MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Genel Müdürüm, Sayın Başkan; sunuş konuşmanızda yaptığımız projeler arasında ihracatta bölgede 1'inci, ülkede 13'üncü sırada olan, 10 bin dolara ürettiği ürünü maalesef ihraç ederken 10 bin dolar nakliye ödemek zorunda kalan, sanayicimizin ve Çorum halkının anasının ak sütü kadar helal olan ve tüm sözlere rağmen çok geç kalınan, ısrarla takibimiz sonucunda Delice-Çorum Hattı'nın 120 kilometrelik bölümünün ihalesi yapıldı. Bundan dolayı çok mutlu olduk fakat Çorum halkının tek korkusu, Delice-Çorum Hızlı Tren İhalesi'nin sonunun şu anda çürüyen Çorum Havalimanı'na benzemesi. Ben de Çorum halkına söz veriyorum, AKP iktidarının süresi buna yetmeyecek ama inşallah iktidar olduğumuzda Cumhuriyet Halk Partisi olarak -Genel Başkanımız Özgür Özel de söz verdi- bu hızlı treni biz bitireceğiz.

Yaptığı her işte yandaşları kalkındırmayı âdet hâline getiren AKP iktidarı ne yazık ki Delice-Çorum Projesi'nde de devleti zarara uğratmak pahasına yandaşı zengin etmeyi tercih etti. Bu iktidar döneminde torba yasalar ve ikincisi de Kamu İhale Kanunu'nun 21/(b) maddesine göre yapılan pazarlık usulü ihaleler moda hâline geldi. Vatandaş bilsin 21/(b) usulü ihale deprem, sel, doğal afetler olduğunda yapılan ihaledir. Delice-Çorum Hızlı Tren Projesi'nde durum aynı oldu, sanki Çorum'da, Delice'de bir deprem, bir sel, bir afet varmışçasına AKP klasiği hâline gelen adrese teslim ihalelerden biriyle daha karşı karşıya kaldık ve "Cambaza bak." diyerek halkın cebindeki paraları çalma düzeni bir âdet hâline geldi. Bu ülkenin hazinesinden ballı ihalelerle araç geçiş garantili, yolcu garantili, hasta garantili, kur korumalı "yap-işlet-soy" yöntemiyle 418 milyar doları zaten çalınmıştı, bunu da önceki dönem Genel Başkanımız Kılıçdaroğlu Danıştay, Sayıştay raporlarıyla ortaya çıkardı. Nasıl çalındığının, Hazinenin kasasının nasıl boşaltıldığının somut örneklerinden birini de Delice-Çorum Hızlı Tren Projesi'nde yaşadık. Bu ihaleyle yandaş şirketlere fazladan 40 milyar TL aktarıldığını düşünüyoruz.

Sayın Genel Müdür, Çorumlular yıllardır hızlı tren sözüyle kandırıldı, Cumhurbaşkanı Erdoğan dâhil seçim dönemlerinde Çorum'a gelen her bakan "Çorum'a hızlı tren getireceğiz, 2023 yılında hızlı trene bineceksiniz." sözü verdi. Dönemin AKP İl Başkanı, daha sonra milletvekili olan arkadaşımız MHP İl Başkanı Ercan Daşdan'a aynen şu cümleyi söyledi: "Ercan, o hızlı tren 2023'te Çorum'a gelecek ama seni bindirmeyeceğim." dedi maalesef Ercan Daşdan kardeşimizi, MHP İl Başkanlığı yapan kardeşimizi AKP İl Başkan Yardımcısı yaptı ve kurtulduğunu sandı. Seçim bitti, tabii, sözler unutuldu. Çorum halkıyla, yerel basınımızla, STK'lerle, muhalefet partisi yöneticileriyle birlikte Mehmet Tahtasız olarak da Cumhuriyet Halk Partisi Çorum İl Başkanlığına başladığım dönemden itibaren milletvekili olarak da Çorum'un hızlı treninin anasının ak sütü kadar helal olduğunu söyledik ve bunun bir an önce yapılması için mücadele ettik. Bu mücadelenin sonucunda ihale dediğimiz gibi yapıldı ama maalesef, biz ihalenin yapılış şekline... Çorum'a hızlı trenin anasının ak sütü kadar helal olduğunu defalarca söyledim, yine söylüyorum, bizim tek karşı çıktığımız bu ihalenin 21/(b)'yle yapılıp yandaş şirketlere verilmesiydi.

Yine, Ulaştırma Bakanlığına, geçen yıl katıldığımız Plan ve Bütçe Komisyonunda yönelttiğim soru ve anlattığım rüyamız üzerine "Çorum hızlı tren ihalesi yıl bitmeden yapılacak." dedi fakat tam "Ulaştırma Bakanlığı yalancı çıkacak." derken 27 Aralık 2024 tarihinde Delice-Çorum Hızlı Tren Projesi için "31 Aralık 2024'te ihaleyi yapacağız." dedi. Neden bu 31 Aralıkta yapıldı? Onu da az sonra sorularda söyleyeceğim.

Hepinizin malumu olduğu üzere "pazarlık usulü ihale" demek, devletin zarara uğraması, yandaş şirketlerin cebinin dolması demiştik. İhale yapılmadan yaptığımız araştırmalarda bu ihalenin normal şartlarda 800 veya 1 milyar avroya bitmesi gerektiğini öğrendik ama bir de baktık ki bizim tespit ettiğimiz rakamın 2 katından fazlasına 2 milyar 200 milyon avroya verileceği bilgisi geldi. İhale yapılmadan kaça biteceğini, kimin kazanacağını Genel Başkan Yardımcımız Sayın Deniz Yavuzyılmaz'la birlikte Genel Başkan Yardımcımız Ulaş Karasu tam ihaleden kırk gün önce uyardı, Sayın Bakanı da uyardı, kamuoyunu da uyardı. Sadece Kırıkkale-Delice-Çorum arasını kapsayan 120 kilometrelik bu hattın Türk parası olarak 80 milyar gibi çok büyük bir paraya, 5'li çeteye mensup kişilere ihale edileceğini duyurduk, önceden duyurduk ama ihale bu şartlarda verilirse devletin kasasından da 40 milyar TL fazladan para çıkacağını söyledik. Genel Başkan Yardımcımız Ulaş Karasu ve bizlerin Plan ve Bütçe Komisyonunda uyarmasına rağmen maalesef, bu milletin parası yine aynı yandaşlara peşkeş çekilmeye devam etti. Üstelik bu firmalara fiyat farkı yansıtmak için ihale de yılın son günü 31 Aralık 2024'te yapıldı. Bu da başka bir sorun hâline gelmiştir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ankara-Çorum-Samsun Hızlı Tren Projesi'nin Delice-Çorum etabının yapım işini 2024 yılı son günü davet usulüyle ihale etti, keşif bedeli 80 milyar lira olan 120 kilometrelik hızlı tren ve yük taşımacılığı hattı için Yapı Merkezi İnşaat-YSE Yapı Konsorsiyumu 25 milyar 352 milyon lira, REC Uluslararası İnşaat-Cengiz İnşaat Konsorsiyumu ise 84 milyar 500 milyon lira teklifte bulundu ve ihaleyi diğer firma kazandı.

Sayın Genel Müdür, bu projenin 2'nci etabı Çorum-Merzifon, 3'üncü etabı Merzifon-Samsun olacak. Yani bundan sonra ihaleler yapılacak. İhalenin verildiği 75 milyar 352 milyon liraya Kırıkkale-Delice-Çorum hattıyla birlikte Çorum-Merzifon ve Merzifon-Samsun etabını da yapmak mümkün ama AKP bu parayla sadece Kırıkkale-Çorum hattını yapmak istiyor, üstelik proje ihale edildikten sonra on yıl boyunca yapım zorunluluğu da getirilmiyor. Hem devletin kasası hortumlanacak hem de Çorumlular hızlı tren için on yıl daha bekleyecek. Bu nasıl bir iştir, derken siz ihaleyi yaptınız ve şu anda şantiye açıldı, kurbanlar kesildi, onu da gördük. Israrla söylüyorum: Biz bu projeye karşı değiliz. Biz devletin parasının hortumlanmasına karşıyız. Biz bu 21/(b) maddesiyle yandaşların cebinin doldurulmasına karşıyız. Sayın Genel Müdür, burada Komisyon huzurunda bir kez daha ifade ediyorum: Çorum tam yüz yıldır demir yolu bekliyor ve son sekiz yıldır da hızlı tren vaadiyle kandırılıyor. İhracatta ülke genelinde -az önce söyledim- 13'üncü, bölgesinde 1'inci olan Çorum için hızlı tren Anadolu'nun kalkınma projesidir. Yani Anadolu'nun kalkınma projesi olarak gördüğümüz Mersin Limanı ile Samsun Limanı'nı ve hatta Trabzon Limanı'nı buluşturacak mısınız? Bu projeyi yaparsanız Anadolu'da -Çorum, Çankırı, Yozgat, Tokat, Amasya, bu bölgedeki- üretilen ürünler hızlı bir şekilde boğazları dolaşma gereği duymadan... İşte, İstanbul Boğazı'nı da rahatlatacak olan bu proje bir an önce hizmete geçmeli ve Mersin Limanı'yla buluşmalı diyoruz. Biz dokuz yıldır bitirilmeyen, 3 kez ikmali yapılan Kırkdilim Tüneli'nde olduğu gibi, yirmi iki yıl önce temeli atılan ancak çürümeye terk edilen Polis Moral Eğitim Merkezi'nde olduğu gibi, yine, yirmi üç yıldır çürümeye terk edilen Çorum Havalimanı'nda olduğu gibi bu paraların heba edilmesine karşıyız. İnşallah, bu ihale sonuçlanır; sizin bir sözünüz de var, "Beş yılda bitecek." diyorsunuz. İnşallah, bunun beş yılda bitmesinin de biz takipçisi olacağız.

Şimdi, özellikle 18 Mart 2022 tarihinde açılan Çanakkale Köprüsü de aynı şekilde ihale edilmiş, yıllık 16,4 milyon araç garantisi verilmiş, yıllık geçen araç sayısı sadece 2,6 milyon olmuştur. Geçmeyen her araç için devletin kasasından 15 avro artı KDV çıkıyor. İktidarın yarattığı bu soygun düzeniyle 2034 yılına kadar hazineden ne kadar para çıkacak, onu da bilmiyoruz. Biz hortuma ve hortumculara karşıyız, hızlı trene "evet", ranta ve talana "hayır" diyoruz. Biz bu yalan ve talan iktidarına karşıyız. Ayrıca, Delice-Çorum hızlı tren inşaatını da alan firma bu projenin tamamını ikmal ihalesi olmadan yüzde 20 keşif artışıyla, bu parayla bitireceğini, ikmal ihalesi yapmayacağınızı noterden taahhüt ederseniz ben de yarın bu kürsüden çıkıp sizlerden özür dileyeceğim. Bunu bir daha tekrarlayayım: Delice-Çorum hızlı tren inşaatını alan firma, bu projenin tamamını ikmal ihalesi olmadan, yüzde 20 keşif artışıyla, bu parayla bitireceğini, ikmal ihalesi yapmayacağınızı noterden taahhüt ederse yarın çıkıp bu kürsüden özür dileyeceğiz. Yine, Ankara-Sivas Demir Yolu ihalesi gibi 5 defa ikmal ihalesi yapıp, bu işi de milletin parasıyla devasa rakamlara bitirip kaç müteahhidi zengin edeceksiniz? Yusufeli Barajı'na 4 defa ikmal ihalesi yaptığınız gibi Çorum Kırkdilim Tüneli'nde de 3 defa ikmal yaptınız. 315 milyon liraya ihalesi yapılan Kırkdilim Tüneli, maalesef, şu anda 10 katı parasına mal olacak.

Sayın Genel Müdür, partimiz ve ben projeye değil, sadece Delice-Çorum demir yolu yapımı için harcanacak 80 milyar lirayla Samsun'a kadar demir yolu yapılabilecekken o paranın sadece Delice-Çorum arasında harcanmasına karşıyız; devletin kasasından fazladan 40 milyar lira çıkmasına karşıyız. Bu vurgunu durdurun, ihaleyi açık usulle şeffaf bir şekilde yapın. Siz hemen şimdi yapmazsanız Cumhuriyet Halk Partisi iktidarında Delice-Çorum Hızlı Tren Hattı'nı minimum maliyetle biz yapacağız, Çorum halkı bizim iktidarımızda hızlı trene kavuşacak diyoruz.

Bu eleştirilerden sonra sizden isteğim, Delice-Çorum ve Ankara-İzmir Hızlı Tren Projelerinin birim fiyat teklif cetvellerini bizlerle paylaşır mısınız? 1 metreküp kazı devletin diğer işlerinde kaça yapılıyor, bu projede kaça yapılıyor? 1 metreküp beton Ankara-İzmir ve Delice-Çorum Projesi'nde kaça yapılıyor, başka projelerde kaç liraya yapılıyor? 1 metreküp tünel kazısı bu projede kaça yapılıyor, diğer projelerde kaç liraya yapıyorsunuz? Bunları açıklayın, hem bizlerin hem de milletin bunları bilmeye hakkı var. Bugün için 1 kilometre demir yolunun maliyeti nedir, bunu öğrenmek istiyoruz. 406 kilometre uzunluğundaki Ankara-Sivas Hızlı Tren Projesi'ni ne kadara ihale ettiniz, ne kadara mal oldu? Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi'nin kilometre ve toplam maliyeti ne olmuştur? 505 kilometre uzunluğundaki Ankara-İzmir Hızlı Tren Projesi'nin kilometre başı ve toplam maliyeti ne kadar olacaktır? Delice-Çorum hızlı tren ihalesini neden 21/(b)'yle pazarlık usulü yaptınız? Ülkede ya da Çorum'da deprem mi olmuştu, sel mi olmuştu; 21/(b)'yle yapmanızın bir izahını bekliyoruz. Çorum-Merzifon, Merzifon-Samsun Hızlı Tren Hattı'nın ihalesini ne zaman yapacaksınız? Çorumlu Ankara'ya ulaştı ama Karadeniz'e doğru ne zaman ulaşacak diye bekliyoruz. Delice-Çorum ihalesi neden yılın son günü yapıldı, yangından mal mı kaçırıyorsunuz yoksa bizim bilmediğimiz 31 Aralık günü özel bir gün müydü; bunu öğrenmek istiyoruz. İhale yılın son gününde ve 21/(b)'yle yapılmasına rağmen neden on yıl içinde başlama şartı koydunuz? Bu ihale açık ihale usulü yapılmış olsaydı kaç firma katılırdı ve ihale ne kadar fiyatta sonuçlanırdı? Delice-Çorum hızlı tren ihalesini iptal ederek açık ihale yapmayı düşünüyor musunuz? Çerikli-Çorum hattında Koparan bölgesi dışında apik bir arazi yok, yüksek maliyetli bir imalat yok. Yalnızca 2-3 kilometrelik Koparan bölgesi dışında genel yapı sağlam, dolayısıyla bu maliyeti hangi bulgulara dayanarak zemin etütleriyle oluşturdunuz; bunu da merak ediyoruz. Yine, Ankara-Sivas hızlı tren yolunda kısmi çalışmaların devam ettiğini biliyoruz. Kalitesiz imalatlardan dolayı ne zaman tamamlanacağı belli değil. Bu güzergâhta kaç adet ikmal ihalesi yapılmıştır ve ikmal ihalesi yapılmasının sebebi nedir? Ankara-İstanbul hızlı tren seyrüseferinde, Bilecik bölgesinde açılmayan tünelin ve Adapazarı bölgesindeki kesintinin sebebini de açıklarsanız memnun oluruz. Yine, Kars-Digor demir yolu ihalesi hangi ihale usulüyle, ne zaman ve ne kadar bedelle, hangi firmalar davet edilerek ve yaklaşık maliyet hesap edilerek, hangi tarihte, kime ihale edildi? Bu ihalenin, devletin ballı ihalelerinin Kalyon ve Cengiz'e verildiği söyleniyor; doğru mudur?

Sayın Genel Müdür, sunuş konuşmanızda, sadece AKP dönemine değinerek demir yolu uzunluğunu 10.948 kilometreden 13.919 kilometreye çıkardığınızı söylediniz ama ne yazık ki AKP döneminde yapılan 2.971 kilometrelik demir yolu hattında Anadolu'nun kalkınma projesi olarak gördüğümüz hat hâlâ yok; yapılması dursun, proje dahi ortada yok. Cumhuriyet Halk Partisi olarak seçim beyannamemize koyduğumuz bu projeyi önemsiyoruz. Mersin-Samsun ve Trabzon Limanı'nı birbirine bağlayacak ve Anadolu'nun kalkınma yük treni taşımacılığının mutlaka hayata geçirilmesini bekliyoruz. Anlaşılan o ki projeyi partimizin iktidarında yapacağız inşallah.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Tahtasız, seçim vaatlerine girdiniz, lütfen toparlayalım.

MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Devlet Demiryolları olarak Mersin-Samsun ve Trabzon Limanı'nı birbirine bağlayacak yük taşımacılığı projesiyle ilgili bir çalışma var mı? Anadolu'daki iş insanları yıllardır ses veriyor ama seslerini duyuramıyor.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Seçime daha üç yıl var.

MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Bu kalkınma projesiyle düşünce ve planlarınızı aktarırsanız seviniriz.

Teşekkürler.