| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 28 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 13 .11.2025 |
MUSTAFA ERDEM (Antalya) - Teşekkür ediyorum Başkanım.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakan, saygıdeğer bürokratlar, basınımızın değerli temsilcileri; ben de hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Konuşmama geçmeden önce, Sayın Bakanım, ilk gelişinizde size kırmızı kart gösterdiğimizde hiç tereddüt etmeden "VAR'dan döner." dediniz, sanırım hiç el atacak yer bırakmadınız, VAR odasına da girdiniz.
GENÇLİK VE SPOR BAKANI OSMAN AŞKIN BAK - Milletten döner, boş ver sen.
MUSTAFA ERDEM (Antalya) - Sayın Bakanım, siz "VAR'dan döner." dediniz, demek ki oraya da el attınız.
Bir de bir vatandaş yolda dedi ki: "Keşke Orta Asya'dan gelmeseydik." "Hayırdır, o nereden çıktı?" dedim. "Vallahi en azından 3-4 olimpiyat madalyamız olurdu." dedi. Sayın Bakanım, olimpiyatlarda Türkiye'de nal topladığımız tek dönem sizin döneminiz. Bunu da nasıl değerlendiriyorsunuz, takdirinize bırakıyorum.
GENÇLİK VE SPOR BAKANI OSMAN AŞKIN BAK - 2025'te şampiyon olanlara bir baksana sen.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Hepsini konuşacağız Sayın Bakanım, hepsini konuşacağız.
MUSTAFA ERDEM (Antalya) - Onlara da bakalım Sayın Bakanım ama ben baktım, olimpiyatlarda nal topladığımız tek dönem sizinki.
Sayın milletvekilleri, bu bütçeyle gençlerin umudu değil çaresizliği büyüyor maalesef. Bugün Türkiye'de 7 milyondan fazla üniversite öğrencisi var ama KYK yurtlarının kapasitesi yalnızca 994 bin yani devlet her 4 öğrenciden sadece 1'ine barınma imkânı sunuyor. Antalya'da sadece Akdeniz Üniversitesinde okuyan öğrenci sayısı 64 bin civarında Sayın Bakanım, yurt kapasitesi 2.321. Bu tablo artık sosyal bir risk alanı çünkü devletin yurt sağlayamadığı öğrenciler özel yurtlara ve yüksek kiralara mahkûm ediliyor. Bazı aileler çocuklarını üniversiteye gönderemiyor, "Barınamaz." korkusuyla kayıt yaptırmaya bile gitmiyor. Daha vahimi, devlet yurt bulamayan genci cemaat yurtlarına, vakıf evlerine mecbur bırakıyor. Bu tabloyu görmezden gelen iktidar, gençlerin güvenliğini değil kendi ideolojik ağlarını örmeye devam ediyor.
Değerli arkadaşlar, bugün Türkiye'de 25 yaş altındaki her 5 kişiden 1'i yoksulluk sınırı içinde yaşıyor. 0-14 yaş çocuklarda ise yoksulluk oranı yüzde 21,8. Gençlerin üçte 1'i eğitimin bir işe yaramadığını düşünüyor, her 10 gençten 6'sı çalışmıyor. Çalışanların büyük kısmı ise düşük ücretli, güvencesiz, sendikasız işlerde istihdam ediliyor. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı 4 milyon 676 bin, bu oranda Türkiye Avrupa 1'incisi. Bugün Türkiye'de üniversite mezunu her 4 gencin 1'i işsiz. 15-24 yaş grubunda geniş tanımlı genç işsizlik oranı yüzde 37,3; bu oran OECD ortalamasının neredeyse 4 katı. Bu tabloyu değiştirecek bir planınız var mı? Yok. Bakanlığın bütçesinde genç istihdamını destekleyen somut bir program da bulunmuyor. "Genç girişimcilik" "Sosyal gelişim" gibi başlıklar var ama bunların da içi boş.
Değerli milletvekilleri, böyle bir tabloda ülkemizde her ü3 gençten 2'si "Geleceğimi yurt dışında kurmak istiyorum." diyor. Yalnızca ekonomik sebeplerle değil adaletin, liyakatin, özgürlüğün kalmadığına da inandıkları için. Beyin göçü oranı mühendislikte yüzde 2,4; bilişim ve genetik gibi alanlarda yüzde 9-15 arasında yani kim bilim üretecekse, kim teknolojiyi geliştirecekse bavulunu toplayıp gidiyor. Bu, yalnız gençlerin değil, aynı zamanda Türkiye'mizin de kaybıdır.
Değerli milletvekilleri, ekonomik kriz, genç işsizlik ve umutsuzluk bağımlılığın en güçlü zeminidir. 25 yaş altı bireylerde uyuşturucuya bağlı ölümlerde dünyanın ilk 5 ülkesi arasında yer alıyoruz. Madde bağımlılığı neredeyse ilkokullara kadar indi ama Hükûmetin bu alana ayırdığı bütçe maalesef 59 milyon TL. Bu bütçeyle bağımlılıkla mücadele edilemez, sadece birkaç seminer düzenlersiniz, birkaç afiş bastırırsınız. AKP iktidarının ülkeyi getirdiği nokta da gençler geleceğini göremiyor ve bir çıkış bulamıyor. Bağımlılık yalnızca uyuşturucuda da değil, bugün sanal kumar, yasa dışı bahis, dijital bağımlılık gençleri sessizce içine çekiyor. Yeşilay raporuna göre Türkiye'de kumar ve sanal kumara başlama yaşı 15'in altına düşmüş durumda.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Erdem, süreniz doldu.
MUSTAFA ERDEM (Antalya) - Ne zaman doldu?
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Dağıtıyoruz sağa sola, ondan sonra "Ne zaman doldu?"
MUSTAFA ERDEM (Antalya) - Ama sözümü kestiniz Sayın Başkan.
BAŞKAN MEHMET MUŞ - Bir dakika daha veriyorum.
MUSTAFA ERDEM (Antalya) - Millî Piyango sitesinde bile ilkokul çağında çocukların oynayacağı seviyede kumar oynatılıyor. Yoksulluk içinde yaşayan milyonlarca genç artık bırakın okuyarak daha iyi şartlarda hayal sürdürebileceği kısmını, karnını doyurmaktan endişeli. Sayın Bakanım, Türkiye'de bu çelişkili süreçte gençler çaresizliğe itiliyor; kredi kartlarını, banka hesaplarını satıyorlar, aileler yok oluyor. Gençlerin geleceğini kurtarmak bir bütçe meselesi değil, bir vicdan meselesidir. Bu bütçede gençlere yer yok ama biz gençlerle birlikte yeniden bu ülkede geleceği kuracağız diyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.