HDP GRUBU ADINA MAHMUT CELADET GAYDALI (Bitlis) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, İYİ Partinin vermiş olduğu grup önerisi üzerinde söz almış bulunmaktayım. Sizleri ve kamuoyunu saygıyla selamlarım.

Değerli milletvekilleri, gerçekten merak ediyorum, iktidar olarak tütün üreticileriyle derdiniz nedir? "Özelleştirme" adıyla önce fabrikalar kapatıldı, sonra üretim alanları daraltıldı, şimdi de çıkarılan yönetmelik ve yasal düzenlemelerle "Sarmalık tütün ticareti için kooperatif kurulsun yoksa tutuklarız." diyorsunuz. Mademki serbest piyasa ekonomisi uygulanıyor, niçin tütün üreticisine bu baskı yapılıyor? Eskiden yani 80 öncesi, tütün ve sigara devlet tekelinde olduğu için, sarmalık tütün ticareti devleti zarara uğratıyor diye kaçakçılık kapsamına alınmıştı. Özelleştirmeden sonra tütün ve sigara kartellerine teslim edilen piyasada, karteller zarar etmesin, daha doğrusu maksimum kâr elde etsinler diye bu baskılar uygulanıyor yani kartel tekeli yaratılmaya çalışılıyor. Üreticiyi tüccara, sermayeye mahkûm etmeyin. "Halkımızın hizmetkârıyız." diye ortaya çıkıp sermayeye, sigara kartellerine hizmet etmeyin. Koca koca tarlaları eken tarım emekçilerinden değil, küçücük bir alanda ekim yapmak zorunda bırakılan çiftçiden bahsediyoruz. Tütüne düşman bir iktidarsınız çünkü üretime ve üreticiye düşmansınız. Tütün emekçisini o kadar düşünüyorsanız kaldırın kooperatiflerde kontenjan olayını, devlet eliyle kurulsun kooperatifler, ticaret belgelerini de ücretsiz verin. Yapamazsınız çünkü amaç burada tütün üretimini desteklemek değil, destekliyormuş gibi görünmek. Asıl amacınız, tüm dünya piyasasını ele geçirmiş büyük kartellerin Türkiye'de de tekelleşmesini sağlamak. Devlet olarak büyük şirketlere yaptırım uygulayabiliyor musunuz? Hayır. Yüzde 30 yerli tütün kullanması gereken şirketler yüzde 10 dahi kullanmıyor. Kamuoyuyla paylaşın raporunuzu görelim "Yüzde 30 yerli tütün kesin kullanılıyor." diye gösterin. Düşünün, Bitlis'te anlaşma yapmış daha bir tane üretici yok. Nereden geliyor bu yüzde 30, bunu da bilmek mümkün değil.

Kesinlikle bir komisyon kurulmalı. Komisyon da önemli değil, zaten komisyon kuracağınız da yok. Yasal düzenleme hemen Meclise gelmeli. İnsanlar ekim mi yapsın, kooperatif için altyapı çalışması mı yapsın, pandemide birikmiş banka borçlarını mı düşünsün?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

MAHMUT CELADET GAYDALI (Devamlı) - Dünyada insanlar 2020 yılını görmedi, ya evde ya toplumdan uzak yaşadı; bu dahi düşünülmüyor. Bir devlet kendi vatandaşının ancak bu kadar iki ayağını bir pabuca sokmaya zorlar.

Parti olarak bu konuyla ilgili bir komisyon kurulması gerektiğini fakat sürecin ertelenmesi değil, cezaların tamamen ortadan kaldırılması gerektiğini yeniden vurguluyoruz.

Hepinizi saygıyla selamlarım. (HDP sıralarından alkışlar)