| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 24 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 18 .11.2014 |
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Sayın Başkan, Komisyonumuzun çok değerli üyeleri; öncelikli olarak tüm Komisyon üyelerimize yapmış oldukları değerlendirmeler, eleştiriler, öneriler ve sormuş oldukları sorular için çok teşekkür etmek istiyorum. Her bir milletvekilimizin burada dile getirdiği husus bizler açısından son derece önemlidir. Dolayısıyla, her birini hassasiyetle dikkate alacağımızı ifade etmek istiyorum.
İkinci olarak da Sayıştay Başkanlığımıza çok teşekkür etmek istiyorum hazırlamış oldukları raporlar nedeniyle. Elbette, Sayıştay Başkanlığımız Bakanlığımızın, Bakanlığımızla ilgili olan, ilişkili olan, bağlı olan kuruluşlarımızın performansının daha da yukarı çekilmesi yönünde onlar da çaba, gayret sarf ediyorlar. Dolayısıyla, huzurlarınızda da bir yıl boyunca çaba sarf eden tüm Sayıştay üyelerimize de, görevli olan arkadaşlarımıza da çok teşekkür etmek istiyorum.
SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) - Sayın Çetin, işine gelmedi, dinlemiyorsun burayı.
İZZET ÇETİN (Ankara) - Dinlemez olur muyuz ya, nereden çıkartıyorsun bunu?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Müsaade ederseniz...
BAŞKAN - Arkadaşlar, lütfen, istirham ediyorum...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) -Şimdi, değerli arkadaşlar, öncelikle, bir düzeltme yapmak istiyorum soruları cevaplandırmadan önce. Ben bugün sabahki yapmış olduğum ilk sunuşumda "Demir yollarında 2023 hedefini gerçekleştirmek çok uzaktır." diye bir ifade kullanmadım. Tutanaklar açıktır. Böyle bir ifade basına geçmiş, sanki benim böyle bir ifade kullandığım olmuş gibi. Bu son derece yanlış bir ifade. Sadece, orada sorulan bir soru var idi, zannedersem ilgili muhabir arkadaş yanlış anladı; "Özellikle taşımacılıkta demir yolunun oranı nedir?" diye sorulduğunda biz de "Yüzde 3." şeklinde bir ifade kullandık. Onun dışında, ne 2023 hedefinin yüzde 3 olduğunu -şu ana kadar yüzde 3'lük bir gerçekleşme yapıldığını söyledik- ne de "2023 hedeflerine ulaşamayacağız maalesef." gibi bir ifade kullandık. Öncelikli olarak, bunu hangi muhabirimiz yazmışsa bunun düzeltilmesini istiyorum.
Müsaade ederseniz, hem kara, deniz, hava; deniz yolları ve haberleşmeyle ilgili olarak genel bazı sorular var, bu sorulara yönelik genel bir değerlendirme yapmak istiyorum.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - İşçilerden başlarsanız...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Elbette işçileri de cevaplandıracağım, o da bu kapsamda.
Sorulan çok soru var, zannedersem 200'e yakın soru var. Tabii, bu soruların her birini en ince detayına kadar burada takdir edersiniz ki cevaplandırmam pek mümkün görünmüyor ama istenirse de cevaplandırırım, onu da açıklıkla ifade edeyim.
BAŞKAN - Bir kısmını da yazılı olarak cevaplarsak Sayın Bakanım...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, şu ifade edildi: Özellikle ulaştırma sektöründe bir stratejinin olmadığı, bir önceliklendirmenin olmadığı şeklinde bir eleştiri geldi. Aslında, ben konuşmamda, özellikle sunuşumda ifade etmek istedim ama belki meramımı tam olarak anlatamadım, o benim eksikliğim olabilir ama şunu ifade edeyim: Ben konuşmamda da ifade ettiğim gibi, önümüzdeki dönemde ağırlıklı olarak öncelik vereceğimiz alt sektörlerden bir tanesi demir yolu olacak ve demir yolları sektöründeki ödenek artışımız diğer işte, kara yolu, deniz yolu, hava yoluna göre biraz daha fazla olacak. Dolayısıyla, demir yollarına daha fazla ağırlık vermek istiyoruz. Özellikle firmalarımızın rekabet gücünün artırılması, iç kesimde yer alan, Anadolu'nun iç kesiminde yer alan illerimizin denize olan bağlantılarının sağlanması amacıyla mutlaka bunu gerçekleştirmek istiyoruz. En öncelikli alanlarımızdan bir tanesi - onu özellikle ifade ediyorum- demir yolu sektörü olacak
Yine, demir yoluna yönelik olarak bir başka eleştiri şu idi: "Demir yolu sektörünü özelleştiriyorsunuz, Devlet Demiryollarını özelleştiriyorsunuz." Değerli arkadaşlar, Devlet Demiryollarını özelleştirmiyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları altyapı yatırımları yapmaya devam edecektir, altyapı yatırımlarından sorumlu bir kurum olmaya devam edecektir ancak burada özellikle taşımacılıkla ilgili bir şirket, bir birim kuruyoruz, kuracağız. Dolayısıyla, taşımacılıkla bir anlamda altyapı yatırımlarını birbirinden ayıracağız. Diğer taraftan demir yollarını...
HURŞİT GÜNEŞ (Kocaeli) - O da devlette mi olacak?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Evet, devlette olacak.
BAŞKAN - Özel sektöre de açılacak yani.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Bir başka husus, "Devlet Demiryollarını serbestleştireceğiz." dedik. Arkadaşlarımız da "Siz özelleştirmenin kibar bir ifadesini kullanıyorsunuz." dediler. Şimdi, değerli arkadaşlar, biz gerçekten serbestleştiriyoruz, yani Türk Hava Yollarında yapmış olduğumuz uygulamanın aynısını, bir benzerini Devlet Demiryolları için yapacağız.
HURŞİT GÜNEŞ (Kocaeli) - İngiltere gibi kazalar olur.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Müsaade ederseniz... Şöyle yapacağız: Şimdi, özellikle altyapı yatırımlarını gerçekleştirdikten sonra, biliyorsunuz, bizim ağırlıklı olarak yoğunlaştığımız yatırım alanlarından bir tanesi elektrifikasyon ve sinyalizasyon sistemleri, çok yoğunlaştık. Özellikle, arkadaşlara benim talimatım hep şu oldu: Elektrifikasyon ve sinyalizasyon sistemlerine de ağırlık verelim, bir an evvel bu projelerimizi tamamlayalım. Özel kesime de istendiği takdirde, örneğin herhangi birinize ait bir işletme söz konusu, bu işletmenin bu demir yolu hatlarını kullanabilmesine imkân sağlayacağız. Bununla ilgili modelleri tartışıyoruz, şu anda arkadaşlarımız çalışmaları yapıyorlar, mevzuat altyapısını oluşturuyorlar, hemen hemen tamamladılar ama biz bir anlamda da özel sektörün devlet tarafından yapılmış, kamu tarafından yapılmış mevcut altyapı yatırımlarını kullanmasını arzu ediyoruz. Bakınız, çok somut örnekler vermek istiyorum...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - TÜRK TELEKOM'da yapıldı, kârı özel sektörün.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Tabii, bunları konuşacağız değerli arkadaşlar.
Kendi kurumumuzdan, Devlet Demiryollarından örnek vereyim: Şimdi, diyelim ki Elâzığ'dan veya Bingöl'den, Muş'tan bir yükü, maden diyelim...
BAŞKAN - Kayseri'den...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Veya Kayseri'den, en belirgin örneği Kayseri'den...
BAŞKAN - Çünkü şu anda 50 liraya taşınıyor.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Kayseri'den vagona yüklüyorsunuz, ya Karadeniz'e gidecek...
BAŞKAN - Karabük'e gidecek örneğin.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Karabük'e gidecek örneğin, normalde özel kesim tarafından işletilse bu belki yedi-sekiz saatte, altı-yedi saatte ulaşması mümkün olacak ama öyle anlar oluyor ki otuz saatte, otuz beş saatte, hatta bir buçuk, iki günde bunun ulaştığı söz konusu olabiliyor. Bu tür sıkıntıları yaşıyoruz.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Efendim, o zaman Devlet Demiryolları Genel Müdürü beceriksiz. Bu, o anlama geliyor.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Efendim, bakın, Bir rekabet ortamını oluşturmamız gerektiğini söylemek istiyorum değerli arkadaşlar. Kamu elbette bunu yapsın. Bakın, biz bugün havacılık sektörünü rekabete açmasaydık Türk Hava Yolları bu kadar güçlenebilir miydi arkadaşlar? Samimi olarak değerlendirelim. Yani eğer biz Pegasus gibi, Onur Havayolları gibi, Atlasjet gibi birçok hava yolu şirketinin Türkiye'de iç hatlarda uçuşunun önünü açmasaydık Türk Hava Yolları bugünkü konumuna gelebilir miydi? Gelmesi mümkün değildi arkadaşlar. Yani Türk Hava Yollarının geçmişini de biliyoruz, zarar eden bir kurum olduğunu da biliyoruz. Dolayısıyla, burada...
HURŞİT GÜNEŞ (Kocaeli) - Yani siz başarılı değilsiniz, onlar başarılı.
BAŞKAN - Hayır, onlarla birlikte. Sayın Güneş, niye tersten anlıyorsunuz?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Sayın Güneş, şöyle ifade ediyorum: Ben burada samimi olarak duygularımı paylaşıyorum sizinle. Şunu ifade etmek istiyorum: Hem kamu hem de özel kesim birlikte çalıştığı takdirde, yarış hâlinde olduğu takdirde gerçekten, hem teknolojik açıdan hem maliyetler açısından çok daha etkin, çok daha verimli olabileceğimizi düşünüyorum ben. Ve bizim çalışmalarımız da, özellikle Devlet Demiryollarının serbestleştirilmesine yönelik çalışmalarımız da bu yönde. Ama bunu biz...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sayın Bakan, bu konuyu bir başka zaman tartışalım, bu çok önemli bir konu.
BAŞKAN - Ama şimdi değil yani, lütfen.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Bakın şunu da ifade edeyim: Aykut Bey'in görüşüne de katılıyorum, tartışmaya hazırız, çok samimi olarak söylüyorum. Yani gelin, oturalım, tartışalım bunu.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Başüstüne, hayhay.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Her ortamda da tartışmaya hazırız. Yeter ki biz gerçekten, demir yollarımızı, demir yolu altyapımızı çok etkin olarak kullanalım, verimli bir şekilde kullanalım ve mevcut demir yolu sistemimizi geliştirelim. İşte, değerli arkadaşlar, sizler de kara yolu taşımacılığının taşımacılık sektöründeki payının yüzde 98 olduğunu ifade ettiniz. Peki, bu bizim rekabet gücümüzü artıran bir oran mıdır, yoksa azaltan bir oran mıdır? Elbette azaltan bir orandır. Dolayısıyla, bizim özellikle demir yolu sektörüne ve yük taşımacılığına, demir yolu sektöründe yük taşımacılığına çok önem vermemiz gerekiyor ve bu alanda çok yoğun yatırım yapmamız gerekiyor ve Karadeniz'i Akdeniz'e, batıyı doğuya bir bütün olarak mutlak surette bağlamamız gerektiğini düşünüyorum. Çalışmalarımız bu yönde, demir yolu sektörüne yönelik olarak söylüyorum.
Yine, çok sayıda, özellikle hızlı tren veya yüksek hızlı trene yönelik, değişik illerimize yönelik sorular oldu. Şunu ifade edeyim: Samsun'dan Çorum, Yozgat Yerköy, oradan Akdeniz'e inen hızlı tren hatlarımız olacak. Yine, Edirne'yle ilgili soru oldu; Edirne'den Çerkezköy'e, Çerkezköy'den ta Kars'a kadar uzanan hızlı tren demir yolu hattımız olacak. Edirne'ye yönelik olarak şunu söyleyeyim: Özellikle Çerkezköy -Edirne arasında, Kapıkule'ye kadar olan kesimde daha önce yapılmış olan ve Avrupa Birliğine sunulmuş olan bir hızlı tren projemiz var ancak Avrupa Birliğiyle anlaşamadığımız nokta hızlı trenin hızında. Dolayısıyla, biz minimum 200 kilometre hızda olmasını istiyoruz, burada öngörülen hız limiti 140, dolayısıyla, bunun müzakereleri devam ediyor. Yolcuda 200 kilometre, yükte de 120 kilometre hız yapabilecek bir altyapı yatırımını yapacağız ve bizim için de öncelikli alanlardan birisi. Onu özellikle ifade edeyim.
KEMAL DEĞİRMENDERELİ (Edirne) -Sayın Bakan, tarih; yani ne zaman?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, değerli arkadaşlar, bunun kaynağı, fonu Avrupa Birliğinden karşılanıyor. Dolayısıyla, Avrupa Birliğiyle görüşmelerimiz, müzakerelerimiz sürüyor. Eğer bir anlaşma sağlanması hâlinde biz 2015 yılında buna başlayabileceğiz. Onu özellikle ifade edeyim.
Yine, Habur'a kadar uzanan kesimde hızlı...
BAŞKAN - Değerli arkadaşlar, lütfen...
ADNAN KESKİN (Denizli) - Yahu, ne biçim iktidarsınız ya. Nasıl iktidar milletvekillerisiniz ya, kendi Bakanınıza bile saygı duymuyorsunuz.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, arkadaşlar, şunu söyleyeyim: Yine demir yollarında İzmir'den Orta Anadolu'ya, oradan Akdeniz'e ve Habur'a kadar uzanan bir demir yolu hattı projemiz var, hızlı tren projemiz var. Bunu biz çok önemsiyoruz. Biraz önce Sayın Kaplan da bahsetti, Sayın Zozani de bahsetti, özellikle Habur güzergâhındaki o ağır trafik yoğunluğunu biliyoruz. Mutlaka bizim orada yük taşımacılığına yönelik bir hızlı treni inşa etmek zorundayız. Rekabet gücümüzün artırılması açısından, o kara yolu yoğunluğunun azaltılması açısından son derece önemli.
Yine, diğer taraftan, Karadeniz'den Samsun'dan inen demir yolu güzergâhından bahsettim. Yine Merzifon'dan Erzurum, İran sınırına kadar olan demir yolu güzergâhımız olacak. Kars'a kadar uzanan demir yolu güzergâhımız var. Bunların hepsini açılış konuşmamda sizlerle paylaştım. Bunların yatırımlarını, peyderpey başlayarak gerçekleştirmeye çalışacağız. Bu konuda şunu da ifade etmem gerekiyor: Bir dış proje kredisi -uzun vadeli- arayışı içindeyiz aynı zamanda. Bunu samimiyetle sizinle de paylaşmak istiyorum. Özellikle demir yolu yatırımlarının ekonomimize çok ciddi bir getiri sağlayacağına inanıyoruz ve bu çerçevede uzun vadeli dış borçla ilgili bir çalışmamız devam ediyor. Tabii, somut bir gelişme sağlandığı takdirde bunu da sizlerle elbette paylaşacağız.
Bir başka önemli proje de -belki ona girmem gerekiyor demir yolu sektöründen çıkmadan evvel- Kars-Tiflis-Bakü, çok konuşulan ve Sayıştay raporunda yer alan bir proje. Değerli arkadaşlar, şunu ifade edeyim bu projeyle ilgili olarak, bugüne kadar 440 milyon dolarlık bir harcama gerçekleşmiş. Aşağı yukarı gerçekleşme oranı yüzde 83 yani sadece yüzde 17'lik bir kesimi kaldı. Bu proje, bizim açımızdan, ülkemiz açısından son derece önemli bir proje. Sadece ülkemiz açısından değil, gerçekten Batı'nın Asya'ya bağlantısı açısından da son derece önemli. Biliyorsunuz, bu güzergâh Gürcistan, oradan Azerbaycan, Hazar Denizi'nden geçerek hem Türkmenistan'da Türkmenbaşı Limanı hem de Kazakistan'da Aktau Limanı'na ulaşan bir güzergâh, oradan da Çin'e kadar uzanan bir demir yolu güzergâhı ve o bölgede, özellikle Kazakistan ve Çin'de çok ciddi demir yolu yatırımları olduğunu görüyoruz ve Çin'e kadar uzanan hattın kısaltılmasına yönelik, demir yolunun kısaltılmasına yönelik ciddi yatırımların başladığını da biliyoruz.
Bizim için diğer bir güzergâh ise, biliyorsunuz, İran üzerinden, yine Türkmenistan üzerinden geçen yol. Bu güzergâh, bizim için uzun bir güzergâh. Mutlaka bu Kars-Tiflis-Bakü demir yolu projesini tamamlamamız gerekiyor. 2015 sonu itibarıyla bu projeyi tamamlayacağız. Yüzde 17'lik bir kısım kaldı sadece ve şu anda basında yer alan "Proje durmuş." şeklindeki ifadeler doğru ifadeler değil. Şu anda yüklenici firma -size tam sayıyı da söyleyeyim- çalışmalarını yürütüyor. Tam olarak rakamları da vereyim: Şu anda 463 kişilik bir grup aktif olarak bu sahada çalışıyor. Yine 225 adet de büyük iş makinesi -küçük iş makinelerini saymıyorum- şu anda Kars-Tiflis demir yolu projesinde, Türkiye kısmında çalışmalarına devam ediyor.
Burada dile getirilen, özellikle Sayıştay tarafından da gündeme getirilen ve zaman zaman benim de dile getirdiğim bir husus var. Özellikle ihale tekliflerinde belirli kalemlere çok yüksek fiyat verilmesi, bazı kalemlere ise düşük fiyat verilmesi. Gerçekten bu bizim kanayan bir yaramızdı, bunu açıklıkla ifade ediyorum. Bu sorun sadece kara yolu yatırımları veya demir yolu yatırımları için değil, birçok yatırım için de, yapılan birçok kamu yatırımları için de söz konusu olan bir problem. Burada özellikle bu problemin giderilmesine yönelik, 2013 yılında, bir tedbir alındı ve bir nebze de olsa bu sorunların çözümüne yönelik oluşturulan, ortaya konulan tedbirler bir noktaya kadar bu sıkıntıların yaşanmasına engel olmaya başladı. Ama sorun tam manasıyla çözüldü mü diye soracak olursanız, hayır, çözülmedi. Bu sorun mutlak surette çözülmelidir, çözülmek zorundadır ama burada yaşanan sıkıntı şu değerli arkadaşlar: İşte, arkadaşlarımız da ifade ettiler, dediler ki: "Efendim, kurum ihaleyi iptal etsin doğrudan." Evet, ben göreve gelir gelmez arkadaşlarıma şu ifadeyi kullandım -arkadaşlarım da burada- dedim ki: Bu tür, gerçekten birim fiyatının 20 katı, 30 katı, 40 katı teklif verenler olursa doğrudan bu ihaleyi iptal edeceksiniz. Ben bu talimatı verdim arkadaşlara fakat bizim bu talimatı vermemiz ve bizim bu yönde uygulama yapmamız sorunu çözmüyor. Neden çözmüyor? Çünkü sizin bu kararınız neticesinde belki bu teklifi veren, birim fiyatın 20 katı, 30 katı teklifi veren firma en düşük teklifi vermiş oluyor. Mahkemeye gidiyor, bir hafta sonra mahkeme kararıyla geliyor senin önüne, diyor ki: "Al mahkeme kararımı, bu işi ben yapacağım." Ne yapacaksınız?
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Kamu ihale mevzuatını değiştireceksiniz Sayın Bakan.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, burada sıkıntımız var arkadaşlar...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Biz de samimiyiz, çok samimi söylüyoruz.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - ...yani bu sıkıntıyı ben, bakın, samimi olarak sizlerle paylaşıyorum yani bu sorunu çözmemiz gerekiyor, birlikte oturup konuşmamız gerekiyor ve bu sıkıntılar, inanın... Bakın, Kars-Tiflis-Bakü projesinde o kadara uzun süreci var ki arkadaşlar, o kadar uzun süreci var ki... Yani KİK'e gidiyor, KİK'ten yargıya gidiyor, yargı bir karar alıyor, oradan tekrar KİK'e geliyor, KİK'ten yargıya gidiyor, tekrar KİK'e gidiyor ve bu süreçte biz bekliyoruz kamu kurumu olarak ve daha sonra...
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Sayın Bakan, Kamu İhale Kanunu'nu 80 kez değiştirdiniz.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - ...en son Danıştaya gidiyor. Danıştayın kararı bir üst mahkeme olarak kesin, o mahkeme kararı neyse o karar istinaden, verilen karar neyse o karar uygulanıyor.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Maliye Bakanı da aynı şeyden şikâyetçi, bu kamu ihale mevzuatından.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, böyle bir sorunumuz var arkadaşlar yani bu sorunu... Ama ben şurada çok açıklıkla ifade ediyorum, devletin 1 kuruşu bizim için çok değerlidir. Eğer herhangi bir şekilde, devletin 1 kuruşu dahi olsa, yanlış iş yapan varsa ben Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı olarak bunun gereğini yaparım, çok açık ve net söylüyorum. Ama yasal düzeyde yaşadığımız sıkıntılar var arkadaşlar. Ya, bu sıkıntıları aşmak zorundayız. Mahkeme kararını önünüze koyduktan sonra siz bakanlık olarak ne yapabilirsiniz arkadaşlar, sorarım size, ne yapabilirsiniz. (CHP Sıralarından Gürültüler)
VAHAP SEÇER (Mersin) - On iki yıldır niye değiştirmediniz Sayın Bakan, on iki yıldır? Yani on iki yıldır her şeyi değiştirdiniz de bunu niye değiştirmediniz? Çok daha radikal şeyleri değiştirdiniz, bunu neden...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, değerli arkadaşlar, müsaade ederseniz demir yolu sektöründen...
Tabii, bu arada şu da var: Şimdi, tabii, 440 milyon dolarlık bir yatırım gerçekleşmiş ama burada, başlangıçta... Şimdi, bir de bunun avan projesiyle çıkılmamış. Özellikle Aykut Bey, siz bahsetmiştiniz, avan projeyle çıkıldı diye. Bakü-Tiflis-Kars demir yolu projesi, kesin projeyle çıkıldı yani avan...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Nasıl oluyor peki, nasıl çıkılıyor?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Onu söyleyeceğim şimdi, müsaade ederseniz.
Şimdi, bu proje -biraz önce Sayın Arslan da bahsetti- bu 3 ülkeyi doğrudan ilgilendiren bir proje. Gürcistan, Türkiye ve Azerbaycan'ı doğrudan ilgilendiren bir proje. Başlangıçta demir yolu tek hat olarak öngörülmüş ve sadece 1.286 metrelik bir tünel öngörülmüş. Fakat daha sonra yapılan müzakereler neticesinde ülkeler bu hattın çift hat olması gerektiği konusunda anlaşmışlar ve çift hatta dönüştürülmüş.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sayın Bakan, böyle kesin proje olur mu ya!
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Değerli arkadaşlar, bakın, şunu söylüyorum yani tek hat kesin proje ama...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sayın Bakan, ama bu kadar önemli bir değişiklikte yeni proje yapmak lazım.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Müsaade ederseniz...
...bu daha sonra çift hatta dönüştürülmüş değerli arkadaşlar. 1.286 metrelik tünel 6.752 metreye çıkmış arkadaşlar, 6.752 metreye çıkmış. Şimdi aç-kapa tünel projede hiç yokken tam 11.267 metre aç-kapa tüneli konulmuş. Dolayısıyla, yani birini burada yolsuzlukla, dolandırıcılıkla suçlamak, hele hele böyle bir aşamada, son derece yanlış arkadaşlar.
MEHMET GÜNAL (Antalya) - Bu kadar farklılık olursa o zaman yenilemek lazım Sayın Bakan.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Sayın Günal, bakın, ben şunu söyledim size: Sizin kurum olarak, bakanlık olarak ihaleyi iptal etmeniz, yeni ihaleye çıkmanız çok fazla bir şey ifade etmiyor. Neden ifade etmiyor? Çünkü gidiyorlar mahkemeye, mahkemeden size bir karar getiriyorlar. Kamu İhale Kurumuna gidiyorlar, Kamu İhale Kurumu bir karar veriyor, siz o kararı uygulamak zorundasınız, mahkemenin kararını uygulamak zorundasınız. Ama özet olarak söylemem gerekirse, hepimiz yani bir milletvekili olarak, bir komisyon üyesi olarak, evet, bir haksızlık, bir yolsuzluk varsa hepimiz bunun peşinde olalım ve biz de gereği neyse bunu yapmaya sonuna kadar hazırız, bunu açıklıkla ifade edeyim.
Değerli arkadaşlar, gelelim kara yollarına. Kara yollarında da yine bir stratejimiz olmadığı belki ifade edilmeye çalışıldı, belki konuşmamda tam olarak bunu anlatamadım ama şunu ifade edeyim: Önümüzdeki dönemde, özellikle bölünmüş yollardaki çalışmalarımız devam etmekle birlikte, otobanlara ağırlık vereceğimizi ifade ettim. Şöyle söyleyeyim değerli arkadaşlar: Bugün, aşağı yukarı, toplam kara yolu ağımızın yüzde 3'ünü otoyollar oluşturuyor, otobanlarımız oluşturuyor. Yüzde 3'lük otoban payına rağmen geçen taşıt itibarıyla orana baktığımızda, aşağı yukarı yüzde 18 yani toplam otoban oranımızın 6 katı oranında yolcu ve yük taşımacılığında bir yoğun potansiyel var. Dolayısıyla, otoyolların çok etkin, çok verimli bir şekilde kullanıldığını görüyoruz. Bu çerçevede, başta Marmara Bölgesi olmak üzere... Ki ben şuna inanıyorum: Marmara Bölgesi'nde yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yapmış olduğunuz her proje, aşağı yukarı, fizibil çıkıyor. Şu anda biz Avrasya Tüneli için 68.500'lük bir garanti verdik. Şu andaki tahminler geçecek olan araç sayısının 100 binin üzerinde olacağı yönünde. Dolayısıyla, gerçekten İstanbul -hem Asya yakası hem de Avrupa yakası- trafik yoğunluğu itibarıyla oldukça sıkışık ve bu sorunların mutlaka çözülmesi gerektiğine biz Bakanlık olarak da inanıyoruz. Yani bunu, İzmir gibi, Ankara gibi, İstanbul gibi illerde sadece büyükşehir belediyelerine bırakıp ne yaparlarsa yapsınlar düşüncesiyle hiçbir şekilde hareket edemeyiz arkadaşlar. Bakın, biz bunu projelerimizi İzmir'de yaptık, Ankara'da yaptık, İstanbul'da da yapıyoruz. Şu anda İstanbul için yürüttüğümüz, mevcut harcadığımız kaynaklar da dâhil, 17 milyarlık bir proje stokumuz var. İstanbul için söylüyorum, İstanbul'un ulaşım sorununu çözmeye yönelik. Aşağı yukarı 6,3 milyarlık kesimini harcadık. 7 milyarlık projemiz devam ediyor ve 4 milyarlık bir proje stokumuzda da aşağı yukarı 2 milyarlık kesimin ihalesine çıktık. İşte, Bakırköy-Kirazlı ve Sabiha Gökçen-Kaynarca arasının metro ihalesine çıktık. Dolayısıyla, İstanbul'un ulaşım problemini çözmek zorundayız, Marmara Bölgesi'nin ulaşım problemini çözmek zorundayız.
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Kocaeli'ne bir şey yapmıyor musunuz Sayın Bakan?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Kocaeli'ni de söyleyeceğim efendim.
Şimdi, Kocaeli'yle ilgili Haydar Bey'in bir sorusu da vardı. Bu arada, tabii, o soruyu da ben cevaplandırmak istiyorum.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - İstanbul'dan fazla alıyor Sayın Bakan.
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Yok öyle bir şey, 80'inci sıradayız...
BAŞKAN - Zaten çok soru soruldu, lütfen dinleyelim de verimli bir çalışma olsun.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, müsaade ederseniz arkadaşlar...
İstanbul'a günde 150 bin araç girdiğini ve Kocaeli'nde, Sakarya'da çok yoğun bir trafik olduğunu ifade etmiştim konuşmamda. Şu anda mevcut otoyolumuz ve D-100 ihtiyacı karşılamıyor, inanılmaz bir sıkışıklık söz konusu ve bizim bu problemi çözmemiz gerekiyor. Haydar Bey'in "Eski İstanbul yolunu yapalım, aktive edelim, hiç olmazsa bu güzergâhı rahatlatır." şeklinde bir önerisi vardı. Ben de kendisine şunu ifade ettim, daha önce de söyledim, şimdi sizlere de söylüyorum: Biz Sakarya Akyazı'dan başlayıp Kocaeli'ne, Kocaeli'nden Yavuz Sultan Selim Köprüsü, oradan Paşaköy, Odayeri, Tekirdağ Kınalı'ya kadar olan kesimin otoyol projesini bir an evvel bitirmek istiyoruz. Şu anda bahsetmiş olduğum Odayeri-Kınalı ve Sakarya Akyazı-Kurtköy arası kesimin otoyol ihalesine çıktık. Dolayısıyla, bizim eski İstanbul yolunu kullanmaya ihtiyacımız kalmayacak. Ancak, şunu da ifade edeyim: Biz Avrasya tünelini yapsak, üçüncü köprümüz tamamlansa -ki iki köprümüz daha var- hâlen İstanbul'un trafik sorununu çözmüş olmayız arkadaşlar. Çünkü, günde 1,5 milyon insan Asya yakasından Avrupa'ya, Avrupa yakasından Asya'ya geçmektedir. Bununla ilgili, önümüzdeki günlerde...
ADNAN KESKİN (Denizli) - Çanakkale köprüsü...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Onu da aktaracağım efendim.
Önümüzdeki günlerde İstanbul'a yönelik bazı projelerimiz olacak, bunları da açıklayacağız ama burada İstanbul trafiğinin yükünü almanın en önemli yollarından bir tanesi -şimdi Sayın Keskin de ifade etti, sunuşumda da belirtmiş idim- özellikle Ege Bölgesi'nin ve Orta Anadolu'nun batı kesiminin yükünü İstanbul üzerinden geçirmeden, doğrudan Çanakkale üzerinden Tekirdağ ve Edirne tarafına aktarmak. Bununla ilgili olarak biz Tekirdağ Kınalı'dan Çanakkale'ye, Çanakkale Köprüsü'nü -yine- geçeceğiz, Çanakkale köprüsünden Balıkesir'e ve Balıkesir'e geldiğimiz noktada İstanbul-İzmir otoyoluyla birleşecek. Yani, biz Marmara Bölgesi'nde bir ring yapmış olacağız otoyolla. Yani, herhangi bir yerden otoyola giren, hiç fark etmez, ister Çanakkale'den olsun ister Balıkesir'den olsun ister Yalova'dan olsun, İstanbul'un etrafını, Marmara Bölgesi'nin etrafını dolaşabilecek.
Aslında bizim Çanakkale Köprüsü Projemiz tamamlanmış idi. Ancak, ben arkadaşlara şunu ifade ettim: "Madem biz bu Çanakkale köprüsünü inşa ediyoruz. Hiç olmazsa bu köprünün üzerinde bir demir yolu hattımız olsun. Demir yolu için ilave bir hat, bir proje yapmayalım." şeklinde bir talimatım oldu ve şu anda bu proje revize ediliyor ve demir yolu hattı... Buradaki amacımız da şu, hemen bugün yarın gerçekleşecek bir hedef değil ama ilerideki amacımız, hedefimiz şu: Marmara Bölgesi'ne nasıl bir otoyolla ring yapıyorsak aynı şekilde hızlı demir yolu hattıyla da Marmara Bölgesi'nde bir ring yapmak, temel hedefimiz, temel amacımız bu. Bu yönde çalışmalarımıza devam edeceğiz.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Efendim, biraz Marmara'dan çıkın, diğer tarafların da ihtiyaçları var. Sadece, sanki Türkiye'de Marmara ve İstanbul'dan ibaret.
BAŞKAN - Evet zaten Sayın Bakanım, çok önemli olduğunu biliyoruz.
BAŞKAN - Sabahtan beri diğer bölgeleri anlattı Sayın Bakan arkadaşlar ya, sunumunda diğer bölgeleri çok detaylı anlatmıştı zaten.
ADNAN KESKİN (Denizli) - Senin oradan ayda bir kere araç geçiyor zaten.
BAŞKAN - Sayın Bakanım, bir on dakika daha ilave ettim.
Buyurun.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, özellikle ben şunu ifade edeyim: Kara yolunda ve demir yolunda bizim bir başka önceliğimiz, sınır kapılarımızın altyapılarını güçlendirmek, bunu özellikle ifade etmek istiyorum ve benim arkadaşlara vermiş olduğum talimat da bu yönde. Mutlaka sınır kapılarımızın altyapılarını güçlendirelim. Trafik yoğunluğu az bile olsa bölünmüş yol yapalım ve özellikle bizim sınır kapılarımız, bir anlamda, ülkemize ilk giren kişilerin görebileceği bir alan. Yani, dolayısıyla, biz sınır kapılarımızı çok önemsiyoruz. Düzenli olması gerekiyor, yollarımızın iyi olması gerekiyor. Sınır kapılarımıza da bu çerçevede öncelik veriyoruz. Adil Bey, sizin de bahsettiğiniz, özellikle sınır kapılarına öncelik verilsin hususu önemli.
Kara yolunda yapmış olduğumuz bir başka şey değerli arkadaşlar, özellikle bitümlü sıcak karışım, "BSK" dediğimiz yatırımlara ağırlık veriyoruz. Özellikle sathi kaplamanın maksimum iki üç yıl gittiğini görüyoruz yani üç yıl sonra tekrar sathi kaplama yapmak zorunda kalıyorsunuz. Hâlbuki BSK yaptığınız zaman BSK oldukça uzun ömürlü oluyor ve maliyet açısından baktığınızda, evet, maliyeti yüksek ama gerçekten geri dönüşüm açısından baktığımızda bitümlü sıcak karışım yatırımlarının oldukça fizibil olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla, ağırlık verdiğimiz alanlardan bir tanesi de bu.
Bir başka önemli husus, geçmiş dönemlerde, biliyorsunuz, bölünmüş yollara ağırlık verdik. Özellikle iller ile ilçeler arası, ilçelerin kendi arasındaki yollara da ağırlık vermeye başladık, bunlara da öncelik veriyoruz. Bu çerçevede de özellikle 2014 yılında daha önceki yıllara oranla bu tür yollara çok ağırlık verdiğimizi görüyoruz.
Şunu da ifade etmem gerekiyor: Kara yollarında özellikle kuzey-güney koridorları ile ki çok zor koridorlardır biliyorsunuz, hatta şu hikâyeler anlatılır: İşte "'Ruslar gelmesin, İç Anadolu'ya girmesin.' düşüncesiyle bu yollar yapılmadı." falan denir, bu tür hikâyeler de anlatılır ama evet, coğrafi koşulları oldukça zor olan bir coğrafya Karadeniz Bölgesi. Çok sayıda tünel yatırımlarımız var, bunlar devam ediyor. Şu anda gerçekten sevindirici bir hadise, 17 ana arterimiz var Karadeniz'den aşağı inen. Şu anda gerçekleşme oranımız yüzde 79 arkadaşlar, önemli bir mertebe. Doğu-batı koridoruna baktığımızda ise doğu-batı koridorundaki gerçekleşme oranımız yüzde 85, yüzde 15'lik bir kesimimiz kaldı. Dolayısıyla, elbette biz demir yoluna ağırlık vermeliyiz ama mutlaka kuzey-güney koridorlarımızı ve doğu-batı koridorlarımızı tamamlamak zorundayız. Bunları tamamlamadan, gerçekten iller arası etkileşimi daha fazla güçlendiremeyiz.
Bakınız, şunu ifade edeyim, çok samimi olarak: Arkadaşlarımızın özellikle trafik yoğunluğuyla ilgili olarak değişik öngörüleri var, çok değişik öngörüleri var. Öyle yerler var ki bunlardan bir tanesi Trabzon. Bölünmüş yol yapıyorsunuz. Bölünmüş yol neticesinde siz şunu düşüyorsunuz: Ya, trafik yoğunluğu 3 binse veya 2.500'se 3.500 olur. Bir bakıyorsunuz, bölünmüş yol sonrası trafik yoğunluğunda inanılmaz düzeyde artış olduğunu görüyorsunuz; 2'ye, 3'e katlayan artışlar var trafik yoğunluğunda. Bunun anlamı şu: Artık insanların iller arası birbirlerini ziyaret etmeye, bir ilden başka bir ile daha sık gitmeye başladıklarını görüyoruz. Bu açıdan da ben çok önemsiyorum.
Turizm açısından da önemsiyorum, iç turizm açısından da önemsiyorum. Bu yollarımızı, kuzey-güney koridorlarımızı ve doğu-batı koridorlarımızı mutlaka tamamlamak zorundayız.
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Kandıra-İzmit...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - İzmit-Kandıra yolunu yapacağız efendim, onu yapacağız, onu özellikle ifade edeyim.
Şimdi, müsaade ederseniz hava yolu sektörüne yönelik de genel bir değerlendirme yapmak istiyorum. Havacılıkta gerçekten 2003 yılında başlayan serbestleşme süreciyle birlikte özellikle iç hatlarda yolcu sayısında inanılmaz bir artış oldu, 9 katın üzerinde bir artış söz konusu. Şu anda aşağı yukarı 90 milyona yaklaştı. Yani, 9 milyon yolcudan 90 milyon yolcuya neredeyse ulaşmış durumda. Bizim beklentimiz 86-87 milyon.
Şimdi, tabii ki burada sıkıntılarımız yok mu? Var. "Peki, bundan sonraki süreçte neler yapmak istiyorsunuz?" Elbette, bu noktada hedeflerimiz var. Değerli arkadaşlar, şunu ifade edeyim: Birincisi, şu anda sadece 7 havalimanımızdan diğer 53 havalimanına uçuş gerçekleştiriliyor. Aslında bu çapraz uçuş sayımızı artırmamız gerekiyor. Yani, işte Erzurum'dan Konya'ya, Şırnak'tan Trabzon'a, Van'dan Elazığ'a, Malatya'ya, bu tür uçuşlarımızın, çapraz uçuşlarımızın mutlaka başlatılması gerekiyor. Bununla ilgili olarak da tabii ki özellikle uçak firmalarımız çok sıcak bakmıyorlar, çok sıcak yaklaşmıyorlar ama biz onlarla müzakere hâlindeyiz. Gerçekten onların maliyetlerini daha da aşağı çekici ve özendirici bazı mekanizmalar geliştirmek istiyoruz ki çapraz uçuşları da biz artıralım ve iç hatlardaki yolcu kapasitemizi, sayımızı daha da yukarılara çekelim.
Bugün bizim 53 havalimanımız var. Japonya'ya baktığımızda, Japonya'da, kara parçası olarak bizden çok daha küçük olmasına rağmen 150'nin üzerinde havalimanı var. Türkiye'deki havalimanı fazla mı? Değil. İlave havalimanı yapılması gerekiyor mu? Evet, yapılması gerekiyor. Bundan sonraki süreçte de yeni havalimanları yapacağız. Biz bu noktada, özellikle, aslında arkadaşlarımızın konuşma yaparken de... Kusura bakmayın, sorular hep oradan geldiği için o tarafa...
ADNAN KESKİN (Denizli) - Çok güzel sorular Sayın Bakan.
MUSA ÇAM (İzmir) - Sola bak Sayın Bakan, sola.
ÖNDER MATLI (Bursa) - Bursa'yla ilgili...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Bursa'yla da elbette... Bursa'daki yatırımlarımız, Antep'teki yatırımlarımız devam edecek, onları söyleyeyim.
Şimdi, değerli arkadaşlar, şunu ifade edeyim, müsaade edin.
MEHMET GÜNAL (Antalya) - Şunu söylüyor: "Sizin dediğinizi yapacağım, onlara cevap vereceğim."
BAŞKAN - Sayın Bakanım, il bazındakileri yazılı olarak sonra sunarsanız daha iyi olur.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, bizim özellikle kendi bölgesel uçağımızı imal etmek, üretmek gibi bir hedefimiz var. Bu hedef doğrultusunda biz aşağı yukarı altı yedi aydan beri çok yoğun bir şekilde çalışıyoruz, firmalarla görüşüyoruz. Yine, bu hafta, yarın arkadaşlarımız yurt dışına gidiyorlar, görüşmelerimiz devam edecek. Bizim buradaki...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Arabayı önce yapalım, sonra uçak yaparız.
BAŞKAN - Lütfen arkadaşlar ya.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, değerli arkadaşlar, Aykut Bey, bak, ben yani samimi olarak burada yaptıklarımızı sizlerle paylaşmaya çalışıyorum.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Ben de samimiyim. Rica ediyorum ama uçak yapıyorsun, araba yapmıyorsun.
BAŞKAN - Arabayı da Sanayi Bakanına sorarsınız ya!
UĞUR AYDEMİR (Manisa) - Arabayla uçağı aynı kişi yapmıyor Aykut Bey, rahat ol, aynı kişi yapmıyor.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, biz burada bizim tabii...
BAŞKAN - Siz Sanayi Bakanı geldiğinde neredeydiniz?
Arkadaşlar lütfen...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Bu soru geldiği için söylüyorum değerli arkadaşlar, bu soru geldi. Şu anda, değerli arkadaşlar, TAI'de o büyük gövdeli uçakların birçok parçası Ankara'da, Kazan'da yapılıyor arkadaşlar. Lütfen, yani, şimdi "Bu bir hayaldir, bu mümkün değildir." gibi bir yaklaşım da doğru değil. Yani, şu anda biz bu konunun gerçekten uzmanı olan, TAI'deki arkadaşlar, Türk Hava Kuvvetlerimiz, Silahlı Kuvvetlerimizdeki arkadaşlarımız, ASELSAN, diğer tüm arkadaşlarımızla defalarca bir araya geldik arkadaşlar, biz bunları tartıştık ve biz tabii tüm haklarıyla, tüm telif haklarıyla biz böyle bir şeyi yapmak istiyoruz. Yoksa bizimle iş birliği yapmak isteyenler var, yok değil ama tüm haklarıyla birlikte biz gerçekten bu imalatı gerçekleştirmek istiyoruz. Daha somut bir neticeye ulaştığımızda sizlerle bunu paylaşacağız, onu özellikle ifade etmek istiyorum ama havaalanı sayımız da artacak.
Havaalanından üçüncü havalimanına geçmek istiyorum. Üçüncü havalimanıyla ilgili şunu ifade edeyim değerli arkadaşlar: Çevreye yönelik duyarlılık gerçekten hepimizin duyarlılığı yani hangimiz olursak olalım çevreye yönelik hassasız, bunu özellikle ifade etmek istiyorum ama şunu da söyleyeyim: Üçüncü havalimanının yapılacağı yere giden arkadaşlarımız mutlaka vardır. Orada açılan onlarca çukur ve yıllarca, belki kırk yıl, elli yıl, altmış yıldan beri o arazi delik deşik edilmiş, doğru mu?
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Bir kısmı, küçük bir kısım.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Önemli bir kısmı ve o arazinin önemli bir kesimi de bir bataklığa dönüşmüş neredeyse, böyle bir yapıya bürünmüş, böyle bir arazi ve bu arazi, üçüncü havalimanı için seçilen bu arazi bir anlamda o bölgenin de havalimanıyla birlikte önemli ölçüde ıslah edileceğini düşünüyorum, samimi olarak kanaatimi ifade ediyorum.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Şu kadar ağacın gövdesi kesilmiş, şu kadar ağacın gövdesi!
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Ormanla ilgili olarak da şunu... Elbette kesilen ormana ilave olarak en az 5-10 katı orman dikileceği, ağaç dikileceği ifade edildi.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Gözünü seveyim, şu kadar fidanla 100 yaşındaki ağaç bir mi ya?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Ama şunu da ifade etmem gerekiyor: Bizim İstanbul'umuzun üçüncü bir havalimanına ihtiyacı olduğu hepinizce malum.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Kesinlikle ama kendi belediyeniz "Silivri'de olsun bu diyor." ya!
BAŞKAN - Arkadaşlar lütfen.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Ve bu çerçevede teknik düzeyde geçmişte tüm çalışmalar yapılmış. Bu çalışmalar neticesinde havaalanının yeri belirlenmiş. Havaalanının yerinin değiştirilmesi gibi herhangi bir husus kesinlikle söz konusu değildir, onu özellikle ifade edeyim. Basında zaman zaman bu tür bilgiler çıkıyor.
İkinci husus, kot meselesi, Aykut Bey'in dile getirdiği. "Efendim, bunun kotu neden düşürülüyor?" Şimdi, değerli arkadaşlar, sizin bununla ilgili bir avan projeniz var elinizde, bir sözleşmeniz var. Neye uymanız gerekiyor? Sözleşmede ne yazıldıysa sözleşmeye uygun hareket etmeniz gerekiyor. Doğru mu?
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Doğru.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Sözleşmede, özellikle havaalanının kotunun değişebileceği ifade ediliyor. Yani, havaalanının kotunun değiştirilemeyeceğine yönelik bir ifade olmadığı gibi havaalanının kotunun değiştirilebileceği ifade ediliyor. Çünkü...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Değiştirdiniz mi?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şunu ifade edeceğim değerli arkadaşlar: Havaalanının kotu... Şu anda teknik düzeyde arkadaşlar çalışıyor. Muhtemelen o bahsettiğiniz "Düşürülüyor." şeklinde bir düşürme söz konusu olacak ama buradaki şey şu Aykut Bey, buradaki hadise şu: Bize taahhüt ettiği bir yatırım miktarı var. Nedir? 10 milyar euro, 10 küsur milyar euro. Bu yatırımı gerçekleştirmek zorunda.
Şimdi, şu anki mevcut arazi yapısına bakıldığında, aslında -arkadaşlarımızın bana verdiği bilgiye göre söylüyorum- belki bu vermiş olduğu "Ben buraya 10 milyar euroluk bir yatırım yapacağım." diyen grup belki 10 milyar euronun üzerinde bir yatırım gerçekleştirecek orada, gerçekleştirmek zorunda kalacak. Çünkü...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sayın Bakan, böyle ihale olmaz, bakın, bu suçtur.
BAŞKAN - Arkadaşlar, bir saniye, tamamlasın.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Ama, bakın, şimdi, yap-işlet-devret modelindeki ihale sistemi yöntemiyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'ndaki yöntem farklıdır, ikisini birbiriyle karıştırmayalım değerli arkadaşlar. Yap-işlet-devret modelindeki yöntemde siz "Devlete ne kadar para verirsiniz?" onu yarıştırıyorsunuz, "Ne kadarlık bir yatırım yapacaksınız?"ı yarıştırmıyorsunuz, açıkça söylüyorum. Yani, açık ihale yapıldı biliyorsunuz, herkesin huzurunda yapıldı. Burada yarıştırdığınız şey nedir? "Sen bu havaalanını inşa ettikten sonra devlete yılda ne kadar para ödeyeceksin?" Biz bunu yarıştırdık, yarıştırılan şey budur, yapılan yatırım tutarı değildir. Dolayısıyla, bizim için olmazsa olmaz olan...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Yer teslimi yapıldı mı Sayın Bakan?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Yer teslimiyle ilgili şunu ifade edeyim: Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğümüz, bildiğimiz kadarıyla, yer teslimi yapılmasına yönelik olarak yazısını yazdı ancak burada ormandan henüz alınmayan bazı kesimler var bildiğim kadarıyla, onların devri gerekiyor. "Şu anda, peki, firma ne yapıyor?" diye sormuştunuz. Özellikle firma bu bölgede sondaj ve etüt çalışmalarını yapıyor çünkü...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Yer teslimi yapılmadı yani.
BAŞKAN - Arkadaşlar...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - ...zeminin durumu son derece önemli. Dolayısıyla, bu zemin yapısını ortaya çıkarmadan nasıl bir yöntemle, nasıl ve şekilde yapacağını ortaya koymada zorlanıyor.
Bir başka husus, yine, dile getirilen..
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Özür dilerim, yer teslimi yapılmadı, değil mi?
BAŞKAN - "Yazı yazıldı." dedi.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Efendim, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğümüz bu yazıyı yazdı, bu yazıyı yazdı, teslimin yapılması hususundaki yazısını gönderdi.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sayın Başkan, özür dilerim, 10 milyar avroluk ihalenin en önemli şeyidir.
BAŞKAN - Ama "Yazı yazıldı." diyor, bilgi veriyor. Daha nasıl bir bilgi...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Bir başka husus...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Yapıldı mı, yapılmadı mı?
BAŞKAN - Tamam.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Arkadaşlar, çalışmalara henüz başlamadılar.
Sahada çalışmalara başlamadılar değerli arkadaşım, yani, havalimanı yapımı konusundaki çalışmalara başlamadılar ama şu anda özellikle zemin mekaniği açısından sondaj yapıyorlar.
Şimdi...
BAŞKAN - Sayın Bakanım, diğerlerini de yazılı vermek durumunda kalacaksınız arkadaşlara.
ULAŞTIRMA; DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, müsaade ederseniz, denizcilik sektörüne yönelik...
BAŞKAN - Evet, denizciliği de...
Buyurun, bir beş dakika daha...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Denizcilik sektörüne yeterli önem verilmediğine dair bazı eleştiriler söz konusu oldu. Şuna katılıyorum değerli arkadaşlar, şuna katılıyorum: Evet, üç tarafı çevrili bir ülkeyiz. Denizcilik sektöründe istediğimiz noktada mıyız? Hayır, değiliz. Denizcilik sektörünün gelişmesi gerekiyor mu? Evet, geliştirilmesi gerekiyor. Denizcilik sektöründe potansiyelimiz var mıdır? Evet, vardır. Peki, sorunlarımız nedir? Değerli arkadaşlar, en büyük sorunlarımızdan bir tanesi çok küçük ölçekli çok sayıda limana sahip olmamız. Bizim limanlarımızın hepsinin arazisini toplayın, belki Singapur'daki bir limanın arazi, liman büyüklüğünden daha küçüktür, böyle bir sorunumuz var.
Böyle bir sorunla karşı karşıya kaldığınızda, temel sıkıntılardan bir tanesi olarak bu limanların yönetimi geliyor. Yönetiminde ciddi sıkıntılar var. Bununla ilgili çok kapsamlı, çok detaylı bir çalışma yapıyoruz. "Nasıl bir liman yönetimiyle gerçekten daha verimli bir yapı ortaya koyabiliriz?"in arayışı içerisindeyiz, birincisi bu.
İkincisi: Yine, "Biz 3 büyük denizde 3 büyük liman inşa edelim." dedik. Bununla ilgili çalışmalarımız devam ediyor.
Çandarlı'ya gelince, Çandarlı'yla ilgili altyapı yatırımları tamamlandı. Diğer yatırımlara, üstyapı yatırımları ve geniş saha yatırımlarına yönelik olarak biliyorsunuz yap-işlet-devret modeli çerçevesinde ihaleye çıkıldı, teklif veren olmadı. Belki teklif verilmeme nedenlerinden bir tanesinin ihaleye bizim 12 milyon TEU olarak çıkmamızdan kaynaklandığını düşünüyoruz. Şu anda biz oranı daha da aşağı çekeceğiz yani gerekirse 4 milyon TEU'luk ihaleye çıkacağız. Onu da dilim dilim yapılması, safha safha...
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bölecek misiniz onu?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Bölmeyi düşünüyoruz, o çerçevede ihaleye çıkmayı düşünüyoruz.
Firmalarla arkadaşlarımızın görüşmeleri devam ediyor çünkü biz bu ihaleye çıktığımız zaman firmaların yaklaşımı önemli. Dolayısıyla, ben arkadaşlara şu talimatı verdim, dedim ki: Biz ihaleye çıkmadan evvel ilgili firmaları çağırıp -bu, hem içeriden hem de dışarıdan olabilir- nedir yaklaşımları yani biz 12 milyon TEU'luk çıkarsak teklif verirler mi, vermezler mi? Dediler ki: "Biz teklif vermeyiz." Bunun üzerine belki 4 milyon TEU'luk bir ihaleye çıkmamız söz konusu olacak.
Filyos'la ilgili olarak, altyapısının yapımına yönelik ihale süreci tamamlandı. Önümüzdeki günlerde muhtemelen temel atacağız Filyos Limanı'na yönelik olarak, 25 milyon ton/yıl kapasiteli bir limanımız.
Mersin konteyner limanında ise süreç biraz daha uzun. Açıkçası özellikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızdaki onay süreci devam ediyor. Özellikle konteyner taşımacılığına önümüzdeki dönemde çok önem vereceğiz, bunu çok önemsiyoruz ve bu alanda da, özellikle transit liman taşımacılığı konusunda Türkiye'nin bölgede bir merkez olmasını arzu ediyoruz, transit liman taşımacılığı konusunda. Biliyorsunuz, boğazlardan belirli bir büyüklüğün altındaki gemiler ancak geçebiliyor. Dolayısıyla, hem Akdeniz, Mersin Limanı'mız, İskenderun Limanı'mız hem de Marmara Denizi'ndeki bazı limanlarımız transit geçiş için kullanılabilecek. Dolayısıyla, bizim yoğunlaştığımız alanlardan bir tanesi de bu.
Bir diğer alan ise Ro-Ro taşımacılığı. Biz özellikle kara yolu taşımacılığında komşularımızla yaşadığımız bazı sıkıntılar nedeniyle Ro-Ro taşımacılığına daha da fazla ağırlık vermek istiyoruz ki alternatif bir taşıma modu çıksın.
Sektörler arası, özellikle modlar arası kombine taşımacılık konusunda ise açıkçası çalışmalarımıza devam ediyoruz. Eksik olduğumuz alanlardan bir tanesi, bunu itiraf etmeliyim yani istenilen düzeyde değil, özellikle karadan demire, demirden denize geçişlerde istenilen düzeyde değiliz. Bu alanda yoğun bir şekilde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Bir başka önemli alanımız lojistik merkezler. Biz özellikle yine sanayicimizin rekabet gücünün artırılması...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Evet, Sayın Bakanım, bir beş dakika daha ilave etsek toparlayabilir misiniz? Çünkü kırk beş dakika oldu.
Buyurun Sayın Bakanım.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Biz özellikle gerçekten firmalarımızın rekabet gücünün artırılması ve hem pazarlama açısından hem stok açısından hem de gerçekten pazarla üretim arasındaki halkayı doldurması açısından lojistik merkezi çok önemsiyoruz.
Özellikle Mersin'e yönelik bir soru vardı, size baktığım için aklıma geldi. Hemen onu ifade edeyim.
Mersin'de mutlaka bir lojistik merkez kurma çalışmalarımız devam ediyor ancak şöyle bir sorun yaşamış arkadaşlarımız: "Lojistik organize sanayi bölgesi" adını verdikleri için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına gitmek zorundalar. Ben "Onu 'Mersin lojistik merkez' diye değiştirin, bu konuda biz size destek verelim." şeklinde bir öneri götürdüm. O çerçevede çalışmalarımızı yürüteceğiz ve biz de Bakanlık olarak Mersin'deki lojistik merkeze destek vereceğiz ama diğer lojistik merkezlerimizin, aşağı yukarı 19 farklı yerde lojistik merkez -bunlardan 5 tanesi tamamlandı- yapımına devam ediyoruz. Bu lojistik merkezler özellikle sadece sahili değil Güneydoğu'da, Doğu Anadolu'da, Orta Anadolu'da gerçekten firmalarımızın rekabet gücünü artıracak ve çok kolay bir şekilde limanlara ulaşımını sağlayacak çok önemli altyapı yatırımları olacak ancak biz bu altyapı yatırımlarının sadece kamu eliyle yönetilmesinden yana da değiliz. Bununla ilgili yönetim modelleri üzerinde de çalışıyoruz. Bununla ilgili de önerileriniz varsa değerlendirmeye hazırız.
Son olarak, müsaade ederseniz, genel manada
İLHAN DEMİRÖZ (Bursa) - Bizim tarafa da bakın.
BAŞKAN - Sayın Demiröz...
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Sayın Bakan...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, illere yönelik yazılı olarak her birinizin cevabını, hepsini not olarak aldım, teker teker, cevap vereceğim.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Sayın Bakan, bizim bir sorumuz vardı.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Hangisi?
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Bu 4 kilometrelik yol...
MUSA ÇAM (İzmir) - Kara yolları işçileri ne olacak Sayın Bakan?
BAŞKAN - Arkadaşlar...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Ha, kara yolları işçileri... Evet, çok teşekkür ediyorum Sayın Çam.
BAŞKAN - Son olarak, evet...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Kara yolu işçilerine yönelik, değerli arkadaşlar, Sayın Faruk Çelik'in koordinasyonunda, işte Maliye Bakanımızın, yine ilgili bakanlarımızın olduğu toplantılar yaptık. Daha sonra, yine Sayın Babacan Başkanlığında. Bu sadece kara yolundaki işçiler değil, biliyorsunuz, diğer kamu kurum ve kuruluşlarımızda benzer sorunlar var. Yani, bu gerçekten kanayan bir yaramız, bu sorunun çözülmesi gerekiyor. Bununla ilgili çalışmalar yapıldı. Zannedersem, önümüzdeki günlerde -bunların somutlaştırıldığını düşünüyorum, bunları konuştuk, tartıştık- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız sizinle bunları detaylı olarak paylaşacak ama açıkçası burada benim bir şey ifade etmem son derece yanlış olur çünkü...
İZZET ÇETİN (Ankara) - Kara yolları... Şahsınız değil ama Bakanlık olarak, Hükûmet olarak yargı kararını uygulamadınız.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Çünkü, Sayın Çetin...
BAŞKAN - Arkadaşlar... Arkadaşlar, bakın...
MUSA ÇAM (İzmir) - Yargı kararı var, yargı kararı.
BAŞKAN - Sayın Çetin, Sayın Çam, bunları Sayın Çalışma Bakanımıza sorduk ve cevabını aldık bunun, biliyorsunuz.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Onu biliyorum, bunların hepsini konuştuk, hepsini tartıştık ve 8.500'ün üzerinde işçi kardeşimizin kararı var. Diğer bakanlıklarda da benzer sorunlar var, Enerji Bakanlığımızda benzer sorunlar var, diğer bakanlıklarımızda da benzer sorunlar var ama bu açıklamanın mutlaka Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız tarafından açıklanması gerektiğinin doğru olduğunu düşünüyorum. Bu yönüyle beni...
İZZET ÇETİN (Ankara) - Taşeron kanununu çıkarmak için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı günah işledi.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Sayın Bakanım...
BAŞKAN - Sayın Bakanım, çok teşekkür ederiz.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Evet, ben teşekkür ediyorum.
BAŞKAN - Bu konu zaten Çalışma Bakanımıza da sorulmuştu.
Değerli arkadaşlar, diğer sorularla ilgili olarak...
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Sayın Başkan, bir saniye, lütfen...
BAŞKAN - Sayın Bakanımız çok titiz bu konuda, hepimize yazılı olarak gönderecektir.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Bir otuz saniyenizi rica ediyorum.
Şu 4 kilometrelik yolu, siz boruları alıp yapacak mısınız? Bunun sözünü mü veriyorsunuz?
BAŞKAN - O da dâhil.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Hangi yol bu, hangi yol?
BAŞKAN - Bakılacak, incelenecek.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Hakkâri Merkez-Gupsi mesafesi.
BAŞKAN - Sizin 4 kilometre...
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Kara yolu ağına dâhil ederek yapacaksınız değil mi bu yolu?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, o yolun yapımına biz başladık fakat...
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Hayır, hayır, kara yolları ağına alarak mı yapıyorsunuz?
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Konuşalım onu.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Hayır, cevap verin.
BAŞKAN - Arkadaşlar, lütfen ya.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Konuşalım, onu konuşalım.
BAŞKAN - Sayın Zozani, incelemeden, bakmadan yani burada herkes...
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) - Şimdi, değerli arkadaşlar, bakın, Sayın Zozani, 4 kilometrelik kesimin kara yolu ağına alınması bir problem değil, biz bunu ağa alırız, o bir problem değil.
ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Biz de onu söylüyoruz.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI LÜTFİ ELVAN (Karaman) -Ama hukuki açıdan arkadaşlarımız baksınlar eğer uygunsa ben almayı taahhüt ediyorum, hukuki açıdan uygunsa taahhüt ediyorum, yasal açıdan bir sıkıntı olmazsa taahhüt ederim.