KOMİSYON KONUŞMASI

ERHAN USTA (Samsun) - Şimdi, genelinde söylemiştik, aynı şeyleri tekrar etmeden söylemeye çalışacağım. Bu fiyata dayalı veya -burada eşik değer, matrah, farklı şeyler kullanılıyor- vergi matrahına dayalı bir vergi rejimi olmaz, bundan vazgeçmemiz lazım. Şimdi, fiilî olarak vazgeçildi gibi görünüyor, hepsine aynı vergi oranları yazılmış ancak bunun korunması bir defa bir belirsizlik yaratacak yani vergide en kötü şey belirsizliktir. Şu anda ya niyetinizi bizimle paylaşın yani bundan sonra da diyelim ki hemen, önümüzdeki dönemde tekrar vergi matrahlarını, o eşik değerleri farklılaştırarak vergi oranı... Çünkü yetkisi var Cumhurbaşkanının, 3 katına kadar, sıfıra kadar bilmem ne yetkileri var. Yani o yetkiler kullanılacak, tekrar böyle bir şey yapılacak mı? Yapılacaksa çok yanlış bir iş yapılır. Yapılmayacaksa da bunu bu öngörülebilirlik açısından, verginin açıklığı, hukukiliği, işte hangi ilkesini sayarsanız... Çünkü bütün ilkelere ters zaten bu yapılan işlem. Dolayısıyla o açılardan baktığımızda bu eşik değerlerle ilgili o hükümlerin, işte şu rakama kadar olan şeylerin, o ifadelerin çıkarılması gerekir. Tekrar kesinlikle... Yani şimdi fiilen fiyatlar arttığı, hepsi üst dilime geldiği için böyle bir noktaya geldik. Bunun, artık tekrar fiyata dayalı bir sistemin yapılmaması lazım.

Bakın, bunlar otomobil firmalarına da büyük zarar, tüketici açısından da sıkıntılı. Ben bugün alıyorum otomobili, yarın benim otomobilimin eşik değerleri artıyor, bugün 60'tan alıyorum, yarın 40'a, 45'e düşüyor vergisi, elimde patlıyor. Böyle bir şey olmaz. Veya bugün 45'ten alıyorsun, yarın fiyatlar artıyor, bir anda üst vergi dilimine çıkıyor. Böyle bir şey olmaz arkadaşlar. Vergi kanunla konulur ya. Vergiyi kim belirliyor oluyor biliyor musunuz bu durumda? Sanayici -yani otomobil satış fiyatı- otomobil bayisi, ithalatçısı bilmem ne.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ERHAN USTA (Samsun) - Böyle bir şey olamaz, bundan vazgeçmemiz lazım.

Şimdi, dediğim gibi, fiilen vazgeçildi ama kanunda bunun tutuluyor olması şimdi daha da büyük belirsizlik yapacak. Hem böyle bir ortamda, düşünün şimdi, Sayın Bakan Yardımcım, bir firma, Türkiye'de üretim yapan veya ithalat yapan... İthalat yapanın işi kolay ama özellikle üretimde... Bunun her biri ayrı bir banttan çıkıyor, bir günde bunun kararını vermiyorsunuz ya, ürettiğiniz şey, ne bileyim, küçücük, minnacık bir şey üretmiyorsunuz, bir otomobil üretiyorsunuz. Adam bunun planlamasını yapacak, hangi segmente hangi aracı vereceğini... Ama, bir anda, bakıyoruz, matraha göre vergi oranları bir anda değişiveriyor.

Enflasyonist bir ortamdayız, hani enflasyonun sıfır olduğu bir ülkede olsak hani fark etmez derseniz, fiyat üzerinden yapabilirsiniz ama her gün fiyatın değiştiği... Hükûmetin başta koyduğu enflasyon tahmini ile bugünkünün arasında dünya kadar fark oluştu, üçte 1 arttı enflasyon tahmini. Böyle bir ortamda hem üretici bu planlamayı yapamaz hem tüketici mağdur olur ve şunu teşvik edersiniz bir anlamda...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ERHAN USTA (Samsun) - "Bugün otomobili alayım, yarın nasıl olsa bunun vergisi de artıyor, fiyatı da artıyor." Böyle bir şey yok. Bu ülkenin makro dengelerine zarar verir ya; bu ülkenin yatırım yapması lazım, üretken alana kaynak ayırması lazım. Arkadaş, otomobile kaynak ayıran bir ülke nereye gidebilir ya? 1970'li yıllarda yaşadık bunu. Ben hatırlıyorum -benim babam da bu işlerin ticaretini yapardı, hatta traktörde de bayiydik- adam alırdı otomobili, çekerdi Almancı, koyardı kapıya, otomobilin fiyatı olduğu yerde artardı. Hâlbuki otomobil tüketim malzemesi. Anahtarını çalıştırdığın anda fiyatın düşmesi lazım.

Bakın, tekrar Türkiye otuz yıl önceki durumlara geldi şu 2020 politikalarından sonra. Şimdi, bir de vergiyle bunu getirmemek lazım, vergi de aynı şeyi yapıyor. Nasıl olsa Hükûmet sıkılaştıkça otomobil vergisini artırıyor. Artırdık değil mi? Yani 1600 cc'nin altı daha düne kadar 45 yok muydu? 45, 50, 60, 70, 80'di, şimdi hepsi 80 oldu. Dolayısıyla sanki şunu düşünüyoruz arkadaşlar: Hani vergisi yükseldikçe bunun tüketimini azaltırız; öyle bir şey yok.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ERHAN USTA (Samsun) - Ya, Başkanım...

Tam tersine, vergide sürekli artış ivmesi olan bir ortamda biz tüketimi teşvik ediyoruz, zımnen böyle oluyor. Finansmanı varsa, adamın parası varsa "Benim otomobilim otomobil. Bugün alırım 2 milyona, yarın olur 3 milyon." diyor. Enflasyonun dışında vergiden dolayı da bir fiyat artışı oluyor.

Makro açıdan da yanlış, üretim planlaması açısından da yanlış, tüketim açısından da yanlış bir durum. Dolayısıyla, ben istirham ediyorum, bugün burada yapılır, yapılmaz ama Genel Kurul aşamasında hiç olmazsa şu şeyleri kaldıralım. Yani şu eşikleri meşikleri oradaki şeyleri kaldıralım. Bunu teknik donanımına göre, başka donanımlarına göre daha objektif, öngörülebilir, uluslararası da bir mantığı olan bir şey yapmamız lazım. Yani burada bu "cc" meselesi de işi çözmüyor. Sadullah Bey sabahleyin güzel söyledi, ya, dünyanın üretim sistemini değiştirdik biz ya, bize özel otomobiller üretiliyor çünkü "cc" üzerinden biz bir şey yapmaya çalıştık.

Bakın, bunun ilk çıktığı zamanları herkes hatırlasın, biz o zaman devlette çalışıyorduk. Bu yerli otomobiller genelde 1600 cc ve altı oluyordu. Yerli ve yabancı ithali vergisi Dünya Ticaret Örgütü yani dünya uygulamalarına, uluslararası normlara veya yükümlülüklerimize aykırı olduğu için, nasıl ayırt edebiliriz yerli ile yabancıyı? Yabancıyı pahalılaştıralım, yerliyi ucuzlatalım; 1600 cc ve altının vergisini düşük tuttuk ama artık o geçti. Yani 1400 cc otomobillerin de 1600 cc'nin de yüzde 90'ı artık ithal, tüketilen otomobiller açısından söylüyorum. Dolayısıyla buna belki başka şeyler bulmamız lazım.

Yani özetle, bu vergileme rejimi yanlış bir şey.

Diğer husus da daha hesaplı, daha ekonomik otomobiller açısından söylüyorum, bunun biraz daha erişilebilir olması lazım. Yani lüks otomobillerde de hadi olur, olmaz; şimdi, artık, Türkiye'nin şartlarından dolayı "Oraların fiyatlarını düşürün." falan diyemeyeceğiz ama gençlerimizin, genç yaşta veya neyse, işe girmiş, belli işi gücü olan insanların artık bir otomobil alması bile bu ülkede zorlaştı. Bunların daha kolay olması lazım. Otomobil bir zaruri ihtiyaç.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ERHAN USTA (Samsun) - Yani milletimiz açısından bu zaruri ihtiyacı çok görmemek lazım. Yüzde 80...

Özetle şunu söylüyorum: Şu andaki metodolojiye göre söylüyorum veya sınıflandırmaya göre, 1600 cc'nin altındaki o konvansiyonel, geleneksel otomobillerde de yüzde 80 oranı yüksek bir oran. Yani bunu makul bir seviyeye getirip, insanların daha erişebileceği bir şey olması lazım ve artık burada da vergi oranlarının stabil olması lazım. Vergi oranlarının sürekli yukarıya doğru gittiği bir ortam...

Tekraren söylüyorum: Bir tüketimdir otomobil, tüketim maddesidir ve bu tüketim maddesinin teşviki ve bir yatırıma dönüşmesi yatırım aracı hâline dönüşmesini sağlar. Bunun da bizim ekonomik dengelerimiz açısından, makro dengelerimiz açısından doğru olmadığını değerlendiriyorum.

Teşekkür ediyorum.