Komisyon Adı | : | (10/235, 837, 1601, 1602, 1800, 1801) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
Konu | : | Sanatçı Alp Doğu Eser'in, sanat alanında NFT ve NFT'nin katkıları ile yapay zekânın sanat alanına olumlu/olumsuz etkileri hakkında sunumu |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 30 .04.2025 |
UTKU ÇAKIRÖZER (Eskişehir) - Aslında az önce sayın vekilimiz sordu, ona yanıt verirken Refik Anadol'dan bahsettiniz. Benim de aklımda yani siz onlarcası, yüzlercesi ya da binlercesi arasında Refik Anadol'un başarısının arkasında ne olduğunu düşünüyorsunuz yani neyi yakaladı ya da ne... Siz MoMA'dan bahsettiniz, aynı zamanda Davos'ta da dış yüzü onun galiba?
SANATÇI ALP DOĞU ESER - Tabii, tabii.
UTKU ÇAKIRÖZER (Eskişehir) - Hani oradaki şey ne oluyor yani bu tür birinin böyle parlamasında, özellikle sanatta diye soruyorum. Neyi yakaladı da bu oldu ya da bir çok isimden bahsettiniz ama nedir onu farklı kılan size göre?
SANATÇI ALP DOĞU ESER - Çok güzel söylediniz. Bir kere günümüzde "sanat" dediğimiz şeyin her şeyden evvel, yapıttan evvel bir kanadı var, bu da "PR" denilen bir şey, tanıtım yani mesela şu an değerli vekillerim destek olsunlar, çok ünlü bir sanatçıya dönüşebilirim ben belki de yani onu söylemeye çalışıyorum. Gerçekten de birilerinin desteğini görmemiz gerekiyor hayatta, Refik Anadol bunu görebilmiş birisi. Bugün -TIME'da mı?- 100 değerli insan içinde görüldü. Tabii, onun yaptığı iş böyle bir şeye dönüştü artık, sürekli hani bildiğimiz, gördüğümüz anda "Refik Anadol" diyebildiğimiz bir örneğe dönüştü. İşte MoMA'ya gidiyor, MoMA'nın modern sanat arşivini kullanarak yeni bir ürün ortaya koyuyor, onu ne yapıyor? İşte, o arşivde yer alan eserleri bize tek tek göstermiyor da kendi üslubunca "Make it new" diyor buna işte Lev Manovich diye bir uzman var yurt dışında, var olan veriden hareketle yeni bir ürün ortaya koymak, bunu da yaparken kendi üslup değerlerini kullanması. Bunun dışında zannediyorum ki Bill Gates'in de kendisine bir desteği var. Zaten birlikte de belgesellerde yer alıyorlar yani PR anlamında çok başarılı olduğunu görüyorum. Bir kere mesela mimaride bu işleri kullanıyor olması, daha önce Türkiye'den benim... Tabii, bu sanatçılarla çok konuşuyorum, sohbetler ediyorum vesaire, biraz "sanat" dediğimiz şey de... Mesela Jackson Pollock -2000 yılında bir film vardır- biliyorsunuz, damlatma tekniğiyle resim yapan bir sanatçı. Bir gün çalışırken bir anda renk dökülüyor aşağıya ve çok güzel bir form oluşturuyor onun için, daha sonra o şeyle çalışmaya başlıyor, bir daha o yüzeye fırça sürmüyor da damlatma tekniğiyle çalışmaya başlıyor. Refik Anadol da mesela o eseri, işte 8 metre ekranlık, büyük devasa ekranlarda... Mesela, bu eserleri şu arkamızdaki bilgisayarda, ekranda gördüğünüz zaman etkilenmezsiniz çok fazla. Şunu bir söyleyelim: Demokratikleşmeden bahsediyoruz ama Refik Anadol'un kullanabildiği yapay zekâ teknolojisi ile ülkemizden kıymetli Candaş Şişman sanatçımızın kullanabildiği yapay zekâ aynı güce sahip değil, onu bir söylememiz lazım çünkü o Google'ın desteğini alıyor, NVIDIA'nın desteğini alıyor; burada da bir ayrımcılık var aslında, teknolojik bir ayrımcılık var. O yüzden bugün reklamın dışında bunu göremiyoruz yani benim... Bugün mesela İstanbul'da Plevneli Galeri var değil mi? Benim Plevneli elimden tutsa mesela gerçekten çok ünlenirim ülke sınırlarında, belki aşabilirim de ülkeyi, hiç belli olmaz; bunu da yani o ilişkileri de iyi kullanmak gerekiyor, bu, aslında günümüzde her konuda böyle yani o "ilişki" dediğimiz şey her zaman bizi bir yere taşıyan bir unsur hâline geliyor, ister kabul edelim ister etmeyelim, bu var. Reklamcılık; reklamı iyi yapmamız gerekiyor. Bugün sanatçıların Instagram'ına girin, 1 milyon 300 takipçili -isim vermeyeceğim- sanatçımız var, hepsi sahte hesap onların, ben görüyorum yani. Böyle insan mı olur "xxx, yyy" falan filan? PR önemli çünkü, sanatçılar da kazandıklarını buraya yatırıyorlar, takipçi kazanmaya çalışıyorlar, sayılarını artırmaya çalışıyorlar. Refik Anadol da kendini kanıtlayana kadar bir uğraşmış, daha önce SALT'la çalışmalar yapmış, kendini kurma sürecinde çok cebelleşmiş birisine benziyor yani fırsatını bulmuş, doğru bağlantılarla öne çıkmış ve ben -girişte de söyledim- gurur duyuyorum bunla yani sanatın artık reklamın, PR'ın dışında düşünebilecek bir şey olduğunu düşünmüyorum ben, yoksa söylediği şey "Makineler öğrenebiliyorsa işte rüya görebilirler mi?" Dünyaya dair belki çok ciddi bir şey söylemiyor olabilir bu ya da bu sorguyu o ekranda görmüyor olabiliriz. Evet, güzel, renkler hareket ediyor vesaire, belki görmüyor olabiliriz ama yine de bunu inşa etmiş, kendini kurabilmiş bir sanatçı olduğu için gurur duymaya çalışıyorum hani şeyin dışında... "Ya, sen Winamp'la çalışıyorsun, ekran koruyucu yapıyorsun, böyle saçma şey mi olur?" onu demek yerine, onun niteliğini anlamaya çalışmak sanki yani önemli olmasa herhâlde Lev Manovich çok önemli, yeni medya alanında uzmandır, her yerde adını geçiriyor, bir şey var belli ki arka planda, öyle söyleyeyim.