İBRAHİM HALİL ORAL (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 280 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 51'inci maddesi üzerine İYİ Parti Grubu adına söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Kıymetli milletvekilleri, görüştüğümüz teklifin bütünü hakkında "reform" ifadesini kullanan iktidar mensubu arkadaşlarımız oldu. "Vergi kanununda devrim niteliğinde düzenlemeler yapılıyor." diyenler de oldu. Daha çok palyatif çözümler getiren düzenlemeler içeren bu teklifi "reform" olarak nitelemek için ya kanun yapımından anlamamak ya da öncesinde dünyada var olan vergi uygulamalarını araştırmamış olmak gerekir.

Görüştüğümüz teklifin amortismanla ilgili maddelerinde ciddi bir anlaşılma sorunu vardır. Konunun uzmanları, maddeler hakkında farklı yorumlar yapmaktadırlar. Plan ve Bütçe Komisyonu tutanaklarına baktığımızda, üye milletvekili arkadaşlarımızın da bu konudan şikâyet ettiği görülmektedir.

Maliyeci olmadığım için teknik boyutlarına girmek istemiyorum ancak bizim vergi kanunlarımızın ve görüştüğümüz teklifin temel bir sorunu vardır; bu sorun literatürde "vergi karmaşıklığı" olarak yer alır. Vergi karmaşıklığı; mevzuat yapımına bağlı teknik karmaşıklık, gerçek hayatta mali zorluklar karşısındaki uygulanabilirliği noktasında yapısal karmaşıklık ve mükellefin vergi mevzuatına uyma noktasındaki uyum karmaşıklığı, bu noktada öne çıkan 3 karmaşıklık türüdür. Örneğin, düzenlemedeki ilgili maddelere bakıyoruz, yüzde 2 vergiyle ne zaman amortisman kaydı yapılır, ne zaman vergisiz yapılır, anlamakta güçlük çekiyoruz.

Dünya Bankasının hazırladığı bir rapora göre Türkiye, vergi kolaylığı noktasında 190 ülke arasında 88'inci sırada yer alıyor. Yine, benzer bir şekilde, Hollanda merkezli "TMF Group"un 2 ayrı çalışmasında Türkiye mali karmaşıklıkta 1'inci ve 3'üncü sırada yer almıştır. Bunlar ve benzeri çalışmaları çoğaltmak mümkündür. Görüyoruz ki Türkiye vergi mevzuatı hazırlama ve vergiye uyumlu bir mali ortam yaratmakta büyük sıkıntı çekmektedir. Bu durum, vergi gelirlerinin düşüklüğüyle, dolaylı, dolaysız vergi uçurumunu da içermektedir. Dolaylı vergilerin dolaysız vergilerden çok daha fazla olduğu Türkiye, OECD ülkeleri arasında ortalamanın altında kalmıştır maalesef. Bize benzer ülkeler ise Şili, Meksika, Arjantin gibi ülkeler olmuştur ama Cumhurbaşkanına yetki veren maddelerimiz son derece açık düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanına her daim vergi artırma yetkisi veriyor ve yetkisini genişlet genişlet bitiremiyoruz. Kısacası, iktidar Cumhurbaşkanına yetki verirken son derece net iken vatandaşı ilgilendiren konularda karmaşıklığın dibine vurmaktadır. Türkiye'de vergi uyumu da vergi ahlakı da vergi tahsilatı da tıkanmaya yüz tutmuş durumdadır.

Kimlik unsurlarından sonra, bir devleti güçlü kılan, vatandaşıyla bağını artıran olgu vergidir. Biz iktidardan şu netliği bekliyoruz: Ya 5'li çetenin vergi borçlarını bir kalemde sildiğiniz gibi vatandaşınkini de silin ya da herkesten eşit, adil ve disiplinli bir şekilde vergi tahsil edin; kısacası, adaletli olun.

Saygıdeğer milletvekilleri, 850 bin işletmeye vergi muafiyeti getirirken ekonomideki çöküş sebebiyle o muafiyetin getireceği katkı, sadece yakıt fiyatlarındaki artışla esnafın cebinden sökülüp alınacaktır. Biz yapısal çözümler için iktidara yürüyoruz, milletin hiçbir kaynağının boşa gitmemesi için geliyoruz, geleceğimiz güne kadar da sizden bu konularda az da olsa bir hassasiyet bekliyoruz. Ekonominin birilerini görevden alarak düzenlenemeyeceğini anlamalısınız. Banknotlara attıkları imzalar kurumamış olan Merkez Bankası Başkan Yardımcıları gidince dolar düşecek mi zannediyorsunuz? Maalesef, yanılıyorsunuz, testinin dibi deliktir, siz üstten ne koyarsanız koyun kaybolup gidecektir, biz testiyi değiştirmeye geliyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İBRAHİM HALİL ORAL (Devamla) - Bu düşüncelerle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Teşekkür ederim. (İYİ Parti ve CHP sıralarından alkışlar)