KOMİSYON KONUŞMASI

MAHİR POLAT (İzmir) - Sayın Başkanım, İller Bankasının değerli bürokratları, sevgili milletvekili arkadaşlarım; ben bugün Bankanızın yerel yönetimlere ve onlara verdikleri ödenekler üzerinde birkaç şey söylemek istiyorum.

Bildiğiniz gibi, Bankanızın kuruluş amacı, il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlar ile münhasıran bunların üye oldukları mahalli idare birliklerinin finansman ihtiyacını karşılamak, bu idarenin sınırları içinde yaşayan halkın mahalli müşterek hizmetlerine ilişkin projeler geliştirmek, ayrıca bu idarelere danışmanlık hizmeti vermek ve teknik mahiyetteki kentsel projeler ile alt ve üstyapı işlerinin yapılmasına yardımcı olmak ve her türlü kalkınma ve yatırım bankacılığı işlevlerini yerine getirmek. Bu sebeple İller Bankası ödenekleri yerel yönetimlerin kentsel ihtiyaçlarını ve diğer bütün ihtiyaçlarını karşılayabilmesi adına büyük önem arz etmektedir. Ancak Bankanızın belediyelerin projelerine ödenek aktarırken yaptığı kesintiler, o belediyeleri zor durumda bırakmakta ve belediyenin vatandaşlarına hizmet götürme noktasında eksik kalması ve bu sebeple sıkıntıya düşmesine sebep olmaktadır. Sayıştay raporuna göre, 2021 yılında 33 milyar, 2022 yılında 45 milyar TL kredi kullandırılmıştır. Cumhuriyet Halk Partisi belediyelerinin projeleri ve ihtiyaçları nedeniyle Bankanızdan kredi kullanamadığı ve diğer taraftan, AK PARTİ ve MHP belediyelerine ise yüklü miktarda kredi kullandırıldığını, bu sebepten ötürü muhalefet partilerinin yönetimindeki belediyelerinin yurt dışı krediler aramak zorunda kaldığı, Cumhurbaşkanının da ifadesiyle, Cumhuriyet Halk Partili belediyeler halk nezdinde proje üretemeyen, işlerini yerine getiremeyen birer topal ördeğe dönüştürülerek kaynak sorunu yaşatılan hatta siyasi talimatla kasıtlı olarak bu işlerinin önüne geçildiği iddiaları çokça tartışma konusu hatta silkeleme kararının bir parçasını da İller Bankası oluşturuyor maalesef. Mesela, buna bir örnek verecek olursam, milletvekili olduğum kentin İzmir Büyükşehir Belediyesine dört ayda toplam 6 milyar liralık yapılan kesinti söz konusu. Bu kesinti bugünün borcu değil, yıllara sarih borçlar ve bugün kesilince hem kent içinde hizmet üretmekte hem kentte çalışan, hizmet üreten işçinin maaş almasında birtakım problemler yaşandığını görüyoruz. Özellikle de İller Bankasının son yerel seçimlerden sonra belediye projelerine sağladığı katkılarda siyasi parti ayırımı yaptığı iddiaları birçok kez gündeme geldi, gelmeye de bu gidişle devam edecek.

Bu bağlamda birkaç tane sorum var. İller Bankasının 2021-2024 yılları arasında yıllara göre ayrı ayrı olmak üzere, yerel yönetimlere yaptığı hibe, bağış ve yardımlar ne kadardır? Parti, hibe, bağış ve yardım tutarları bakımından ayrıntılı bir tablo şeklinde istiyorum.

2019-2024 yılları arasında hangi belediyeye ne kadar kredi kullandırılmıştır, hangi belediyelerin kredi talepleri reddedilmiştir? Hangi belediyelerin diğer bankalardan kullandıkları krediler için garanti verilmiştir? Parti, kredi başvurusu ve tutarları bakımından ayrı birer tablo şeklinde istiyorum.

2024 yılı sonu itibarıyla belediyelere yapılan ödeneklerdeki kesinti oranı nedir? Bu oran hangi kriterlere göre belirlenmiştir?

2021 ve 2022 yıllarında en çok hangi yerel yönetim ödeneğinde kesintiye gidilmiştir? Bunun miktarı ne kadar olmuştur?

Borcunu ödeyemediği için icra takibine maruz kalan belediye var mıdır? Var ise bunlar hangi belediyelerdir?

Ayrıca, 11 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından buradaki belediyelerimize altyapı, üstyapı ve diğer çalışmalar için ne kadar kredi desteği sağlanmıştır? Hangi ile, hangi projeler için ne değerde kredi kullandırılmıştır? Ayrıca tablo şeklinde bunları istiyorum.

Diğer bir konu da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın "Belediyelerin 96 milyar liralık SGK borcu seçimden sonra iki ayda 120 milyara yükseldi." açıklaması belediyelerden borçlarını tahsil etmek için ödeneklerinde kesintiye gideceğini belirtti. Belediyelerin ödeneklerini dağıtan kurum olarak, siz belediyelerin bütün ödenekler dağıtan kurumun başındasınız, sosyal güvenlik borcu kapsamında ödeneğinde kesintiye gittiğiniz belediyeler var mıdır? Var ise bunlar hangi belediyelerdir? Ayrı ayrı belirtmek üzere 2021-2024 yıllarında yapılan kesinti tutarları ne kadardır? Parti, il ve tablo şeklinde istiyorum.

Teşekkür ediyorum.