Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/3119) münasebetiyle |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 22 .05.2025 |
ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Çok önemli bir maddeyi konuşuyoruz, Ekonomik ve Sosyal Konsey. Şimdi, genelinde de bir miktar konuya değinmiştim. İlk olarak bizde 1995 yılında Ekonomik ve Sosyal Konsey bir genelgeyle kuruluyor. Daha sonra 2001 yılında kanun çıkarılıyor bununla ilgili, kapsamlı bir kanun çıkarılıyor, yaklaşık 13 maddelik bir kanun çıkarılıyor. Bu kanunda işte amaç, kapsam, kuruluş, Konseyin görev ve yetkileri tek tek sayılıyor, Konsey Başkanı, başkan yardımcıları, Başkanlık Divanı, toplantıların nasıl yapılacağı, çalışma kuralları, kurulları, sekreterya hizmetleri, mali hükümler derken bunlar tafsilatlı bir şekilde yapılmış.
Şimdi, bu 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle... Daha doğrusu oraya gelmeden önce bir defa şeyi söyleyelim: 2010 yılında Anayasa değişikliği yapılıyor, burada güzel bir şey yapılıyor esasında, Ekonomik ve Sosyal Konsey anayasal bir kurum hâline getiriliyor bir anlamda. İşte o zaman ne geliyorsa Ekonomik ve Sosyal Konseyin başına bundan sonra geliyor. Yani Anayasa'ya alınarak aslında çok kuvvetlendirilmesi gereken Ekonomik ve Sosyal Konsey, Anayasa'ya girdikten sonra hiç toplanmıyor. Daha doğrusu on altı yıldır arkadaşlar, hiç toplanmıyor. Bu, genelgeyle kurulmuşken bile... Mesela 1999 yılında DSP-MHP-ANAP hükûmetleri döneminde bile 2 defa toplanmış Ekonomik ve Sosyal Konsey.
Temel şeyi nedir, ne yapıyor Ekonomik ve Sosyal Konsey? Birtakım politikaların belirlenmesinde, toplumun değişik kesimlerinin, toplumun paydaşlarının düşüncelerini alan bir konsey burası ve bütün dünyada var. Avrupa Birliği uyum süreci açısından falan da baktığımızda, Avrupa Birliğinin de son derece önem verdiği bir kurul burası, Ekonomik ve Sosyal Konsey. "Buranın mutlaka olması lazım, demokratik bir şekilde kurun." şeklinde bize sürekli baskıları vardı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
ERHAN USTA (Samsun) - Şimdi, hani bu, Anayasa'ya girdikten sonra bu işin çok daha işte işlerlik kazanmasını beklersin veya komisyonun, efendim, kanunla ilgili herhangi bir sıkıntı varsa oraların biraz daha mükemmel olması falan beklenirken değerli arkadaşlar, şu anda Ekonomik ve Sosyal Konsey aslında zaten fiilen yok da on altı yıldır, kaldırılıyor burada yapılan şeylerle bakın yani bir anlamda kaldırılıyor. Niye kaldırılıyor? 3 tane madde var Ekonomik ve Sosyal Konseyle ilgili. Yani burada yaptığımız şimdi: "Başkanı Cumhurbaşkanıdır." Öyle oluyor yani üç tane şey söylüyoruz, hepsi bakın Cumhurbaşkanı etrafında dönüyor. Efendim, "Üyelerini Cumhurbaşkanı seçer, çalışma usul ve esaslarını Cumhurbaşkanı belirler." Yani AYM'nin iptal kararlarını nasıl böyle bir şey karşılayabilir, böyle bir şey olur mu? Yani "Bu kanunla düzenlensin." derken bunun katılımcıları kimler olacak, kimlerden müteşekkil olacak?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.
ERHAN USTA (Samsun) - Bitireceğim Başkanım.
Bunların tek tek sayılması beklenir yani bütün dünyada da böyledir zaten, bunun böyle olmadığı başka bir dünya filan yok. Bazı ülkelerde hatta sadece istişari mahiyette falan değil yani hakikaten düzenlemelerde zorlayıcı mahiyette de düşünülmüştür ekonomik ve sosyal konseyler. Bizde istişari mahiyetli, istişari mahiyetli olması yeterli. İnsanlar gelsin, orada TOBB sıkıntısını anlatsın, efendim ne bileyim, bankacılık sektörü gelsin sıkıntısını anlatsın, sendikalar, emeklilik dernekleri bunlar anlatsın. Nihayetinde nihai kararı zaten iktidar kendisi verecek ama toplumdan görüş almaktan kaçınmamak lazım.
Dolayısıyla yani bakın, Anayasa değişikliğinin gerekçesinde de Sayın Başkan, zaten şu söyleniyor: "Sosyal politikaların oluşturulmasında STK'lerin daha fazla görüş ve katkılarının alınması..." denilmiş. Yine, daha fonksiyonel bir kurumsal yapı... Şimdi, neresi fonksiyonel bir kurumsal bir yapı veya yok o yapı da zaten. Bir de niye on altı yıldır bu Ekonomik ve Sosyal Konsey toplanmıyor? Bunlar çok ciddi sıkıntılardır. Dolayısıyla, bakın, mesela, biz şunu yapmadık; bizim yoksa İYİ Parti olarak çalışmamız da var ama ben mesela burada bununla ilgili önerge getirmedim. Hakikaten bunun önergesinin bile yine bu işin taraflarıyla birlikte hazırlanması lazım. Nasıl bir Ekonomik ve Sosyal Konsey Türkiye'nin meselelerinin çözümünde yardımcı olur yani hükûmetlere nasıl yardımcı olur? Bunu da birlikte yapmak lazım. Hani "Ben şunu istiyorum." şeklinde bir şey bile yanlış olur. O anlamda da bir önerge getirmedik, yoksa bununla ilgili yapılmış çalışmalarımız da var.
Özetle şunu söylemek istiyorum: Hani, yasak savmak için bir şey yapmanın bir gereği yok. Hükûmet bir irade ortaya koydu 2010 yılında, Anayasa'ya bunu koydu ama o iradeyi ortaya konduktan sonra Ekonomik ve Sosyal Konsey tamamen kaldırıldı. Bu yapılan son kanuni düzenleme de Ekonomik ve Sosyal Konseyin tabutuna son çivinin çakılmasıdır.
Teşekkür ederim.