BEDRİ SERTER (İzmir) - Sayın Başkan, teşekkür ederim.

Sanayi sektörüne olduğu kadar, birbiriyle kesişen ve her ikisinde de Türkiye'nin bir daralma yaşadığı ticaret sektörünü de ilgilendiren bir kanun teklifi üzerinde konuşuyoruz.

Nitekim, bu maddede de ticaret ve sanayiyle uğraşan şirketlerin kurulmasını daha önce kolaylaştırmış olmanıza rağmen, şimdi de kapanışlarını, tasfiyelerini kolaylaştırma noktasında önlemler almaya mecbur kaldınız; nereden nereye... Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre, 2021'in ilk dokuz ayında 9.867 şirket kapandı. Sadece eylül ayında 1.687 şirket kapandı. Perakende ve inşaat sektörlerinde firmaların kapana kapana arkası kesilmiyor. Hatırlatayım, ağustos ayında bütün müteahhit firmalar, bir ay kadar bir grev yapacaklardı, beton almama grevi ama Hükûmet olarak mecbur kaldınız, siz bir parmak bal çalmaya çalıştınız ve konutlarla ilgili kredi faizlerini biraz aşağıya çektiğiniz. Kapanan şirket sayısı eylülde aylık bazda yüzde 19 artarken kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı artışı yüzde 21'lere dayandı. Eylülde kapanan şirket ve kooperatiflerin 514'ünün toptan ve perakende ticaret, 285'inin inşaat ve 210'unun da imalat sektöründe olduğu belirtildi. Üstelik bu tablo, bizim sizi zorlamamız sonucunda verdiğiniz desteklere rağmen gerçekleşti. Bizim muhalefet olarak sizi zorlamamız sonucunda ancak toplam 9 milyar TL kira, gelir kaybı, hibe, ciro destekleri verdiniz ama bütün bunların yetersiz olduğu çok net ortada. Nitekim bugün gelinen noktada, ayda bin lira, 750 lira gibi komik rakamlarla ayakta kalamayan şirketlerin tasfiyesi noktasında belli ki zorluklarla yüz yüze geldiniz, düzenlemeye ihtiyaç duydunuz. Nitekim Ticaret Bakanlığının verdiği veriler de pandeminin başladığı 11 Mart 2020 tarihinden 30 Haziran 2021'e kadar açılan işletme sayısı 188.500 demekte ama kapananları 71.300'e kadar göstermekte. Yani siz bile açılan işletmeleri burada saklayamıyorsunuz, kapananları hiç saklayamıyorsunuz; yüzde 38'i kapanmış vaziyette. Üstelik bu yeni açılanların içinde birçok borçla kapanan, devlete borcu olup ödeyemeyerek kapanan ve yeni isimle açılan şirketler olduğu da hepimizin bilincinde.

Siz, şirketlerin tasfiye süreçlerini kolaylaştırmaya çalışırken bir yandan da "Yüzde 9 büyüdük." diyorsunuz. Dün de Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 2022 bütçe görüşmelerinde söyledim; bu büyüme fedakârca çalışan sanayicimizin, ihracatçımızın, iş adamımızın ve emekçi arkadaşlarımızın büyümesi. (CHP sıralarından alkışlar) Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile bugün görüştüğümüz TİM kanunlarıyla alacakları krediden yönetimlerine kadar tepelerinde olduğunuz ticari işletmeler, sanayiciler size rağmen nefes almaya ve dünyaya ayak uydurmak için yeni bir şeyler üretmeye çalışıyorlar, istihdam yaratıyorlar.

Yine, dün de söyledim, ülkeyi, insanları öyle bir hâle getirdiniz ki ikinci el telefon parçaları ve ikinci el telefonlar Sanayi Bakanlığı bütçesinin kitapçıklarında ortaya çıktı. Zaten kendi üretimimiz olan telefonlar yokken eskiden, dedelerimiz döneminde... Bitpazarına nur yağdırdınız, ikinci el, üçüncü el malları bu pazarlarda her türlü satmaya başladınız, fakirliğin abidesini diktiniz. Ham maddeye ulaşamıyorsunuz, üretilen ham madde yurt dışına gidiyor. Ham madde ve navlun fiyatları almış başını gidiyor. Yurt dışı bağımlıktan da otomotiv sektörünü kurtaramamışsınız ama dün Bakanınız uzun uzun yerli otomobillerden söz etmeye başladı. İşte, son fotoyu sizinle paylaşayım: Son foto bu. Sizi hem ciddiyete hem de rüyadan uyanmaya davet ediyorum; aksi hâlde, işletmelerin kapanmasının önünde durmanız imkânsız. Bugün, 9 milyon işsizin olduğu bir Türkiye'de, hâlâ istemeye istemeye de olsa kendilerine bir ekmek kapısı açmak için eşinden, dostundan, akrabasından aldığı üç kuruş parayla bir dükkân açmaya, ufak sermayeler oluşturmaya çalışan insanlar var. Bugüne kadar açılan işletmelerin de büyükçe bir kısmının, esnaf ve kefalet kooperatifleri üzerinden dağıtılan 25 bin Türk liralık kredilere ulaşmak için açıldığını hepimiz çok net bilmekteyiz. Yirmi yıl sonra geldiğiniz noktada oluşturduğunuz sistemle, balık tutmasını öğretmek veya iş hacimlerini geliştirmek yerine, Hükûmete borçlandırarak mahkûm olan, insanları fakirleştiren ve mahkûm olan halk kitleleri yarattınız. Ekmek kapılarına sahip çıkacağımız, hiç yalnız bırakmayacağımız halkımıza "Biraz sabır." diyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

BEDRİ SERTER (Devamla) - Halk olarak nefes alacağımız günler çok yakın.

Saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)