| Konu: | Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 24 |
| Tarih: | 30.11.2021 |
OSMAN BOYRAZ (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; gündemde yer alan 287 sıra sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizle ilgili düzenlemeler hakkında sizleri bilgilendirmek amacıyla söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle, sizleri ve ekranları başında bizleri seyreden aziz milletimizi en kalbi duygularımla selamlıyorum.
Öncelikle, fırtına sebebiyle İstanbul'da hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet diliyorum, yakınlarına sabrıcemil niyaz ediyorum.
Yine, dün elim bir trafik kazasında Rahmetirahman'a kavuşan Sivas İmranlı Belediye Başkanı Murat Açıl dostumuza Allah'tan rahmet diliyorum; yakınlarına sabır ve partisine de başsağlığı diliyorum.
Enerji alanında ortaya çıkan ihtiyaçlar, değişen koşullar ve küresel gelişmeler doğrultusunda hazırlanan ve şu anda da Genel Kurulda görüşülecek olan düzenlemede yer alan maddelere geçmeden, enerji alanında son yıllarda yapılan çalışmalara dair birkaç hususu belirtmek istiyorum. Bilindiği üzere Covid-19, ekonomilere ve enerji sektörlerine şimdiye kadar benzeri görülmemiş şekilde zarar verdi. Dünyadaki en büyük ekonomiler bile bu durumdan farklı şekilde etkilendi. Ülkemiz ise uyguladığımız başarılı politikalar neticesinde, zorlu geçen 2020 yılını büyümeyle kapattı. Türkiye ekonomisi 2020 yılında 1,8; 2021'in üçüncü çeyreğinde ise yüzde 7,4 büyüme gerçekleştirdi.
(Uğultular)
BAŞKAN - Arkadaşlar, lütfen biraz sessiz olalım. Bakın, hatibi duyamıyoruz, rica ediyorum.
OSMAN BOYRAZ (Devamla) - Bu kapsamda Türkiye, 2021 yılı ilk çeyreğinde Avrupa'da en hızlı büyüyen, G20 ülkeleri arasında ise Çin'den sonra en fazla büyüyen ekonomi olmuştur. Bu büyümede, enerji alanında dışa bağımlılığı azaltmaya yönelik yapılan yatırımlar, kurulu güç kapasitemizin artırılması, arz güvenliğine ilişkin alınan tedbirler, enerji verimliliği politikaları ve enerji aksamlarının yerli ve millî olarak üretimi gibi birçok unsur etkin rol oynamıştır. Diğer yandan, millî enerji kaynaklarımızdan tasarruf sağlayabilmek için, hepimizin bildiği gibi, son derece başarılı enerji verimliliği uygulamaları yürütülmektedir. 2018 yılında kamuoyuyla paylaşılan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'yla 2023 yılına kadar birincil enerji tüketiminin yüzde 14 azaltılması ve 66 milyon ton karbondioksit emisyon azaltımı hedeflenmektedir. Sadece enerji değil, birçok sektörü kapsayan bu plan çerçevesinde 2017-2019 yılları arasında 2,7 milyon ton eş değer petrol, enerji ve 1 milyar dolar tasarruf sağlanmıştır. Bu alandaki çalışmalar açıklanan hedeflere uygun bir şekilde sürdürülmektedir. Yüksek talep artışı ve yüksek ithalat bağımlılığına sahip olan ülkemizde, AK PARTİ iktidarları döneminde enerji sektöründe gerçekleştirilen reformlar ve uygulamaya devam eden piyasa mekanizmaları çerçevesinde özel sektörün elektrik üretimindeki payı 2001 yılında yüzde 20 seviyesindeyken şu an yüzde 80 seviyelerine çıkmıştır.
Petrol ve doğal gaz sektörüne ilişkin en güncel ve en önemli gelişmeyse, bildiğimiz üzere, geçtiğimiz yıl kendi sondaj gemilerimizle Karadeniz'de gerçekleştirdiğimiz doğal gaz keşfidir. 2020 yılının en büyük off-shore doğal gaz keşfi, bu yıl tespit ettiğimiz ilavelerle yaklaşık 540 milyar metreküp kapasitededir. Bölgedeki çalışmalar devam etmekte olup söz konusu doğal gazın 2023'te şebekeye ulaştırılması hedeflenmektedir.
Denizlerdeki hidrokarbon arama faaliyetleri mavi vatanın tüm sathında aynı kararlılıkla yürütülmeye devam ediyor. Bu bağlamda, enerji alanında ortaya çıkan ihtiyaçlar, değişen koşullar ve küresel gelişmeler doğrultusunda birtakım maddelerde düzenlemeler yapıldı.
Enerji ve tabii kaynaklar alanında dışa bağımlılığın azaltılması, enerji arz güvenliğinin sağlanması, elektrikli şarj istasyonlarının kullanılmasına yönelik hukuki altyapının oluşturulması, vatandaşlarımızın enerjiyi en uygun fiyatla kullanabilmesi için gerekli tedbirlerin alınması, enerji verimliliğinin teşvik edilmesi ve bu kapsamda millî servetimizin boşa gitmesinin önlenmesi en temel politikalarımızı oluşturmaktadır.
Bu öncelikler doğrultusunda, düzenlemeler hakkında sizleri kısaca bilgilendirmek isterim: Elektrik faturalarında "TRT payı" olarak bilinen elektrik enerjisi hasılatından ayrılacak payın TRT gelir kalemlerinden çıkarılmasıyla vatandaşlarımıza daha uygun fiyatla enerji kullanımına ilişkin imkân sunulmaya çalışılmaktadır. Aynı amaç doğrultusunda yapılan düzenlemeyle katkı payı kaldırılarak elektrik faturalarında yer alan bileşenlerin azaltılması, tüketici üzerindeki mali yükün hafifletilmesi, faturada sadeleştirilmeye gidilmesi hedeflenmektedir.
Doğal gaz piyasasında, tüketicilerin kusurları haricinde, gaz arzının sağlanmasının gecikmesi, gaz arzının durdurulması, tüketicilere yapılacak bedel iadelerinin gecikmesi gibi sorunların sonucunda oluşan tüketici mağduriyetlerinin karşılanmasına ilişkin olarak yapılan düzenlemeyle tüketicilerin korunması amaçlanmaktadır.
Enerji verimliliği konusunda, özellikle uygulama proje desteklerinden tarım ve hizmet sektörlerinin de faydalanmasına imkân sağlayan bir düzenleme öngörülmektedir.
Ayrıca, enerji verimliliğine yönelik olarak çok önemli bir düzenleme daha getiriyoruz; elektrik faturalarında farklılaşan tarife sistemiyle abonelerin elektrik enerjisini tasarruflu kullanmalarını teşvik etmek, enerji verimliliğini artırmak istiyoruz.
EPDK bünyesinde, kurumsal yapının ve kapasitenin güçlendirilmesine yönelik olarak "Enerji Dönüşüm Dairesi Başkanlığı" adıyla yeni bir hizmet birimi kuruluyor.
Ayrıca, kanun teklifiyle, elektrikli araçlara ilişkin şarj hizmetinin sunulabilmesi ve şarj istasyonları için gerekli altyapının oluşturulması, buna ilişkin hukuki altyapının kurulması sağlanmaktadır.
İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Helal olsun!
OSMAN BOYRAZ (Devamla) - Diğer bir düzenlemeyle, arz güvenliğini sağlama görevini yürüten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın uzun dönemli Türkiye Ulusal Enerji Planı çalışması yapmasına ilişkin hukuki çerçeve oluşturulmaktadır.
İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Bravo!
OSMAN BOYRAZ (Devamla) - Enerji bahsinde son olarak yapılan düzenlemeyle, petrol ruhsatı başvuru ve değerlendirme süreçleri kısaltılarak petrol yatırımcısının sektörde faaliyete başlama süresinin kısaltılması amaçlanmaktadır.
Sanayi ve teknoloji alanında yapılan çok önemli değişikliklerden de bahsetmek istiyorum. 20 ve 28'inci maddelerde yapılan düzenlemelerle AR-GE ve tasarım merkezlerinde çalışan personelin esnek çalışma saatlerine, şartlarına uyumlu olarak faaliyetlerinin artan bir kısmını merkez dışında yürütmesine imkân sağlanmaktadır.
Yine, diğer bir düzenlemeyle ise kalkınma ajanslarının mevzuatta öngörülen gelirden mahrum kalmasına ve ayrıca belediyelerin kalkınma ajanslarının desteklerinden faydalanmamasına yol açan sorunlar giderilmektedir.
Sanayi ve teknoloji alanındaki son düzenleme ise yatırımların proje bazında desteklenmesine ilişkin kanunda yapılmaktadır. Bu kapsamda, hâlihazırda yatırım teşvik sisteminde sağlandığı gibi proje bazlı nitelikli yatırımlar için kullanılacak yatırım kredilerinde karşılanan teminat sorununun giderilmesi ve söz konusu yatırımların hızlandırılması amaçlanmaktadır.
İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Helal olsun!
OSMAN BOYRAZ (Devamla) - İstihdama yönelik ara eleman sorununun giderilmesi amacıyla mesleki eğitim alanında düzenlemeler yapılmaktadır. Mesleki eğitim alanında son madde ise süre uzatımı ve bütçe uygulamasına ilişkin bir düzenlemedir. Bilindiği gibi, Mesleki Eğitim Kanunu'nun 25'inci maddesi ile geçici 12'nci maddesine göre, kapsamdaki öğrencilerin aldıkları ücretin bir kısmını, devlet, işletmelere ödemektedir. Cumhurbaşkanı kararıyla destek süresinin uzatılması öngörülmektedir.
Kanun teklifinin 1'inci ve 29'uncu maddeleriyle yaptığımız değişikliklerden bahsetmek istiyorum. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 72'nci maddesi değiştirilmektedir. Buna göre, yalnızca bilgisayar programlarına ilişkin olarak sağlanan ve koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik hazırlık hareketlerini yaptırıma bağlayan düzenlemenin kapsamı genişletilmektedir. Madde; tüm eser, icra, fonogram, yapım ve yayınları kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmektedir. Bu düzenlemeyle, telif hakkı sahipleri tarafından izinsiz kullanımları engellemek amacıyla, öngörülen teknolojik önlemleri etkisiz kılmaya yönelik ürün ve araçların ticaretini veya tanıtımını yapanların cezalandırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca düzenleme, ilgili AB direktifiyle de uyum sağlamaktadır.
29'uncu maddeyle, 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonunun Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'da değişiklik yapılmaktadır. Maddeyle futbol müsabakalarının devamı esnasında hukuk dışı yayınların engellenmesi hedeflenmektedir.
Son olarak, bazı kanunlarda yaptığımız düzenlemeleri paylaşmak istiyorum:
Bunlardan biri, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'la ilgilidir. İşletme hakkı verilen limanların sözleşme sürelerinin kırk dokuz yıla uzatılması öngörülmektedir.
Bir diğer düzenleme, 1163 sayılı Kanun'da yapılmaktadır. Hatırlanacağı üzere, 1163 sayılı Kanun'un 72'nci maddesiyle, kooperatiflerin kooperatif birliklerine, kooperatif birliklerinin de merkez birliğine ortak olmadığı takdirde kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefalet sağlayamayacağı ve kamu kaynaklı tarımsal desteklemelere aracılık yapamayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu ortaklık veya üyelik ise kooperatiflerde genel kurulda alınacak yetkiye bağlıdır. Genel kurulların yapılmasının belli bir takvime bağlı olması sebebiyle, bahse konu tarımsal destek ödemelerinin kooperatif ortağı çiftçilere yapılmasında mağduriyet oluşturmaması için söz konusu hükmün 1/1/2024 tarihinden itibaren uygulanması öngörülmektedir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.
OSMAN BOYRAZ (Devamla) - Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonumuzda eklenen yeni bir maddeyle Kahramanmaraş ili Dulkadiroğlu, Onikişubat, Türkoğlu ilçelerinde bulunan, ekli haritalarda da gösterilen alanlar Erkenez OSB, Aksu OSB ve Türkoğlu-2 OSB olarak belirlenmiştir.
Sözlerime burada son verirken sizleri ve ekranları başında bizleri seyreden aziz milletimizi sevgiyle selamlıyorum, hayırlı günler diliyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)