Komisyon Adı | : | TARIM, ORMAN VE KÖYİŞLERİ KOMİSYONU |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 4 |
Tarih | : | 15 .10.2025 |
BURHANETTİN KOCAMAZ (Mersin) - Kaçak yapılaşmayla mücadelenin, kentlerin planlı gelişimi, afet risklerinin azaltılması ve kamu düzeninin tesisi için gerekli ve hızlı yürütülmesi gereken bir kamu görevi olduğu şüphesizdir. Bununla birlikte, bu mücadele kapsamında başvurulan yıkım işlemi sonuçları itibarıyla telafisi imkânsız bir nitelik taşımakta ve Anayasa'yla güvence altına alınmış olan temel mülkiyet hakkına en ağır müdahalelerden birini teşkil etmektedir. Anayasal bir hukuk devleti olmanın temel gereği, idarenin eylem ve işlemlerinin keyfilikten uzak, kanuna bağlı ve en önemlisi, bağımsız bir yargı denetimine tabi olmasıdır. İdarenin, bir yapının hukuka aykırılığını tespit edip bu tespit üzerinden herhangi bir yargısal denetim veya kesinleşmiş bir mahkeme kararı olmaksızın doğrudan yıkım işlemini icra edebilmesi, güçler ayrılığı ilkesini ve vatandaşın idare karşısındaki hukuki güvencesini zayıflatmaktadır. Böylesine geri dönülemez ve ağır bir sonuç doğuran bir idari işlemin potansiyel hatalara, eksik değerlendirmelere ve orantısız güç kullanımına karşı denetimsiz bırakılması, mülkiyet hakkının özünü zedeleyecektir.
Bu sebeple yıkım kararının hukuka uygunluğunun nihai olarak teyit edileceği bir mekanizmanın varlığı elzemdir. Maddeye eklenen fıkrayla, ilgiliye tanınan ek otuz günlük itiraz hakkı ve idareye verilen bu itirazı otuz gün içinde değerlendirme görevi, anayasal dengeyi kurmayı amaçlamakta, hızlı ve etkin mücadele zorunluluğuyla bireyin temel hak ve hürriyetlerinin korunması arasındaki hassas çizgide mülkiyet hakkı lehine bir güvence mekanizması oluşturarak hukuk devleti ilkesini pekiştirmektedir.