Komisyon Adı | : | Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon |
Konu | : | |
Dönemi | : | 28 |
Yasama Yılı | : | 4 |
Tarih | : | 23 .10.2025 |
CÜNEYT YÜKSEL (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Başkan, Karma Komisyonumuzun değerli üyeleri, bildiğiniz gibi bugün Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden oluşan bir Karma Komisyon olarak Türk yargı sisteminin en önemli anayasal kurumlarından biri olan Hâkimler ve Savcılar Kurulunda...
BAŞKAN SERAP YAZICI ÖZBUDUN - Sayın Yüksel, özür dilerim.
Bana bir uyarı geldi; basın mensuplarımızın salon dışına alınmasını rica ediyorum, görsel basının.
Özür dilerim Sayın Yüksel.
CÜNEYT YÜKSEL (İstanbul) - Şimdi, tabii, Türk yargı sisteminin en önemli anayasal kurumlarından biri olan Hâkimler ve Savcılar Kurulunda boşalacak üyelik için seçim yapmak üzere toplandık. Tabii, bildiğiniz üzere, Hâkimler ve Savcılar Kurulu yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının, hukukun üstünlüğünün ve adalet mekanizmasının etkinliğinin en önemli teminatlarından biridir. Kurulun yapısı Anayasa'mız tarafından yargı teşkilatının kendi iç dinamiklerini ve aynı zamanda toplumun farklı kesimlerinin hukuk tecrübesini yansıtacak şekilde titizlikle tasarlanmıştır. Bugün bizlere düşen görev, Kurulda görev süresi dolacak olan 1 üyenin yerine Anayasa'mızın 159'uncu maddesi uyarınca öğretim üyeleri ve avukatlar kontenjanından yapılacak seçim için aday belirlemektedir. Bu kontenjan, tabii, salt kürsü tecrübesinin ötesinde hukukun teorik derinliğini temsil eden akademi dünyasının ve savunma makamının pratik tecrübesini temsil eden değerli avukatlarımızın birikimlerini HSK'ya taşıma amacı taşımaktadır ve bu Kurulun karar mekanizmalarına farklı perspektifler kazandıran, adaletin tecellisinde çoğulculuğu ve dengeyi sağlayan önemli bir unsurdur. Karma Komisyonumuzun sorumluluğu şüphesiz büyük; bugün buradaki görevimiz, başvuruda bulunan çok değerli hukukçular arasında mesleki liyakatleri, hukuki birikimleri, tarafsızlıkları ve anayasal ilkelere bağlılıkları en üst düzeyde olan 3 adayı tespit etmektedir. Anayasa'mızın 159'uncu maddesi ve 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu'nun 20'nci maddesi Karma Komisyonun başvuru şartlarını taşıyan adaylar arasından her bir üyelik için 3 adayı nasıl belirleyeceğini açıkça düzenlemiştir. Bu hükme göre, adaylar üye tam sayısının önce üçte 2 çoğunluğuyla belirlenir, bu oylamada çoğunluk sağlanamazsa 2'nci oylamaya geçilir ve beşte 3 çoğunluk aranır, bu oylamada da yeterli çoğunlukla aday belirlenemediği takdirde her 1 üyelik için en çok oyu alan 2 aday arasında ad çekme usulüyle. aday belirleme işlemi tamamlanır, Komisyon belirlediği 3 adayı Meclis Genel Kuruluna sunulmak üzere Meclis Başkanlığına bildirir. Burada mezkûr hükümler doğrultusunda, tabii, komisyonumuz bugüne kadar yaptığı tüm HSK üye adayı belirleme seçimlerinde her 1 üyelik için 3 adayın birlikte belirlenmesi usulünü benimsemiştir. Oylamalar da Anayasa’nın amir hükmü gereği ilk turda 3 adayın belirlenmesi için Karma Komisyon üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu aranmış, bu çoğunluğun sağlanamaması hâlinde ise, yine 3 adayın beşte 3 nisapla belirlenmesi yoluna gidilmiştir. Bu yerleşik uygulamanın temeli...
SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) - Sayın Başkan, 3 tur oylama olmamış değil mi? Geçen defa 3'üncü turu yaptık, demek ki hatalı davrandık daha önce.
CÜNEYT YÜKSEL (İstanbul) - Bu yerleşik uygulamanın temeli 10 Mayıs 2017 tarihli ilk Karma Komisyon toplantısında atılmıştır. O toplantıda Hâkimler ve Savcılar Kurulu üye seçimlerinin belli bir düzen çerçevesinde yapılmasını sağlamak ve sonraki uygulamalara esas teşkil etmek amacıyla bir usul belirlenmiştir. Bu usul, Komisyonun 20 Mayıs 2021, 17 Kasım 2021, 17 Ocak 2024 ve son olarak Mayıs 2025'te yapılan aday seçimlerinde de istikrarlı bir şekilde sürdürülmüştür. Geliştirilen bu içtihada göre, Genel Kurulda seçilecek her 1 üye için belirlenecek 3 adayın adlarının oy pusulasında birlikte işaretlenmesi esastır. Tüm bu seçimlerde, Komisyon Başkanları, seçilecek her 1 üyelik için oy pusulasından 3 kişiye oy verileceği ve 3'ten fazla kişiye oy verilmesi durumunda ilgili pusulanın geçersiz olacağı hususunu seçim esaslarını açıklarken belirtmiştir. Netice itibarıyla, Anayasa’nın amir hükmü ve 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu'nun ilgili maddesindeki açık düzenlemeler karşısında, aday belirleme usulüne ilişkin Karma Komisyonun bu yerleşik teamülüne dayanan uygulamasının takibi zaruridir, bugün yapacağımız seçimlerde Komisyonumuzun yerleşik uygulamasının dışına çıkmayı gerektirecek bir tutum değişikliğine gerek bulunmamaktadır diye düşünüyorum.
Bildiğiniz gibi, 21 Mayıs 2025 tarihinde TBMM Genel Kurulunda yapılan HSK üyeliği seçimiyle ilgili olarak yapılan seçimlerin hem usul hem de esasa aykırı olduğu gerekçesiyle CHP tarafından ön seçimin iptali ve yürürlüğün burada iptali talebiyle Anayasa Mahkemesine gidilmişti. Her ne kadar Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararını henüz görmemiş olsak da mahkeme görevsizlik nedeniyle iptal talebini reddetmiştir. Bunu da bilgilerinize sunarım.
Teşekkür ediyorum, saygılarımı sunarım.