden ve fiyatlardan bahsediliyor. Bu anlamda, yerli ve yabancı yolcuların şikâyetçi olduğu havalimanlarındaki fiyatlardan bahsetmek istiyorum. İtalyan Corriere della Sera gazetesinde yayınlanan haberde malum yandaş Kalyon AŞ ve Cengiz İnşaatın işlettiği İGA İstanbul Havalimanı dünyanın en pahalı yeme içme fiyatlarına sahip havalimanı olarak belirlendi. Örneğin, İstanbul Havalimanı'ndaki mekânlarda ortalama su fiyatı 80 TL, dışarıda vatandaş bunu 10 TL'ye içiyor. Havalimanlarında su bile 8 kat pahalı. Yine, İstanbul Havalimanı'nda bir sandviçin fiyatı 300 lirayla 400 lira arasında değişiyor. Devlet Hava Meydanlarının işlettiği yerlerde ve diğer şirketlerin işlettiği havalimanlarında maalesef vatandaşlarımız bu fiyat pahalılığından dert yanıyor. Buna bir önlem bulmamız gerekiyor diye düşünüyorum. Bir dönem oldukça cazip olan uçak bilet fiyatları da özellikle son birkaç yılda aşırı yükseldi ve halkımız uçakları sadece havada görebilir oldu. Zaruri olarak veya tercihen uçağa binenler de havalimanlarındaki uçuk kaçık fiyatlardan çok şikâyetçi. Basit bir suyun 80 lira olduğu havalimanında vatandaşa "Su dahi içmeyin." diyorsunuz, yine, uçak içindeki fiyatlar da oldukça astronomik. Havalimanlarındaki ve uçak içindeki fiyatların yüksekliğinin sebebi dükkân kiralarının yüksekliği midir, yoksa sizlerin işletme olarak anlayışınızdan mı kaynaklanmaktadır? Bunların fiyatlarının ucuzlaması için bir çaba ve gayret gösterecek misiniz? Çünkü vatandaşlarımız bundan ciddi anlamda rahatsız. Devlet Hava Meydanları olarak havaalanlarındaki fiyatları düzenlemenizi ve makul seviyeye getirmenizi sizlerden rica ediyoruz.

Bir de bu bulguda bahsedilen uçak satış mağazası ile ihalesinde ciro payı oranlarının değiştirilmesiyle ilgili güncel gelişmeleri bizlere aktarırsanız memnun olurum.

Yine, 2021 Bulgu 7.2.3.2'de, öneride kira-işlet-devret projelerinden bahsediliyor. Bir de yap-işlet-devret projeleri var ki bu, memleketin ve insanlarımızın sırtında âdeta bir yük. Araç geçiş garantili yol ve köprülere, yolcu garantili havalimanlarına her yıl milyonlarca lira ödeme yapılıyor. Sayın Deniz Yavuzyılmaz'ın da sıklıkla dile getirdiği gibi, özellikle Zafer Havalimanı açıldığı günden bu tarafa yüzde 99'luk sapma payıyla bu ülkenin kaynaklarını birilerinin cebine aktarıyorsunuz. Bize göre bu yap-işlet-devret projeleri tam bir soygun düzeni. Devletin kaynaklarının birilerine ve yandaş şirketlere aktarılması için uydurulmuş bir kılıftır. İnşallah, bizim iktidarımızda tüm bunların hesabı sorulacak ve halkımızın geçmediği yol için, binmediği uçak için ödemek zorunda kaldığı bu paralar yandaş şirketlerden tahsil edilecek.

Örneğin, 2022 yılında yolcu garantileri için 332 milyon 537 bin TL, 2023 yılında ise...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Tahtasız, sadece diğer öneri ve bulguya dayalı konuşma yaparsanız...

MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Başkanım, bunların...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Ama genel görüşmede söz vereceğim zaten. Bu, sadece diğer bulgu ve önerilerle ilgili kısımda değerlendirme; varsa bir sorunuz...

MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - O zaman bu maddeyi tamamlayayım, ondan sonra ara vereyim Başkanım yani bu maddeyi tamamlayalım.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Tabii ki, tabii ki.

Buyurun.

MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Yine, Zafer Havalimanı için 2025 yılının ilk üç ayında yolcu garantisindeki yüzde 97'lik sapma payı nedeniyle işletici şirkete 72 milyon TL ödenmiş.

Garanti ödemeleriyle ilgili bazı sorularım olacak, yazılı olarak yanıtlarsanız sevinirim. Yap-işlet-devret modeliyle yapılan havalimanları için yıl yıl belirtmek kaydıyla, işlettikleri günden bu yana yapılan garanti ödemesi tutarı nedir? Bahse konu yıllarda hangi havalimanına, ne kadar yolcu garantisi verilmiş, bu havalimanları kaç yolcu kullanmış ve bunun karşılığında yıl bazında ne kadar ödeme yapılmıştır? Zafer Havalimanı bugün devlet imkânlarıyla yapılmış olsaydı ne kadara mal olacaktı? Zafer Havalimanı için, bu sapma payıyla, garantinin biteceği yirmi dokuz yıl on bir ayın sonunda toplamda ne kadar ödeme yapılması öngörülüyor? Bunları cevaplarsanız sevinirim.