Komisyon Adı | : | Dilekçe Komisyonu İle İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonu |
Konu | : | Dilekçe Komisyonu ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonları Üyelerinden Oluşan Karma Komisyon Alt Komisyonunun hazırladığı Kamu Denetçiliği Kurumu 2024 Yıllık Raporu hakkında görüşme |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 3 |
Tarih | : | 26 .06.2025 |
KAMURAN TANHAN (Mardin) - Yani benim aslında gündeme ilişkin ilk başlarken söylemek istediğim buydu.
Şimdi, ağız içi aramayla ilgili bir milletvekilimiz cevap verdi. Şunu mu söylememiz gerekir: "Ağız içi arama yok." ya da "Var." Var diyelim, hukuki dayanağı var, mevcut uygulamalarda Anayasa’nın 17'nci maddesine uygun, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Tüzük'ün 4'üncü maddesine uygun, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3'üncü maddesine uygun, Hasta Hakları Yönetmeliği'ne uygun, Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi tavsiyesine uygun, Mandela kurallarına uygun mu dememiz lazım; yoksa, ağız içi aramanın bu saydığım tüm hususlara aykırı olduğunu mu? Bir kere, mevzuatta karşılığı yok, karşılığı olmayan bir şeyi yapamaz. Örnek veriyorum, hepimiz milletvekiliyiz, kanundan veya Anayasa'dan gelen haklarımızı kullanıyoruz. Eğer biz o kanunu ihlal etmiş olursak diğeri de yönetmeliği ihlal etmiş olur, farklı bir şey olur. Kaldı ki burada bir düzenleme yok yani ağız içi aramayla ilgili bir düzenleme yok. Bu, Anayasa’nın 17'nci maddesine açıkça aykırı, Anayasa'ya aykırı, normlar hiyerarşisindeki en tepedeki yasaya aykırı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne, 90'ıncı maddeye göre AİHS'e de aykırı, eğer ikisini... Hepsini geçtik, Ceza infaz Kurumları Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Tüzük'ün 4'üncü maddesine aykırı. Bakın, tüzükten bahsediyorum, Anayasa'yı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni, diğer kanunları bir kenara bırakacaksak... Şimdi, biz "Ağız iç arama yok." mu diyelim?
Ben, Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevine gittim, 5-6 tutukluyla görüştüm, hükümlüyle görüştüm, hepsinin ortak şikâyeti ağız içi arama ve duruma göre ağız içi arama yapılıyor. Nasıl yapılıyor? Hastaneye sevkini istemiş, ağız içi arama dayatılıyor, "Ağız içi arama varsa bu insan onuruna aykırıdır, ben gitmiyorum." diyor; dolayısıyla, tedavi olmuyor ama SEGBİS'te yapılacak bir duruşmada ağız içi aranmıyor çünkü SEGBİS'e çıktığında duruşma kayıtlarına "Ağız içi arama var, ben onun için duruşmaya katılmıyorum." dediğinde mahkemenin zorla onu getirecek hâli de olmayacağına göre, sırf bu kayıtlara geçmesin diye SEGBİS'le yapılan duruşmalarda ağız içi arama yapılmıyor ama hastaneye sevk, tedavi veya nakiller gibi durumlarda veya farklı durumlarda ağız içi arama dayatılıyor ve yapılıyor. Bu, ülkenin bir gerçeği, cezaevlerinin bir gerçeği, ağız içi arama, çıplak arama bir gerçek, bunu görmemezlikten gelemeyiz, en azından Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bunu görmemezlikten gelmemeli, gelemez de; ifade edeceklerim bunlar.
Teşekkür ediyorum.