YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 2'nci maddesi üzerine İYİ Parti Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

İhracatçılarımız, yıllar içerisinde hem ihraç edilen ürün sayısını hem rekabetçi ürün sayısını hem de toplam ihracatlarını artırmayı başarmışlar. Bu kürsüden tüm ihracatçılarımızı, her birini ayrı ayrı tebrik ediyorum.

Başından ileteyim, kanun teklifini genel olarak olumlu buluyoruz. Bununla birlikte, kanun teklifinde ihracatçının aleyhine olabileceğini düşündüğümüz bazı maddeler konusunda ise uyarılarımız olduğunu hatırlatmak istiyorum.

İhracatımız büyük bir ivmeyle büyüyor ancak ihracatımızın finansman ihtiyacı da aynı hızla artıyor. Ham madde pahalı, enerji fiyatları yüksek. Döviz kurlarındaki artış ihracatçının lehine gibi görünse de döviz kurlarının yansıttığı her artış firmaların girdi maliyetlerini yükselttiği için ihracatçıya da yansıyor yani para kazandığını düşündüğümüz sektörler bile kâr edemiyor ve her sektörde olduğu gibi ilave finansman ihtiyacı doğuyor. Bu finansmanı karşılamak hususunda EXIMBANK ne yazık ki yetersiz kaldı ve ihracatçılar bu konudaki ihtiyaçlarını kendi kendilerine karşılamaya karar verdi. Türkiye İhracatçılar Meclisi ile EXIMBANK, Ticaret Bakanlığının koordinasyonunda ihracatçıların finansmana erişimini kolaylaştırmak ve kredi kefalet sorunlarının çözümüne katkı sağlamak amacıyla İhracatı Geliştirme Anonim Şirketini kurdu. Ne zaman? 14 Ekim 2021'de yani kanun teklifi Komisyona bile gelmeden, görüşmelere başlanmadan hemen önce. Başında da belirttiğim gibi, biz ihracatçılarımızın finansman ve teminat sorununu çözebilecek bir yapılandırmaya kesinlikle karşı değiliz ancak şu an biz, her zamanki gibi, kurulmuş bir şirketin onaylanması konusunda Meclis olarak noter vazifesi görüyoruz; bu da Meclisin itibarına yakışmıyor.

İhracatçılarımız, son iki yılda Hükûmete ilettikleri 122 talebin tamamının ivedilikle çözüme kavuştuğu öz güveninden olacak ki ya da -iyi niyetli olduğunu düşünüyoruz- Meclisin işleyişini bilmediklerinden, şirketin kuruluşu için kanunun çıkmasını bekleyemediler, acele ettiler diyelim. Peki, ihracatçıların kendilerine ilettiği 122 sorundan haberdar olanlar neden şirketi kurmak için Meclisten çıkacak kanunu bekleyemediler? Biz muhalefet olarak kanun tekliflerinin bu şekilde gelmesine, Komisyondan aceleyle geçmesine, alt komisyonlarda görüşlerin alınmamasına alıştık artık diyebiliriz ama söz konusu olan, milletin itibarı, Meclisin itibarı. İşte, Meclisin itibarının bu şekilde yok sayılmasına alışamıyoruz.

Bu arada, ihracatçıların kendilerine ilettiği 122 talebin tamamını karşılayan Sayın Cumhurbaşkanından emeklinin de asgari ücretlinin de atanamayan öğretmenin de esnafın da çiftçilerin de talepleri var. Buradan bir daha hatırlatalım.

Değerli milletvekilleri, kanun teklifinin 2'nci maddesiyle, maddenin yürürlüğe gireceği tarihte ihracatçı birliklerinin yedek akçe hesaplarında bulunan meblağların Ticaret Bakanlığınca belirlenen tutarda, İhracatı Geliştirme Anonim Şirketinin sermayesine eklenmek üzere, sermaye taahhüdü olarak aktarılması öngörülmektedir. Buraya kadar bir şey yok ancak ihracatçı birliklerinin aktarılacak yedek akçe hesaplarında bulunan varlıklardan aktarılacak tutara ilişkin ibareler muğlaktır. Kanun teklifine geçici madde eklenerek yapılan bu düzenlemede varlıkların kısmen ya da tamamen aktarılması düzenlenmektedir. "Kısmen ya da tamamen" ne demektir? İnisiyatif kullanmak. İnisiyatifi kim kullanacaktır? İhracatı Geliştirme Anonim Şirketine yüzde 95 oranında ortak olan TİM mi, yüzde 5 oranında ortak olan EXIMBANK mı, yoksa ortaklık oranlarına rağmen şirketin Yönetim Kurulunda 3 üyeyle temsil edilen Ticaret Bakanlığı mı, 1 üyeyle temsil edilecek olan Hazine Bakanlığı mı? 1 üyeliğin de ortaklığı temsilen EXIMBANK'a verildiğini tekrar hatırlatalım ve soralım: Kısmen veya tamamen devre kim karar verecek? Bir başka konu da şirketin 9 kişilik Yönetim Kurulunda yüzde 95 ortaklığına rağmen TİM 5 üyeyle temsil edilecek, 4 üye ise kamudan yapılacak atamalar. Kamudan yapılacak atamalarda öne çıkan görevlendirmeler konusu kamuoyunun malumu ama bir kere daha dikkate getirelim ve kanun teklifine geri dönelim.

Teklifin bu maddesinde yer alan "kısmen ya da tamamen" ibareleri hem kanunilik hem de uygulanabilirlik açısından çelişki yaratacak muğlak ifadelerdir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

YASİN ÖZTÜRK (Devamla) - İktidar partisinin birçok kanun teklifinde muğlak ifadeler kullanması, kanunları istedikleri gibi yorumlamaları bakımından sıradan bir uygulama hâline gelmiştir ama böyle kanun olmaz. "Kısmen veya tamamen" gibi esnek ve belirsiz ifadelerle kanun yapılmaz. Tamamen devredilecekse öz kaynakların hepsinin alınması gerekmektedir. Kısmen alınacaksa da bunun sınırının kanunla belirlenmesi uygun olacaktır. Kanunilik ilkesine aykırı bu durumun düzeltilmesi için Komisyonda teklif verdik ve tahmin edileceği üzere, kabul edilmemişti. Şimdi tekrar hatırlatıyoruz ve yine kabul edilmeyeceğini biliyoruz.

Biz tutanaklara not düşelim, gerisini görevini yerine getiremeyenler düşünsün diyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)