Komisyon Adı | : | TARIM, ORMAN VE KÖYİŞLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 4 |
Tarih | : | 15 .10.2025 |
NEJLA DEMİR (Ağrı) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün görüştüğümüz madde teknik bir düzenleme gibi sunulsa da doğrudan bu ülkenin ormanlarını, göllerini, vadilerini ilgilendiren bir konudur. Değişiklikle birlikte artık millî parklar tabiat alanları için yapılacak planlamalarda Kültür ve Turizm Bakanlığı, Devlet Su işleri ve Çevre Bakanlığı gibi kurumlar devre dışı bırakılıyor. Planlama ve karar süreçlerinde yalnızca Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğünün onayı yeterli sayılacak. Yani bugüne kadar farklı kurumların denetimiyle alınan kararlar artık tek bir idarenin takdirine bırakılıyor. Yani Sayın Başkan, aslında bir şey söylemek istiyorum: Siz bugün bir mağazaya gittiğinizde bile -misal, örnek veriyorum- bir ayakkabı almaya kalksanız bir etrafınıza döner, bakarsınız, sorarsınız "Ya, oldu mu, olmadı mı; olur mu, olmaz mı?" Yani ki bu kararlar kişisel kararlar değil. Şimdi, milyonlarca insanı ilgilendiren, bütün bir doğayı etkileyen kararlar "Tek bir idarenin elinde toplansın." diye bir madde önümüzde. Bu, doğrudan planlama yetkisinin tek elde toplanması anlamına geliyor. Oysa doğa koruma bir kurumun dar idari yetkisine değil, çoklu denetim, bilimsel görüş ve toplumsal katılım mekanizmalarına dayanmalıdır. Farklı uzmanlık alanlarına sahip kurumların süreçten çıkarılması, dengeyi ve denetimi zayıflatacaktır. Bu değişiklikle birlikte planlama esasları artık Genel Müdürlük tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenecektir. Yani TBMM'nin denetimi dışına çıkan idarenin kendi isteğine göre şekillenecek bir sistem kurulmaktadır. Bu durum doğa koruma ilkelerinin keyfî biçimde uygulanmasına, hatta rant odaklı planlamalarına zemin hazırlayabilir.
Değerli milletvekilleri, biz biliyoruz ki doğa yalnızca planlarla korunmaz. Doğa şeffaflıkla, ortak akılla, katılımcılıkla korunur. Eğer siz planlamayı tek bir kuruma verir, diğerlerini dışlarsanız o zaman orada koruma değil, kontrolsüzlük başlar. Bu nedenle planlama süreçlerinden farklı kurumların ve uzmanların çıkarılmasına karşı çıkıyoruz. Her türlü planlama sürecinde çoklu denetim, bilimsel değerlendirme ve kamu katılımı esas alınmalıdır. Doğa tek bir kurumun uhdesinde değil, hepimizin ortak sorumluluğundadır. Bu nedenle, bu maddenin teklif metninden çıkarılmasını ve doğa koruma planlamasının ortak akılla yeniden düzenlenmesini talep ediyoruz.