MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; Sayın Başkan, biz daha önce de bu konudaki tutumumuzu ortaya koymuştuk Cumhuriyet Halk Partisi olarak. Kamu Denetçiliği Kurumunun esas itibarıyla kuruluş amacı kamu idarelerinden kaynaklı insan hakları ihlallerini ve diğer ihlalleri araştırmak, gidermek konusunda çalışma yapmak yani benzeri dünyada birçok örneği de var bunun zaten. O örnekler gözetilerek Türkiye'de bu kurum, bu idare oluşturuldu ama oluşturulurken de itiraz etmiştik oluşturma biçimine ve Paris ilkelerine uygun bir biçimde oluşturulması itirazımızı yasama çalışması dönemde de söylemiştik ama o zaman mevcut yasa bu şekilde çıktı fakat yasa böyle olmasına rağmen bizler yani sonuçta demokratik teamüllere uygun bir biçimde kamu otoritelerini, kamuyu, idareyi denetleyen bu kurumda muhalefetin temsilini sağlayabilirdik tıpkı RTÜK yasasında olduğu gibi veya HSK yasasında olduğu gibi muhalefetin temsilini bir biçimde sağlayabilirdik, teamül olarak sağlayabilirdik fakat Adalet ve Kalkınma Partisi çoğunluğu başlangıçtan itibaren böyle bir teamül oluşmasına izin vermedi ve muhalefetin Ombudsmanlık Kurumunda kendisini de temsil edebilecek bir oranda temsili sağlanamadı. Şimdi, hani beş ombudsman var, bunlardan bir veya ikisinin muhalefet partilerinden, ikisinin muhalefet partilerinden, üçünün iktidar partilerinden oluşmasında ne sakınca olabilirdi mesela? Ama buna yanaşmadı. Şimdi, bu Komisyonda Adalet ve Kalkınma Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisinin mutlak çoğunluğu var. Dolayısıyla, bundan önce olduğu gibi, aynı şekilde seçim yapılacak adaylar 12'ye düşürülecek, Adalet ve Kalkınma Partisi nezdinde kulis yapan veya işte, onların önerdiği 12 kişiden daha sonra yine Genel Kurulda saptanan bir üye seçilecek sonuçta yani bu demokratik teamüllerin bu Parlamentoda yüz yıl sonra oluşturulmamış olması doğru bir şey değil. Yine oluşturmayacaksınız bugün de bu seçim bakımdan da oluşturmayacaksınız. Dolayısıyla, biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak yani aday olan bütün kamu denetçi adaylarına başarılar diliyoruz ama bu alt komisyonda partimizin temsil edilmeyeceğini, bir üye arkadaşımızın olmayacağını belirtmek isteriz. Yani keşke bugün sizler, buradaki arkadaşlarımız partilerimize rağmen tutum alsak böyle bir gerçekten de liyakate uygun, siyasi kaygıların öne çıkmadığı bir arkadaşımızın seçileceği noktasında keşke hep beraber mutabık kalsak da bu teamülü başlatabilsek ama öyle bir şey, siyasi kültür de yok maalesef şu anda. Dolayısıyla, alt komisyonda biz olmayacağız. Daha sonra görüşlerimizi yine Karma Komisyonunda ifade ederiz.

Teşekkür ederim.

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Bir siyasi partinin sayısal çoğunluk elde etmesi demokratik bir şey değil mi?

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Bakın, bu söz bile bunu anlamadığınızı, ne demek istediğimi anlamadığınızı gösteriyor.

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Hayır, demek istediğinizi de çok iyi anladım da.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Bakın, siyasal çoğunluk demek böyle denetim organlarındaki her şeyin o siyasal çoğunluğa uygun bir biçimde temsili demek değil. Paris ilkeleri tam da bunu ifade ediyor, tam bunu ifade ediyor.

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Paris ilkelerinde ifade edilir de...

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Bir saniye, bakın, o nedenle yani işte, Ombudsmanlık Kurumu, işte, İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu her ne kadar varsa da var gibi görünüyorsa da demokratik dünyada dikkate alınmıyorlar, alınmıyorlar yani sonuçta.

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Ama dünyada birçok ülkede seçimler bu şekilde yapılıyor.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Oysa, bakın, beş üyeden, ikisinin muhalefette olması, yine çoğunluğun sizde olması hâlinde daha çoğulcu bir biçimde...

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Bu seçim şekli değil, birçok ülke de aynı şekilde yapıyor.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Peki, RTÜK yasası niye böyle ya da HSK yasası niye böyle?

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Şimdi biz burada kamu denetçisini görüşüyoruz.

SİBEL SUİÇMEZ (Trabzon) - İtirazlarımızı sunuyoruz.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Tamam da bakın, arkadaşlar, Meclis bak Meclis, bu Meclis değerli bir Meclis. Dolayısıyla, yasama yasada olmayanlara da kendi teamüllerini oluşturabilir. Buna bir zemin sunacak bir anlayış da yok maalesef. Hâlen hani, ben anlatmak istediğimi iyi anlattığımı sanıyorum ama hâlen...

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Ama siz kendinize göre anlatıyorsunuz yani...

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Ya, kendimize göre ne anlatacağız, Allah'tan kork ya, gerçekten ne diyeyim sana şimdi? Hani, ben İnsan Hakları Komisyonunda eğer bunu bu heyete anlatamıyorsam, ne demek istediğimizi ve bu heyet hâlen siyasal kaygılara karşı çıkıyorsa, vallahi, işimiz zordur. Gerçekten işimiz zor.

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Sizin demek istediğiniz herkes çok iyi anladı ama evrensel değil sizin anlattıklarınız kusura bakma, hayır.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Tamam, neyse. Bakın, biz ne diyoruz biliyor musunuz?

AHMET SALİH DAL (Kilis) - Evrensel konuşmuyorsun. Şimdi şurada gizli oylama yapılıyorsa buna itiraz edilmez ya, gizli oylama yapılıyor, herkes demokratik bir şekilde oyunun rengini belli eder.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Ya, neyse, arkadaşlar, söz verin, arkadaşımız düşüncesini söylesin.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan, sağ olun.

BAŞKAN SUNAY KARAMIK - Biz teşekkür ederiz efendim.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Ha, bakın, bu Komisyonda ben Başkan Vekiliyim ama yasada var, o yasayı da böyle yapmışız. Bu yasamızı, bizim kuruluş yasamızı böyle yapmışız, siyasi partiler işte, şeylerine göre temsil edilir demişiz. Bak, bunu o zaman kurulurken 90'lı yıllarda yapmış bu parlamento ama 2010'lu yıllarda bunu yaparken sizin iktidarınız döneminde bunu yapamamışız, yapmamışlar. Ben o zaman da itiraz ettim bakın, böyle doğru değil dedim. Bakın, bu yasamızda yok. Ben niye Başkan Vekiliyim? Muhalefetten geliyorum işte. Sonuçta bir sayman da diğer üyeler de diğer siyasi partilerden. Bunun amacına uygun olması için böyle yapıldı bu yasa yani bizim kuruluş yasamız çalışma usullerimizi belirleyen. O zaman düşünmüş yasa koyucu yani o zamanki Parlamento ama siz bunu istemediniz, bu doğru değil. Anlatabildim mi? Adalet ve Kalkınma Partisinin yaklaşımı doğru değil, bunu söylüyorum, bir siyasal eleştiri yapıyorum.

ALT KOMİSYON BAŞKANI SUNAY KARAMIK - Tamam. Yani aslında çok güzel cevaplar verilebilir sizin tezinize karşı ama şimdi asıl konumuzdan sapmayalım yoksa siyasi felsefeyi çok güzel yaparız karşılıklı ama yine de söylemeden edemeyeceğim yani halk da size temsil için oy vermiş ama şimdi diyorsunuz ki: "Alt komisyonda biz temsil edilmeyeceğiz." O da kendi içinde çelişki oluyor.

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Size söz, bakın, biz iktidara geldiğimizde bu yasaları değiştireceğiz, muhalefetin bizi denetlemesine izin vereceğiz, bunu bilin yani yüzde 100.

BAŞKAN SUNAY KARAMIK - Ama Komisyonda yer almadan o denetimi nasıl yapacaksınız?

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Çoğunluğu vereceğiz, gelin, bizi denetleyin, o kadar da kendimize güveneceğiz.

BAŞKAN SUNAY KARAMIK - Ama şimdi diyorsunuz ki: "Alt komisyona üye vermeyeceğiz."

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (Diyarbakır) - Bakın, ben burada söylüyorum, Kamu Denetçiliği Kurumunda çoğunluk muhalefette olacak, bu kadar açık. Bizi gelsinler denetlesinler. Eğer insan hakları konusunda bir sorununuz yoksa kendinize güvenirsiniz.