MUSTAFA OĞUZ (Burdur) - Teşekkürler Başkanım.

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 4'üncü maddesi, yeni belediye kurulması usullerini içermektedir. Daha önce beşinci ve altıncı fıkralarda Cumhurbaşkanı kararıyla belediye kurulması öngörülmekteydi. Ancak Anayasa Mahkemesi, kamu tüzel kişiliklerinin sadece kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulabileceğini belirterek bu hükümleri iptal etmiştir. Bu iptal belediye kurma sürecinde usul devam ederken esas düzenlemenin eksik kalmasına neden olmuş, uygulamada belirsizlik yaratmıştır. Yapılan düzenlemeyle Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda iptal edilen hükümler bu kez Cumhurbaşkanı kararnamesiyle kurulma yetkisi çerçevesinde yeniden düzenlenmiştir. Yeni düzenlemeyle valilik ve bakanlık onayı sonrası Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle belediye kurulabilecektir; yeni iskân bölgelerinde, nüfusu 5 bini geçen yerleşimlerde belediye kurulmasının önü açılmaktadır.

Türkiye genelinde 1.403 belediye bulunmaktadır, 30 büyükşehir, 51 il, 519 büyükşehir ilçe, 403 ilçe, 400 belde. Nüfusu artan ve yeni iskân bölgeleri oluşan yerleşimlerde belediye kurulması talepleri artmaktadır. Ancak önceki düzenleme iptal edildiğinden bu talepler karşılanamamış, sürecin esasa ilişkin dayanağı ortadan kalkmıştır.

Yine, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 11'inci maddesinde yer alan ve Cumhurbaşkanı kararıyla belediyelerin kaldırılmasını veya köye dönüştürülmesini öngören hükümler Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Gerekçe kamu tüzel kişiliklerinin ancak kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararıyla kurulup kaldırılabileceği yönündedir. İptal sonrası tüzel kişilik değişikliği gereken yerleşimlerde işlemler yapılamaz hâle gelmiştir. Yapılan düzenlemeyle Anayasa Mahkemesi kararına uygun şekilde tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerin mahalleye dönüştürülmesi, 5 bin metre kuralı kapsamında nüfusu 2 binin altına düşenlerin köye dönüştürülmesi Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yeniden düzenlenmiştir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Buyurun.

MUSTAFA OĞUZ (Burdur) - 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 12'nci maddesi birleşen, katılan ya da tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerle ilgili imar planlarının hangi tarihten itibaren yapılabileceğini düzenlemektedir. Fıkrada yer alan "gerçekleşmesi" ibaresinden sonra gelen veya "Cumhurbaşkanı kararının yayımlandığı" ifadesi Anayasa Mahkemesinin ilgili tarih ve sayılı kararıyla iptal edilmiştir. Bu iptalle birlikte işlemlerin başlangıç tarih konusunda tereddüt oluşmuş ve ilgili fıkranın dili bozulmuştur. Yapılan düzenlemeyle Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesi dikkate alınarak tarihin belirlenmesine ilişkin ifade yeniden düzenlenmiş, 4'üncü ve 11'inci maddelerde yapılan diğer düzenlemelerle birlikte uyum sağlanmıştır. Böylece belediye tüzel kişiliğiyle ilgili işlemlerin ne zaman yürürlüğe gireceği açıkça tanımlanmıştır. Belediyelerin birleşmesi, katılması ya da tüzel kişiliklerinin kaldırılması durumunda yeni imar planları beklemeye alınmakta, mevcut planlarda değişiklik yalnızca katılınan belediyenin görüşüyle yapılabilmektedir ancak iptal edilen ibare sebebiyle uygulamada başlangıç tarihi belirsiz hâle gelmiştir.

Teşekkürler Başkanım.