AK PARTİ GRUBU ADINA SEMRA KAPLAN KIVIRCIK (Manisa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Kooperatifler Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Ekonomik ve ticari hayatın en önemli aktörlerinden biri, hiç kuşkusuz kooperatiflerdir. Ülkemizde eğitimden sağlığa, konuttan sigortacılığa, ulaşımdan tarımsal kalkınmaya, enerjiden konuta ve kadın girişimine kadar, tamamını sayamadığım 40'a yakın sektörde faaliyet gösteren yaklaşık 60 bin kooperatif bulunmakta ve bu kooperatifler 6 milyona yakın vatandaşımızın ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Temelinde dayanışma ve topluma hizmet anlayışı olan kooperatif ortaklık modeli, bireylerin ve toplumun ekonomik ve sosyal kalkınması açısından büyük önem taşımaktadır. Sosyal sermayenin artırılması, gelirin adil dağıtılması ve yoksulluğun azaltılmasında kooperatiflerin katkısı oldukça önemlidir.

Değerli milletvekilleri, istikrar içinde, üreterek büyüyen, gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, güçlü ve büyük Türkiye için kooperatifçiliğin geliştirilmesine yönelik çalışmalarımızı kararlılıkla sürdürüyoruz. Kooperatiflerimizi krizlere karşı dayanıklı, sürdürülebilir kalkınmaya hizmet eden, kurumsal yapısı güçlü, çağın ekonomik koşullarına uyumlu, dünya standartlarında ekonomik aktörler hâline getirmeyi hedefliyoruz.

Küresel olarak zor bir dönemden geçiyoruz. Sadece biz değil, tüm dünya Covid salgını etkileriyle yoğun mücadele hâlinde. Ülkemizin ve dünyanın içinden geçtiği bu zor dönemde üreticilerimizin, esnafımızın, kooperatiflerimizin, kadınlarımızın ve halkımızın yanında olmaya devam ediyoruz. Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığımız özellikle küçük ölçekli kooperatiflerimizin büyümesine ve güçlenmesine yardımcı olmak amacıyla Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı'nı hayata geçirdi. Bakanlığımız, bu programla kooperatiflerin üretim ve istihdama katkı sağlayacak projelerine hibe desteği sağlıyor. Programın ilk uygulaması, kadın kooperatiflerine destekle başladı, 2020 yılında 41 ilde 139 kooperatifin 149 projesine 14 milyon 279 bin TL'lik hibe desteği verildi. 2021 yılında, 58 ilimizden tutarı 17,9 milyon TL olan 149 projenin 13,5 milyon TL'lik kısmı Bakanlığımız tarafından hibe desteği olarak karşılandı. Büyük ölçüde makine, ekipman alımına dair verilen bu hibelerin kooperatiflerimizin üretim kapasitesini artırmasını umuyor, desteklerin kooperatiflerimize hayırlı olmasını diliyorum.

Değerli milletvekilleri, gündemimizdeki kanun değişikliği teklifiyle kooperatifçilikte başarıyı yakalamış ülkelerde uygulamasını gördüğümüz dış denetim sistemi, ülkemizdeki belli kriterleri taşıyan kooperatifler için de getirilerek kooperatiflerimizin etkin bir denetim yapısına sahip olması amaçlanmaktadır. Yeni düzenlemeyle birlikte, kooperatiflerde yönetim kurulu yıllık faaliyet raporunun, gelir gider farkı hesaplarının, bilanço ve denetçi raporlarının, elektronik ortamda da ortaklar tarafından incelenmesine ve seçim dönemlerinde eşitlik sağlamak için aday olan kişilere, genel kurul toplantısına katılma hakkı bulunan ortakların listesine erişme imkânı da sağlanmaktadır.

Ülkemizdeki tüm kooperatiflere ilişkin verilerin tutulacağı merkezî bilgi sistemi uygulamaya geçirilmektedir. Ülkemizdeki tüm kooperatiflerin bilgilerinin yer alacağı bu sistem sayesinde hem uygulamada karşılaşılan birçok sorunun önüne geçilecek hem de kooperatifler daha şeffaf hâle gelecektir. Böylece, güncel istatistiki bilgilerle etkin politikalar geliştirilmesinin önü açılmaktadır.

Yine, görüşmekte olduğumuz teklifle, isteyen kooperatiflere teknolojik gelişmelere uygun olarak elektronik ortamda genel kurul yapabilme imkânı getirilmekte ve ortakları uzak mesafelerde bulunan veya ortağı çok olan kooperatiflerde aynı anda, aynı mekânda bulunma zorunluluğunun ortadan kaldırılmasıyla zaman ve maliyet tasarrufu sağlanmaktadır. Böylece, diğer şirket türlerine sağlanan bu teknolojik imkândan kooperatifler de yararlanacaktır. Kooperatiflerin yönetim ve denetim kurulu üyelerine seçildikten sonra kooperatifçilik konusunda eğitim zorunluluğu getirilerek, bu sayede daha profesyonel bir şekilde görevlerini yerine getirebilmeleri ve yine yönetim kurulu üyelerine sorumlulukları altında bulunan belge ve varlıkların görevlerinin bitiminden itibaren üç iş günü içinde yeni seçilen yönetim kuruluna teslim zorunluluğu getirilerek bu evrak ve varlıkların güvenli bir şekilde devri sağlanmaktadır.

Ortakların çoğunluğu kadınlardan oluşan ve kadın emeğinin değerlendirilmesi amacıyla kurulan kooperatifler ile ortaklarının çoğunluğu engellilerden oluşan kooperatiflerin gerek kuruluş aşamasında ve gerekse faaliyet dönemlerindeki ticaret sicil müdürlüğünde ödedikleri tescil ve ilan ücretleri ile ticaret odasına kayıt ücretleri, yıllık aidat ve munzam aidat ödeme mükellefiyetleri kaldırılarak kadın ve engelli kooperatiflerine pozitif ayrımcılık sağlanmaktadır.

Kooperatiflerimizi, 2023 yılı için büyük hedefleri olan ülkemizin hedeflerine ulaşmasında önemli araçlardan biri olarak görüyoruz. Bu doğrultuda, kooperatifçilikte geldiğimiz seviyeyi bir kat daha artırmak, kooperatiflerimizi emin adımlarla geleceğe taşımak için çabalamaya devam edeceğiz.

Kanun değişikliği teklifinin ülkemiz ve kooperatiflerimiz için hayırlı olmasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)