ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Bu konuyu ben milletvekili olduğumdan beri takip ettiğim için önemli görüyorum. Anlatırken çok güzel anlatımlar vardı, o anlatanlar ortadan kayboldu, şirket de tasfiye oldu, Sudan işi de bitti. Şöyle deniyordu: "Dünyada bazı ülkeler böyle yerlerde gidip arazi kiralıyor, orada ürün yetiştiriyor, o yetiştirdiği ürünü bölgeye satıyor, rekabet ortamı yaratıyor." Çok güzel hikâyelerdi. Bakınız, bana -tarihini de söyleyeyim- Sayın Bakan verdiği bir yanıtta, 2016 yılında ne diyor? "Örnek çiftlikte tarla bitkileri, pamuk, soya, ayçiçeği, susam, buğday, mısır, şeker kamışı, bakla, yonca, bahçe bitkileri, narenciye, muz, mango, hurma; sera üretimi olarak domates, patlıcan, hıyar, biber ve diğer yeşil sebzelerin üretimleri planlanmış olup üretilecek ürünler Sudan, Türkiye ve diğer ülkelerde pazarlanacaktır." Oradan buraya otuz beş günde geliyor bir tane şey, domates nasıl gelecekse? Bununla ilgili bir çalışma başladı ve dendi ki "Bununla ilgili yürütülen çalışmalarda para da gitmiyor." Sonra, Sayıştay raporuna bir baktık, kayıtlara geçsin diye söylüyorum: 2021 yılında sadece Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine huzur hakkı ve ikramiye olarak 419.965 lira... Kuruluşun 2021 yılında 353.665 lira Yönetim Kurulu üye ücreti, 66.300 lira Yönetim Kurulu ikramiyesi, 49.716 lira müşavirlik ücreti, 124.589 lira kira gideri, 2.305 lira aidat gideri, 4.668 lira noter gideri diye devam edip gidiyor. Burada para falan gitmemiş değil, gitmiş para. Ayrıca, gidip gelenlerin harcırahı, ziyareti -aralarında dönemin Bakanı da var, Bekir Bey de heyette gitti- onlarla ilgili yapılanlar var ve ne yazık ki bu ülkenin bu paraları buralarda da çarçur edildi. Keşke böyle olmasaydı da bu yürüseydi. Sonra bir gün bir baktık, Sayın Cumhurbaşkanı bu şirketi yok hükmüne getirdi. Burada yine bakanlara sorduğum zaman, örneğin, Bakana diyorum ki "Nijer'de arazi almışsınız, Nijer'de de tarım yapacakmışsınız." Tarım Bakanı "Böyle bir şey yok." diyor. Aynı soruyu Dışişleri Bakanına soruyorum, o da diyor ki: "Nijer'de tarım iş birliği projesi çerçevesinde çalışma devam etmektedir. Nijer Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının pilot proje için tahsis ettiği 2.500 hektar arazinin Irhazer bölgesinde 1.000 hektarı için TİGEM bir yatırım projesi hazırlamaktadır." Tarım ve Orman Bakanı diyor ki: "TİGEM'in böyle bir çalışması yok." Dışişleri Bakanı da diyor ki: "TİGEM böyle bir çalışma yürütüyor." Dışişleri Bakanının yanıtı... Bunların hiçbiri bana ait değil, onun için yani bilginiz yoksa bilgi olsun diye söyleyeyim. Bu nedenle, bu yapılan iş, başlangıcından bu yana yanlışlıklar içeren bir işti. Türkiye'deki tarıma gerekli desteği, çiftçimize gerekli eğitimi vermek ve onları geliştirmek dururken, Türkiye'deki topraklar daha yeterliyken gittik, oralarda bu maceralara girdik.

Biraz evvel soruldu, söyleyelim, buna bakabilirsiniz: Devlet Planlama Teşkilatının 1980 yılındaki tarım arazisi varlığı 28 milyon hektardır, bugün geldiğimiz nokta 23 milyon hektardır. Yine, Cumhurbaşkanlığının 2021 yılı programına baktığınız zaman, yalnızca son dönemde tarım alanının ne kadar daraldığı da orada rakamsal olarak vardır.

Bir de tohumla ilgili bir şey söylediniz. Bakın, patatesin, pancarın tohumu bile hâlâ ithaldir ama Türkiye'de üretilince o yerli olmuyor, dışarıya ödediğiniz var. Yani tohum olgusunu da anlatırken öyle anlatıyoruz ki her şey zaten güllük gülistanlıkmış gibi, o da öyle değil. Onun için bazı konulara doğru bakmazsak sorunlar katlar gider.

Bu anlamda, ben de sizlere başarı diliyorum, Kurumun başarılı olmasını istiyoruz. Bizim eleştirilerimiz sizlerin yaptığınız işle ilgili olumsuz bir şey söylemek değil ve ayrıca şunu söyleyeyim, çok iddialı da söyleyeyim: Tarım ve Orman Bakanlığında da TİGEM'de de Et ve Süt Kurumunda da işi bilenler var ama siyasi iktidar bunların ne yapacağına karar verdiği için, onlar ona uyduklarından bu sonuçlar ortaya çıkıyor; onları kendi hâline bıraksalar daha başarılı olacaklarına inanıyorum.