CEVDET AKAY (Karabük) - Teşekkürler Başkanım.

Sayın Başkanım, değerli komisyon üyeleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcılarımız, kıymetli bürokratlar; ben de hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Bakanlık bütçenizin hayırlı sonuçlar doğurmasını temenni ediyorum.

Bütçeye baktığımız zaman, bu yılki teklifte 525 milyar 260 milyon, genel bütçe büyüklüğünün yüzde 2,77'sine tekabül ediyor. Geçen yıl, yüzde 3,25'miş yani biraz oransal olarak aşağı iniş var, 45 milyarlık bir artış var, yüzde 8,75; çok az bir artış olmuş, enflasyon oranının, resmî enflasyon oranının da oldukça altında. Demir yolu ulaşımıyla ilgili 139,8 milyar ayrılmış, o da yüzde 26 civarında, geçen yıl da yüzde 24'müş.

Ben, belli bir konuya özellikle değinmek istiyorum, vaktim kalırsa da bütçe rakamlarına detay gireriz. Bu KÖİ ve yap-işlet-devret projeleriyle ilgili Sayın Bakanım ben de bazı şeyler söylemek istiyorum. Bunlar yaklaşık 44 firma, kamuoyuna yansıyan şekliyle söylüyorum. Ben, bir çalışma yaptım, 2005 yılından günümüze şu ana kadar 89,5 milyar dolarlık bir ödeme olmuş, bütün, sadece Bakanlığınızla alakalı değil, Sağlık Bakanlığı da dâhil, diğer projeler de dâhil. Buna mukabil, bunların ödediği vergilerle ilgili olarak da baktığımızda, çok düşük vergiler var, vergi muafiyet, istisna ve indirimleri ekseriyetle bu firmalara uygulanıyor. 2024 yılında; 2,8 milyarlık bir vergi tahakkuku olurken 2025 yılının geçici vergi beyannamelerine göre de 3,6 milyar TL'lik bir tahakkuk var. Bunu nereden biliyorum? Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımıza soruyu sormuştum, ondan gelen cevap bu ve yüzde 5'lik artış olmasına rağmen kurumlar vergisi oranında, yüzde 25'ten 30'a çıkmasına rağmen bu projelerle ilgili görüyoruz ki gerekli artış sağlanamıyor, yıllara yaygın iş olduğu için, iş bitiminde tahakkuk edeceği söyleniyor, 680 milyonluk sadece bir ek katkı bekleniyor. Muafiyet, istisna ve indirimler, teşvikler bu firmada 130'a yakın muafiyet, istisna ve indirim verilmiş.

Yine, vergi harcamalarının büyük bölümü burada. Hani, geçen yıl 701 milyar olan, bu yıl işte, 767 milyar olarak düşünülen kurumlar vergisiyle ilgili muafiyet, istisna ve indirimlerin de büyük bölümü burada, geçen yıla göre de 67 milyarlık bir artış var. Yani bu firmalar hem projeleri alıyorlar hem işleri yapıyorlar ama bir taraftan da çok düşük vergi ödüyorlar, efektif vergi yükü çok düşük. Garanti ödemeleriyle ilgili olarak da maalesef çok büyük yük var. Önümüzdeki üç yıl içerisinde bütçe rakamlarını söylüyorum size, 821 milyar TL ödenecek bu firmalara. Burada hem Karayollarıyla ilgili hem Sağlık Bakanlığıyla ilgili bütün tutarlardan bahsediyorum, 2026 yılı içinde 268 milyar ödenecek yani çok ciddi rakamlar ödemeye devam ediyoruz.

Asıl bir konuya değinmek istiyorum, buna çok değinilmedi Sayın Bakanım, borç üstlenim taahhütleriyle ilgili.

Şimdi, bu firmalar hem bu işleri alıyorlar hem devam ediyorlar hem bir de Hazine garantisiyle yani borç üstlenerek Hazine ve Maliye Bakanlığı bu firmalara kredi sağlıyor.

Şimdi, 2012 yılından 2025 yılına kadar bu firmalarla yapılan kredi anlaşmaları, Hazine garantisiyle verilen tutarlar 18,4 milyar dolar. Bu çok ciddi bir rakam yani bugünkü kurla vurursanız 774 milyar TL'ye tekabül eden bir tutar. Bizim bütçe kanunumuz var, burada 11'inci madde borçlanma limitleriyle ilgili, borç üstlenim taahhütleriyle ilgili 3,5 milyar dolarlık bir üst sınır var ama bir taraftan yıllar itibarıyla, her yıl tabii bu sınır, birikmiş bir borç yükünden bahsediyoruz. Ben, burada şunu merak ediyorum: Bu tutar içerisinde, çoğu da bunların otoyol firmaları yani Avrasya Tüneli'yle başlayıp en son 1/8/2025'te de yine 884 milyon dolarlık bir yine kredi mukavelesi imzalanmış Çeşmeli-Kızkalesi Yolu'yla alakalı. Proje maliyetlerine baktığımız zaman, yüzde 70 ile 80 arasında değişen oranda bir finansman var. Yani firmalara iş veriliyor ama firmaların kaynağı da Hazine garantileriyle temin edilmiş oluyor, bir taraftan da işler devam ediyor. Burada kullanılan kredilerde bir sorun var mı? Firmalara dağılımı nasıl? Bu konuyla ilgili bilgi rica edeceğiz.

Bir de yatırım taahhütlü avans kredileri var. Ulaştırma Bakanlığıyla iş yapan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığıyla iş yapan firmalarınızdan yatırım taahhütlü avans kredileri kullanan firmalar var mı? Yatırımların tamamlanma oranı ne kadardır? Bunların hangi firmalara, ne miktarda kullanıldığı ve hangi faiz oranıyla kullanıldığı ve geri dönüşüyle ilgili bir sıkıntı var mı? Bu konuyla ilgili de cevap verirseniz memnun olacağım.

Ben, bölgemle ilgili bazı sorunlara değinmek istiyorum, vaktim kısıtlı. Şimdi, Karabük'teki Lojistik Merkezi Projesi'yle ilgili -sizin de yakından takip ettiğiniz bir proje Sayın Bakanım- burada kamuoyuna bir açıklama yapıldı. Ben açıklamayı okuyorum: "Karabük'ümüzün adına büyük önem taşıyan Lojistik Merkezi Projesi, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirilen Lojistik Koordinasyon Kurulu toplantısında resmen onaylandı." diye bir açıklama var Sayın Bakanım. Ben yine sitenizden bir şeye baktım, Lojistik Koordinasyon İcra Kurulu toplantı kararlarına baktım. Bu karar şurada, şöyle göstereceğim size, Enver İskurt Bakan Yardımcımızın imzasıyla devam eden, Hazine Maliye Bakanlığından da imza var. Bu 550 bin metrekarelik Eskipazar Organize Sanayi Bölgesi'nin karşısına bir lojistik alanı, lojistik merkezi yapılacak. Burada kararda şu söyleniyor: "Karabük Lojistik Merkezi kurulması teklifine yönelik çalışmaların tamamlanmasına müteakip Lojistik Koordinasyon İcra Kuruluna sunulması teklifi kabul edilmiştir." Yani çalışmanın, projenin sunulması teklifi kabul ediliyor yani proje kabul edilmiş olarak algılamıyorum; buna bir netlik kazandırırsak, bu proje hayata geçiyor mu? Bakın, ben size alanı da göstereyim, şöyle bir alan, 550 bin metrekare, biliyorsunuz. Biz bu projenin hayata geçmesini istiyoruz. Batı Karadeniz açısından önemli bir lojistik merkezi olacak. Filyos Limanı'yla bağlantıları açısından demir yolu ve kara yolu ulaşımıyla da ilgili çok önemli bir proje. Filyos Limanı'nın da konteyner limanı olarak daha aktif hâle gelmesi ve kapasitesinin tam kullanılmasını istiyoruz çünkü o bölgedeki sanayicilerin navlun maliyetleri çok artıyor. Sırf Gebze gibi limanların kullanılmasından dolayı Filyos'un kullanılamaması nedeniyle 50-60 milyon dolarlık bir navlun giderimiz var ekstradan firmalarımıza. Bu konuyla ilgili de netlik kazanılır da bu lojistik merkezi Karabük'e bir an önce kazandırılırsa mutlu olacağız.

Efendim, Karabük'le ilgili sorunlara devam edeceğiz Sayın Bakanım. Burada Karabük'ün yollarıyla ilgili bazı sıkıntılarımızı ben ifa edeceğim. Karabük'te 2025 itibarıyla toplam yol ağı 385 kilometre; 255 kilometresi sathi kaplama, 127,9 kilometresi sıcak asfalt dediğimiz oran yani sathi kaplama yüzde 66, çok düşük yani düşük standartlı bir yol yapımı var ağırlıklı. Tonajlar ağır, sanayide çok yüklü araçlar buradan devamlı suretle yük taşıyorlar, malzeme taşıyorlar. Dolayısıyla, yolların çabuk bozulması, kış koşullarında risk teşekkül ediyor, meydana geliyor, sanayi lojistiğini azaltabiliyor. Burada kaliteli yol yapımının, bölünmüş yol yapımının arttırılması talebimiz var. Dünyada baktığımız zaman, Türkiye'nin geneline daha doğrusu baktığımız zaman 5-6 kat artış varken biz de bu manada yüzde 50 civarında bir yatırım yapılmış.

Lojistik merkeziyle ilgili düşüncelerimizi söylemiştik. Burada Filyos Limanı'nın kapasitesinin tam kullanılması önemli, 25 milyon ton kapasitenin 4 milyon tonu kullanılabiliyor. Karabük-Zonguldak Yolu standart dışı, demir yolu bağlantıları yetersiz, Eskipazar Organize Sanayi Bölgesi lojistik olarak desteklenmiyor. Yenice-Karabük Yolu var, orman yolları ve heyelan riski nedeniyle uzun süredir iyileştirilmesi bekleniyor. Yenice'nin turizmi ve orman köylüsünün taşımacılığı bu yoldan geçiyor. Bu yol artık, bölge trafiğini kaldırmıyor Sayın Bakanım. Yenice-Yortan-Hasankadı ile Yenice-Gökçebey yolu kazma vurulmasını bekliyor. Eflani-Karabük Yolu'nda kış şartlarında ciddi ulaşım sorunları yaşanıyor, yolun genişletilmesi ve bakım onarım ihtiyacı yüksek. Ovacık-Karabük bağlantı yolu keza standart altı, dar ve riskli. Yine, ilçenin tarım ve hayvancılık ürünlerinin taşınmasında önemli. Safranbolu-Bartın Yolu, bu yol bizim için çok çok önemli Sayın Bakan. Bunu ben bazen konuşmalarımda dile getiriyorum, 45 kilometresi tek şeritli. Turizm aksi için kritik, kanyonlar, kültürel alanlar ve yaylaların bağlantısı bu yol üzerinde. Bir de Karabük Sanayi Organize Bölgesi-Yenice-Filyos Limanı bağlantı yolu sanayi için en kritik hatlardan biri. Filyos Limanı'na hızlı bağlanmaya ihtiyacımız var Sayın Bakanım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN MEHMET MUŞ - Sayın Akay, toparlayın, bir dakika verdim.

CEVDET AKAY (Karabük) - Tamam.

Eflani köy yolları, Yenice orman ve yayla yolları, Safranbolu kırsal mahalle yolları birçok bölgede stabilize, asfaltlanmayı bekliyor. Bir de Şeker Kanyonuyla ilgili Yenice'de, yakından bildiğiniz bir konu yani oranın sorumluluğu DSİ'ye verildi ama orman köylüleri ve oradaki kooperatifler açısından bahsediyorum, bir de turizm açısından, henüz tamamlanamadı. Burada bakanlıkların koordineli bir şekilde çalışıp bu yolun bir an önce bitirilmesi lazım. Ben İçişleri Bakanımıza da ilettim, Sayın Valimiz de yakından takip ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı koordineli bir şekilde buradaki ödenekleri artırıp bu yolun bir an önce kazandırılmasıyla ilgili talebimizi Karabüklü hemşehrilerim adına tekrar iletiyor, saygılarımı sunuyorum.