Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | İller Bankası Anonim Şirketinin 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 30 .04.2025 |
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sayın Başkan, Sayıştayın kıymetli temsilcileri, Sayın Genel Müdür, İLBANK'ın değerli yöneticileri; herkesi saygıyla selamlıyorum.
Sayın Genel Müdürün sunuş konuşmasının en başında belirttiği gibi, doksan iki yıl önce kurulan İLBANK'ın Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün gösterdiği muasır medeniyetler hedefine ulaşma yolunda şehirlerimizin imar ve inşası için kararlı, adaletli ve liyakatli bir mücadele yürütmenizi yürekten temenni ediyoruz. Toplumların refahı, kurumların sürdürülebilirliği ve bireylerin güven duygusu doğrudan yöneticilerin niteliğiyle ilgilidir. Bu bağlamda, liyakat ve adalet bir yöneticinin sahip olması gereken en temel özelliklerdendir. Ancak, ne yazık ki, günümüzde birçok kurumda ve yönetim yapısında bunları göremiyoruz ve liyakatten uzak olduğunu da üzülerek söylüyoruz. Oysa, bu cennet vatan hepimizin. Her şehrimiz, her ilçemiz, her köyümüz ayrı bir güzellik taşıyor. En doğusundan en batısına kadar vatan toprağının her karışı bizim için eşit olmalı ve eşit, adil hizmet götürülmelidir. İktidarlar ve yöneticiler gelip geçicidir, kalıcı olan adalet ve devletin kurumlarıdır. Doksan iki yıl önce ülkemizin muasır medeniyetler seviyesine çıkarmak için kurulmuş olan İLBANK da devletin önemli kurumlarındandır. İLBANK yerel yönetimlerin sırtını dayadığı bir dağdır. İLBANK görev ve yetkileri kanuna göre belirlenmiş, herkese eşit ve adil hizmet yapması istenmiştir. Bunları niye söylüyorum? Şayet, bugün burada olan İLBANK yönetimi tüm yönetimleriyle eşit ve adil hizmet götürüyor olsaydı bir diyeceğim yoktu ama maalesef öyle, en tepeden başlayan ayırımcılık, verilen talimatlarla devletin tüm kurum ve kuruluşlarına sirayet etmiş durumda. Herkesin malumu olduğu üzere, 31 Mart seçimlerinden sonra seçimin galibi Cumhuriyet Halk Partisi olduktan sonra "Silkeleyin." sözüyle beraber bu, işte, birçok kurum belediyelerimizi silkelemeye başladı. En tepedeki Cumhurbaşkanı bunu söyledikten sonra, tabii ki talimatla çalışan bazı bakan ve onun yardımcıları bu işten geri durmadılar. Bunu neden söylüyorum? Öncelikle AK PARTİ yönetimdeyken ses çıkmayan SGK borçları maalesef Cumhuriyet Halk Partisine geçince tahsil edilme yoluna gidildi. İLBANK'a verilen talimatla yerel yönetimlere gönderilen ödenekler özellikle Cumhuriyet Halk Partili belediyelerden ısrarla kesilmeye başlandı. Tüm yerel yönetimlere eşit ve adil dağıtım yapması, yardım etmesi gereken İLBANK, belediyeleri partilerine göre ayırır durumda. CHP'li belediyeler hibeyi bırakın, kredi için bile aylarca beklemek zorunda, AK PARTİ'li belediyeler Genel Müdürün odasında işlerini çok rahatlıkla hallediyor. Biz de gerçi Çorumlu hemşehrimiz Ahmet Sami Ceylan'la uğraşıyoruz, arıyoruz ama bir türlü bazen çözülüyor, bazen çözülmüyor. Ben örnek vereceğim, bu konuyla alakalı özellikle Çorum Ortaköy ilçemiz var, oranın da bir Aşdağul beldesi var. Oldukça başarılı, çalışkan bir Başkanımız var; proje üretmek istiyor, bir şeyler yapmak istiyor, ismi de Şenol Öncül. Size de defalarca başvuru yapmasına rağmen maalesef onun göstermiş olduğu projeye uygunluk raporu vermediniz ama aynı şekilde İskilip ilçesi AK PARTİ'ye geçtikten sonra İskilip ilçesindeki projeyi uyguladınız.
Şimdi, halkına su verebilmek adına Aşdağul Belde Belediye Başkanımız orada bir GES yani güneş enerji santrali, projeleri, her şeyi hazır ama sizden başvuru yaptığı 14 milyon liralık krediyi maalesef hâlâ çözmediniz. Çözmeyince ülkenin enflasyonundan dolayı şu anda biz kendi kardeş büyükşehir belediyelerimizden destek istedik, şu anki maliyet 28 milyona çıktı. Yani biz sizden 14 milyon istediğimizde eğer siz bu 14 milyonu vermiş olsaydınız şu anda Aşdağul Belde Belediyemiz güneş enerji santralini kuracaktı ve su kesintisi yaşamayacak. Özellikle YEDAŞ tarafından elektrik sürekli kesiliyor. Bu borç bizden önceki AK PARTİ Belediyesine ait olan bir borç ama maalesef AK PARTİ Belediyesindeyken elektriğini kesmeyen YEDAŞ şimdi elektrik kesiyor ve Başkanımız çok zor durumda. Bu konuda sizden liyakatli bir şekilde... Bu belediyemizin istemiş olduğu 14 milyondu ama şu anda o kredinin 28 milyona çıkması gerekiyor. Sebebi şu: Enflasyon olan bir ortamda yaşadığımız için maalesef seçildiği günde başvurduğunda vermiş olsaydınız 14 milyonla bu iş çözülecekti.
Yine, Cumhuriyet Halk Partisine ait olan Mecitözü Belediyemiz var. Mecitözü Belediyemizde Veli Aylar iki dönemdir başarılı çalışmalar yürütüyor ama Mecitözü ilçemizde de işçiler çıktığından dolayı tazminatlarını ödemek için 2 milyon 373 bin lira kredi talebi var. Bu kredide de aşağı yukarı üç aydır maalesef henüz bir sonuç alamadık. Mecitözü ilçemiz Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığından 37.500 metrekare kilit taşı istiyor, yok, verilmiyor; 1 adet hafriyat kamyonu, 200 adet çöp konteyneri istiyor, gene verilmiyor. Devletin bankası İLBANK'a gidiyor, işçi tazminatları için 2 milyon kredi istiyor, o da alınamıyor.
Burada İLBANK'ın tüm yönetimlerinden rica ediyorum: Bizim, özellikle Çorum'umuzun merkezle beraber 14 ilçesi var yani 13 ilçemize eşit ve adil hizmet götürürseniz, oradaki vatandaşlar -AK PARTİ'li olsun, Cumhuriyet Halk Partili olsun, hangi siyasi partiye oy verirse versin, hiç önemli değil- sizlerden hizmet bekliyor. Kredi alacak ki belediye başkanlarımız hizmetlerine devam edebilsin. Buna öncelik sağlarsanız sizlere şimdiden teşekkür ediyorum.
Birkaç sorum olacak. Öncelikle son beş yılda yıl yıl ve isim isim belirtmek kaydıyla Çorum merkez ve ilçelerinde hangi belediyeye ne kadar kredi verdiniz, ne kadar hibe verdiniz?
Yine, son beş yılda yıl yıl, isim isim belirtmek kaydıyla Çorum merkez ilçelerinde hangi belediyede, hangi bedelle, hangi hizmetleri tamamladınız veya tamamlanmasına katkı koydunuz?
Sayın Genel Müdür, sunuş konuşmanızda yerel yönetimlere 2021 yılında 1.988 adet iş için toplam 1,8 milyar lira, 2022 için 2.967 iş için toplam 17,8 milyar lira kredi veya hibe olarak finansman sağladığınızı söylediniz ve yine yerel yönetimler için 2021 yılında 30 milyar TL bedelli 918 adet, 2022 yılında ise 17 milyar TL bedelli 626 adet işi tamamlayarak yine yerel yönetimlerin hizmetine sunduğunuzu belirttiniz. Bu bağlamda şu soruların cevabını istiyoruz: 2023 ve 2024 yıllarında yerel yönetimlere kredi ve hibe yoluyla sağladığınız finansman ne olmuştur? Bu sağlanan finansmanın ne kadarı hibe, ne kadarı kredidir? 2023 ve 2024 yıllarında yerel yönetimlere ne kadar bedelli, kaç adet işi tamamlayarak teslim ettiniz? 2021-2022-2023-2024 yıllarında büyükşehir il ve ilçe bazında hangi belediyelere ne kadar kredi veya hibe verdiğinizi tablo şeklinde paylaşmanızı rica ediyorum.
Yine, 2021-2022-2023-2004 yıllarında büyükşehir ve ilçe, il bazında hangi belediyelere, hangi bedelli, kaç adet işi tamamladığınızın tablosunu istiyoruz?
31 Mart 2024 seçimlerinden bugüne kadar hangi büyükşehir il ve ilçe belediyelerinden aylık ne kadar kesinti yapmaya başladınız? Bunu da bir tablo olarak görmek istiyoruz.
Bir de aynı şekilde, Mart 2019 ile 31 Mart 2024 tarihleri arasında hangi büyükşehir il ve ilçe belediyelerinden ne kadar kesinti yapılmaktaydı? Bunu da tablo olarak sunmanızı istiyoruz.
Son olarak da Sayın Genel Müdür, Sayıştayın 2023 yılı raporunda yer alan bulguya değinmek istiyorum. Sayıştay bulguda şöyle bir uyarıda bulunuyor: AR-GE biriminde güncel olarak bir kurul başkanı, eski genel müdür yardımcısından oluşan 4 müşavir, 2...
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Tahtasız, 2023'e daha gelmedik ama ya.
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Sorayım Başkanım ya.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - E, hadi, içinizde kalmasın.
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Hazır, bulmuşken soralım.
ORHAN SÜMER (Adana) - Başkanım, dünkü açığı kapatıyor.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Peki, hadi.
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Evet, dün katılamadım.
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Buyurun Tahtasız.
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - "AR-GE biriminde güncel olarak 1 kurul başkanı, eski genel müdür yardımcısından oluşan 4 müşavir ve 2 müdür, eski daire başkanlarından oluşan 20 kıdemli uzman, 9 teknik uzman, 14 uzman, 4 yönetim personeli, 1 muhasebeci, 3 büro personeli, 1 şef garson yardımcısı, 1 garson olmak üzere toplam 62 personel görev yapmaktadır ancak mesleki anlamda bilgi birikim ve deneyim sahibi olan söz konusu personele düzenli maaş ödemesi yapıldığı hâlde deneyimlerinden faydalanılmadığı, kurulun etkin ve verimli bir faaliyette bulunmadığı ve kurul tarafından mevzuatta öngörülen görevlerin fiilî olarak yerine getirilmediği tespit edilmiştir." diyor. "Dolayısıyla söz konusu personelin banka faaliyetlerine herhangi bir katkısı bulunmamakta ve bu durum kaynak israfına yol açmaktadır." deniliyor. Benim bundan anladığım, İLBANK AR-GE birimi var, burada eski genel müdür yardımcıları, eski daire başkanları gibi toplam 62 kişi çalışıyor, bunlara düzenli maaş ödeniyor ve bu birim hiçbir iş yapmıyor mu? Sayıştayın eli varmamış "bankamatik memuru" diye yazmamış ama biz buradan soralım: Bu 62 kişi bankamatik memuru mudur? İşe gelip gitmekte midirler? Yoksa sadece kredi kartıyla bankadan maaş mı çekmekte? Hizmet sektöründe faaliyet gösteren İLBANK bir üretim tesisi olmadığına göre AR-GE biriminde 62 kişi çalıştırılmasının bir özel nedeni var mıdır? İLBANK AR-GE birimi son beş yılda hangi AR-GE projesini geliştirdi? AR-GE projeleri için son beş yılda ne kadar harcama yapıldı? AR-GE birimde görev yapanlar işe düzenli gelip gidiyor mu? AR-GE biriminde görev yapan 62 kişi için İLBANK tarafından aylık ödenen toplam net maaş tutarı ve bu 62 kişinin sigortalar, vergiler, ikramiyeler dâhil kuruma yıllık maliyeti ne kadardır?
BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Tamamlayalım Sayın Tahtasız.
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - AR-GE biriminde görevlendirilen ancak iş yapmayan kurul başkanının eski genel müdür yardımcılarından oluşan 4 müşavirin, 2 müdürün, eski daire başkanlarından oluşan 22 kıdemli uzmanın, 9 teknik uzmanın, 14 uzmanın, 4 yönetim personelinin, 1 muhasebecinin, 3 büro personelinin ve garsonların ayrı ayrı net maaşları ne kadardır?
Ve en son olarak da İLBANK tarafından hangi görevdekilere makam aracı tahsis edilmiştir? Bugün itibarıyla İLBANK'ta kullanılan makam aracı sayısı kaçtır? Bu araçların marka ve modelleri ve yıllık maliyetleri ne kadardır?
Hepinize şimdiden teşekkür ediyorum.
Özellikle Çorum ilimizin 13 ilçesini hiçbirini diğerinden ayırmayın, lütfen eşit ve adil hizmet sunun. Özellikle Mecitözü ve Aşdağul beldemizi unutmayın.
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKAN YARDIMCISI BURAK DEMİRALP - Sayın Vekilim, bir gün sizi misafir edelim, Ahmet Sami Ceylan Vekilimizle beraber oturalım, konuşalım.
MEHMET TAHTASIZ (Çorum) - Olur, tabii ki.