KOMİSYON KONUŞMASI

ALİ GÖKÇEK (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Elbette denetlediğimiz, konuştuğumuz bütün KİT'ler çok önemlidir ancak TÜRKSAT'ın ülkemiz açısından sahip olduğu stratejik önem hepimizin malumu. TÜRKSAT sadece bir uydu işletmecisi değil, aynı zamanda ülkemizin dijital altyapısını şekillendiren, e-devletten geniş bant erişimine, kablo yayıncılığından siber güvenliğe kadar birçok alanda kritik görevler üstlenen bir kurum. Bu yönüyle salt ekonomik kalkınma açısından değil, millî güvenlik açısından da kıymet verdiğimiz stratejik kurumlarımızdan biri. O yüzden, bugünkü konuşmalarımızı ve değerlendirmelerimizi, eleştirilerimizi yapıcı eleştiriler olarak almanızı ve kurumumuzu daha iyiye götürecek adımlar atma noktasında yararlanmanızı temenni ediyorum.

Biz bugün her ne kadar 2021 ve 2022 raporlarını konuşuyor olsak da 2023 Raporu'nda kurumun 2 milyar 420 milyon TL dönem net zararıyla kapandığı bilgisine sahibiz Sayın Genel Müdürüm ve bütçeye dair 2023 öngörülerinize baktığımızda da 41 milyon 292 bin lira dönem kârı beklentimiz varmış. Yani zarar etmeniz zaten üzerinde konuşmamız gereken bir konu ancak bütçe tahmininizde yüzde 6 binlere varan bir sapma yaşamışız, olumsuz bir sapma yaşamışız. 2023 için bu kadar zarar etmemizin elbette mantıklı bir açıklaması vardır diye düşünüyorum ve bunu sizden rica ediyorum. Bu zarar durumu 2024'te de devam etti mi, öncelikle bunun bilgisini öğrenmek istiyorum çünkü sunumda 2024'e dair bir veriye ulaşamadık ama kâr zarar durumu mali tabloları artık oluşmuştur diye düşünüyorum.

Günümüzde internet artık temel bir hak. Vatandaşların internete hızlı, güvenilir ve ucuz bir şekilde erişebilmesinde elbette tek yetkili siz değilsiniz Sayın Genel Müdürüm ama sizin de önemli bir sorumluluğunuz var. Geçtiğimiz ay Speedtest'in yayımladığı verilere göre dünyanın en hızlı internetine sahip ülkeler sıralaması açıklandı. Verilere göre geniş bant internet hızında Türkiye Bangladeş, Mauritius ve Gana'nın ardından ortalama 50,71 megabitle 101'inci sırada yer alıyor. Mobil internet kategorisinde ise ortalama 66,39 hızla 60'ıncı sıraya yerleşmiş durumdayız. Takdir edersiniz ki bu, hiçbirimizin kabul edebileceği bir durum değil. Avrupa'da ve dünyada ülkemizi çok daha iyi bir konumda görmek istiyoruz. Bu düşük sıralamanın sebebi nedir? Bununla ilgili sizin yaptığınız bir çalışma var mıdır? Sorumlusu hangi kurumlardır? Sizin TÜRKSAT olarak bu sıralamayı yukarıya çıkaracak iyileştirmeler yapabilecek elinizde ne vardır? Bunları rica ediyorum.

Yine alt komisyonda dile getirmiştik, burada bir kez daha vurgulamak istiyorum, evrensel hizmet sunumu yükümlülüğünüz bağlamında, yurdun en ücra yerlerinde dahi vatandaşlarımıza interneti ulaştırabilmeliyiz. Bu yükümlülüğü yerine getirmek için bizim elimizden gelen, kolaylaştırıcı ne varsa siyasi taraf olarak, bunu açıkça dile getirelim, yapmaya hazırız ama artık 2025 yılında "Köyümüzde internet çekmiyor, telefon çekmiyor." gibi cümleleri duymayalım istiyoruz. Bu konuda, mesela, kaç tane köy okulunun internet erişimi var, bununla ilgili bir çalışmanız var mı? Varsa verilerinizi merak ediyorum.

Yine pazarlama konusu üzerinde hassasiyetle durmak istiyorum. Geçmiş dönem Sayıştay raporları bende yok ancak geçmiş dönem tutanaklarına baktığımda Sayıştayın pazarlama konusunda vurgu yaptığını gördüm; 2021'de, 2022 raporlarında yine pazarlama konusu var. Sektör dünyada hızla gelişmekte ve milyarlarca dolarlık bir pazar hacmine ulaştı. Türkiye bu pazarın neresinde? Pastadan aldığı pay nedir? Bununla ilgili bir çalışma varsa sizden rica ediyorum;

son beş yılın bir analizini bu konuda talep ediyorum. Önemli adımlar atıyoruz, yatırımlar yapıyoruz ancak ne ölçüde verimli kullanıldığı, uluslararası rekabette ne denli etkili olduğumuz ve yerli teknoloji üretimi hedeflerine ne kadar yaklaştığımız konusunu da göz ardı etmemeliyiz.

Evet, TÜRKSAT 6A'yı da hizmete açıyoruz, çok güzel ancak bunu ne kadar pazarlayabildik? Kapasitemiz ne kadar? Kapasitemizin ne kadarını pazarlayabildik? Mevcut durumumuz şu an için nedir? Müşteri portföyümüzü hangi ülkeler oluşturuyor? Batı'ya da açılabiliyor muyuz? Sizlerden bunları rica ediyorum.

Yine, uydu ve haberleşme gelirlerimizi yüzde 50'nin üzerine çıkarmayı hedeflediğimizi belirtmiştiniz alt komisyona ilişkin sorduğum soruya gelen cevapta ama ucu açık bir cevap "Gelecekte." diyerek bu hedefi belirliyoruz. Daha spesifik bir zaman öngörüsü yapabiliyor musunuz? Varsa bir plan bunu rica ediyorum.

Pazarlama ve uydu haberleşme gelirleriyle bağlantılı olarak AR-GE konusuna da değinmek istiyorum. Her zaman için daha iyisi ve daha ilerisi için çalışmak gerekiyor, evet, bunun için de AR-GE birimimizin çok iyi çalışması gerekiyor. En iyi personeli bulup sizinle çalışmaya ikna etmeniz konusunda -bulgularda da yer aldığı gibi- çalışmaların devam etmesini rica ediyorum. Bu konuda, üniversitelerin kariyer günlerine katılıyor musunuz? Birçok üniversitede başarılı gençler var; bunlar daha üniversitede okurken nerelerde çalışacaklarını tercih ediyorlar, oralara daha üniversite yıllarında bir aidiyetlik hissediyorlar; bununla ilgili bir çalışmanız var mı?

Bir de -herkes değindi, değinmezsek olmaz- veri güvenliği yani güncelliğini hep koruyan bir konu. TÜRKSAT e-devlet kapısı üzerinden vatandaşlara binlerce kamu hizmetini sunan bir platformun işletmecisi konumunda. Milyonlarca vatandaşın kişisel verileri bu sistemde işlem görüyor; kimlik bilgilerinden sağlık geçmişine, tapudan araç kaydına kadar her şey var burada. Sormamız gereken en önemli soru şu: E-devletin güvenliği ve veri gizliliği konusunda ne ölçüde şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışı yürütülüyor? Yani evet, "Bizden sızmıyor." diyorsunuz, anlıyoruz ama o, bilgilerin sızdığı gerçeğini ortadan kaldırmıyor. Sadece insanların tapu bilgisi sızmış olsa diyeceğiz ki tapudur veya bir bakanlık üzerinde ama insanların bütün verileri sızmış olduğu için hâliyle gözler direkt e-devlete çevriliyor çünkü bütün bilgiler bir tek orada var. Siz bunu daha önce saklamadığınızın çalışmasıyla ilgili bir şey de yapmıştınız ama burada bir eksik var. Hani, sizden kaynaklı değilse de sizin yetkinliğinizle bunun nereden kaynaklandığını bize bir şekilde anlatmanızı, açıklamanızı rica ediyoruz.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Toparlayalım.

ALİ GÖKÇEK (İstanbul) - Toparlıyorum, zaten bitiriyorum Başkanım.

Yine, günümüzde dijitalleşen dünyada iletişim altyapısı ve dijital egemenlik bir ülkenin bağımsızlığı kadar önemli. Bahsettiğimiz gibi, TÜRKSAT gibi kurumlar sadece teknoloji şirketi değil aynı zamanda bizim için kamu hizmeti sunan, güven tesis eden kurumlar.

Ben tekraren kurumumuzun stratejik önemini bir kez daha hatırlatıp hem bugüne kadar yaptığınız çalışmalar için hem de bundan sonrası için teşekkür edip başarılar diliyorum.

Sağ olun, var olun.