Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 4 |
Tarih | : | 22 .10.2025 |
ERHAN USTA (Samsun) - Ben yine bir soru sormak istiyorum: Bu üst sınır konmasının mantığı, bir mantığı olmalı. O mantığı arkadaşlar bize izah etsinler. Yani niye bir üst sınır konuluyor, yoksa bu hani çok kârlı bir şey olmuş olsa istediği kadar, istediği miktardan prim yatırsın deriz. Önce onu bir söylesin, ona göre takip edip sorarız.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın TİSK temsilcisi, buyurun.
TÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU AVUKATI ESİN ÇETİNKAYA - Teşekkür ediyorum efendim.
Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri; mevcut koşullar göz önünde bulundurulduğunda istihdamın artırılması için işveren teşvikleri bizim için önemli bir konu. Bu doğrultuda işverenler açısından getirilmesi planlanan ek yükümlülük bağlamında prime esas kazanç üst sınırının asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarılması gibi düzenlemelerin mümkün olduğunca ötelenmesini talep ediyoruz.
Teşekkürler.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Teşekkür ediyorum.
Evet, Sayın Altınsoy siz mi, Sayın SGK Başkanımız mı?
Buyurun.
SGK BAŞKANI RACİ KAYA - Yani biz burada yine tabii, genel gelir artışıyla ilgili ilkelere baktık. Burada gelir vergisi açısından etkisini hesaplamadık, çok olacağını düşünmüyoruz yani.
ERHAN USTA (Samsun) - Yüzde 25'i gider bunun.
CEVDET AKAY (Karabük) - Bir azalma var ama yani.
SGK BAŞKANI RACİ KAYA - Yine, bu genel gelir artışıyla ilgili yani 9 kat, bunun zamanında 6'dan 7,5'a çıkarıldı, şimdi de 9'a çıkarılıp yine genel aktüeryal dengede belli bir noktaya ulaşmak, temel amaç bu.
ERHAN USTA (Samsun) - Sınır koymanın nedeni ne? Niye üst sınır var burada? Üst sınırsız olsun, kaçtan yatırıyorsa yatırsın. Ya yatırmak istiyorsa adam, bunun mantığı ne?
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Niye 9 kat üst sınırı var?
SGK BAŞKAN YARDIMCISI İSMAİL ERTÜZÜN - Efendim, bundan önceki dönemde 2017 yılına kadar 6,5 oranındaydı üst sınır, sonra yapılan düzenlemeyle 7,5'a çıkarıldı. 9-10-11; bu, tabii, tercihle alakalı ama daha çok, tavanı sınırsız bıraktırdığınız zaman çalıştıran kişinin işverenin de çalışan kişinin de kısa vadede aleyhine oluyor çünkü yüksek prim ödemek durumunda kalıyorlar. Çok yüksek, sınırsız bir sistem içerisinde bağlayacağınız aylık da emekli aylığı da vereceğiniz kısa vadeli sigorta kapsamındaki ödeneklerle de rakamlar çok yüksek oluyor.
ERHAN USTA (Samsun) - İşçiler kendisi talep ediyor çalışanlar yani aleyhine olacak bir şey değil.
SGK BAŞKAN YARDIMCISI İSMAİL ERTÜZÜN - Aslında genel ücret ortalamasında 7,5 ve 9 makul görünüyor, asgari ücretin 9'u ki bu kapsamda 358 bin sigortalımız hâlihazırda sistemde.
ERHAN USTA (Samsun) - Üst limitten mi?
SGK BAŞKAN YARDIMCISI İSMAİL ERTÜZÜN - Tümüne baktığınız zaman evet 358 bin kişi şu anda 7,5 katı üzerinden bize prim ödüyor fakat bizim ağırlığımıza baktığınız zaman asgariden ödeyenler yaklaşık yüzde 40'ına tekabül ediyor. Asgari ücretin 2 katı, belki 2,5 katına kadar olanlar da yüzde 70-72,5 arasında asgari ücretin 2,5 ya da 3 katı üzerinden bize prim gönderiyorlar, primler o yönüyle bildiriliyor. Makul olan 9 göründü.
Sayın Vekilimizin bir sorusu oldu, burada, tabii, kısa vadede bir prim gelir kazancı olacak ama uzun vadede bir emekli aylığına etkisi olacak mı? Evet. Uzun vadede yani yirmi beş yıla yayılan bir süreç içerisinde bunu ister istemez uzun vadeli sigorta kapsamında bağlanacak emekli aylıkları yönüyle sisteme biraz yük getirecek ama kişilerin de külfet nimet dengesi içerisinde katlanmış olduğu o prim katkısının karşılığı emekli aylıklarına ve kısa vadeli sigorta yönüne de o hem sürekli iş göremezlikte hem geçici iş göremezlikte ödenecek ödenek ve gelirlerde de bir artışa yol açacak Sayın Vekilim.
ERHAN USTA (Samsun) - Bu sağlığın da matrahı oluyor mu?
SGK BAŞKAN YARDIMCISI İSMAİL ERTÜZÜN - Tabii, aynı şekilde olacak, onun içerisine dâhil oluyor, çünkü o dağılımın içerisinde. Sağlıkla ilgili bizim genel bütçemizin içerisinde bütün giderlerimizin yaklaşık üçte 1'ini de sağlık harcamalarına harcıyoruz. Yaklaşık bugün itibarıyla bir aylık emekli aylığı ödememiz 350 milyar TL. Sadece emekli aylığı olarak söylüyorum, bunun dışında ikramiye ya da benzeri bir ödeme söz konusu değil. Bunun üçte 1'i kadarını da ayrıca sağlık olarak üstlenmiş durumdayız.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Peki, Sayın Usta, buyurun.
ERHAN USTA (Samsun) - Şimdi, tabii, kritik şey şu -az önce arkadaşımız söyledi- yani bu vergi matrahından düşülüyor. Bilmiyorum, Sosyal Güvenlik Kurumu bunu, hasılat etkisini hesap ederken vergiden olacak kaybı... Yaklaşık bunun dörtte 1'i kadar bir vergi kaybedeceğiz, dolayısıyla, uzun dönem olarak baktığımızda, tamam, şimdi prim toplayacağız, bugün işte gelirimiz 63 milyar lira, Sosyal Güvenliğin geliri artıyor. Yaklaşık 15 milyar lira gelir vergisi düşecek, işte, net 48-50 milyar lira kâr olacak. Tabii, uzun dönemde bunu aylık olarak ödeyeceğiz. Yani bütün bu hesapların aynı anda yapılması durumunda meseleye bakmak lazım. Yani daha önceden bu iş çok gündeme geldi ama her defasında bunun çok yüksek oranlara çıkarılmasının doğru olmadığı kanaati hasıl olmuştu bürokraside. O yüzden onlar, o talepler geri çevrilmişti. Tabii, bunlar çok daha önce de gündeme gelmişti, dolayısıyla hani net etkisi anlamında bakmakta fayda var.