CHP GRUBU ADINA RAFET ZEYBEK (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlarım, 28 Temmuz günü başlayan ve on gün süren Manavgat, Gündoğmuş, Akseki, İbradı ve Alanya yangınları sonucu 8 vatandaşımız bu yangınlarda vefat etmiştir; yüzlerce büyükbaş ve küçükbaş hayvan telef olmuştur, yüz binlerce canlı yanarak ölmüştür; toplam 59 mahallemiz zarar görmüştür, bunlardan 24 mahallemiz tamamen yanmıştır; 75 bin hektar tarım ve orman alanı yanmıştır. On gün süren bu orman yangınları sonucu maalesef saymış olduğum bu 5 ilçemizde hem tarım alanları hem evler ve insanlar hem canlılar Türkiye'nin en büyük, tarihe mal olmuş yangını altında kalmışlardır. Türkiye bugüne kadar böyle büyük bir yangınla karşılaşmamıştır.

Biz bu nedenle diyoruz ki: Yangından önce alınan tedbirlerin neler olduğunun, yangın sırasında ne tür aksaklıklar yaşandığının ve yangın sonucunda hâlâ bugün devam eden eksikliklerin neler olduğunun Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından araştırılması, alınması gereken tedbirlerin alınması, burada ihmali ve kusuru olanların tespit edilmesi ve neden bu yangına zamanında müdahale edilemediğinin, söndürülemediğinin, on gün süresince 75 bin hektar alanın yandığının tespit edilmesi için bu önergeyi verdik. Eğer gerçekten bu ülkede, böyle tedbirsizliklerle, böyle önlem almamakla ormanlarımız yanacaksa, yanmaya devam edecekse, burada, Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak bizlerin çok büyük sorumluluğu vardır; bu önlemlerin alınması lazım.

Bakınız değerli arkadaşlarım, ilk iki gün, yangının ilk iki günü uçakla, yangın söndürme uçağıyla müdahale yapılmadı. İlk gün havadan hiç müdahale olmadı ancak ikinci gün helikopterlerle müdahale edildi ama asla... Bakın, üçüncü gün başlayan yangında yangın söndürme uçakları çok yetersizdi.

Şunu düşünebiliyor musunuz: Türkiye'nin envanterinde kayıtlı 1 tane yangın söndürme uçağı yoktur. 3 tane uçak kiralandığı söylendi ama ilk iki gün gelmediği gibi -değerli arkadaşlarım, on gün süresince yangın bölgesindeydim- günde 1 sefer, 2 sefer yangın müdahalesinde bulunuldu bu uçaklar tarafından. Maalesef "Yerleşim bölgelerini koruyacağız." diye havadan müdahaleler sonlandırıldı. Ne zaman yerleşim bölgelerine yangın yaklaştı, havadan 1-2 tane uçak gelip -ki her birinin arasında dört beş saatlik süre vardı- asla iki saatte 2 uçak o yangına müdahale edemedi. Neden? Neden bizim 1 tane uçağımız yoktu? Türk Hava Kurumunun 6 tane uçağı 2019 yılında çalışır hâldeyken 2021 yılında neden çalışmıyordu? Gelin, bunları araştıralım, nerede eksiğimiz var bunu tespit edelim. Ciğerlerimiz yandı orada, orada insanlarımız yandı; yazık değil mi?

Değerli arkadaşlarım, bakın, yangının ikinci günü Tarım ve Orman Bakanı basına bir açıklama yaptı "Manavgat yangını kontrol altına alındı." dedi. İnanın o gün 7 tane mahallemiz yandı, en çok yangının olduğu gün o gündü. En çok yangın "Yangın kontrol altına alındı." dediği gün oldu. Böyle bir açıklama olabilir mi? Alınmayan tedbirler örtbas edilerek bu yangınlarla biz mücadele edemeyiz. Bunun için biz diyoruz ki: Gelin bunu mutlaka çözelim.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

RAFET ZEYBEK (Devamla) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Bakın, geçen hafta, bütçe görüşmeleri sırasında, Plan ve Bütçe Komisyonunda Tarım ve Orman Bakanlığının bütçesi görüşüldü, yangın söndürmeyle ilgili bütçeden hiçbir ödenek ayrılmadı. Ha, belki Tarım ve Orman Bakanlığı üzerinden ayrılır mı, bilemiyoruz ama onu şimdiden bütçeye dâhil etmek gerekirken hiç öyle bir şey yapılmadı, maalesef yapılmadı.

Yine, değerli arkadaşlarım, bakın, şu anda bu bölgelerdeki insanlar perişan hâlde; ihtiyaçları giderilmedi, bina yapımlarına başlanmadı. Şimdiye kadar zararlarının yüzde 6'sı giderildi oysa bunu devlet karşılayacaktı hatta "Yüzde 60'ını devlet, yüzde 40'ını vatandaş karşılayacak." dediniz ama şimdi "Yüzde 60'ını vatandaş karşılayacak, yüzde 40'ını devlet karşılayacak." diyorsunuz. Yazık değil mi o insanlara değerli arkadaşlarım? İhmaller nedeniyle yandı o...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

RAFET ZEYBEK (Devamla) -...evler, o insanlar, o tarım arazileri.

Teşekkür ediyorum. (CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)