HDP GRUBU ADINA MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Çok önemli bir konu olan engellilerin ertelenen hakları hakkında konuşuyoruz. Yaşamları yok sayılan engellilerin haklarının tanınması, korunması ve hayata geçirilmesi için yapmamız gereken çok iş var. Sadece Meclis değil, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler engelli yurttaşların hakları için yıllardır bir arpa boyu yol almış değil. Ne rehabilitasyon merkezleri ne okullar ne de hiçbir kamu kurumu bunun gereğini tam olarak yerine getirmiş değildir.

Değerli milletvekilleri, engellilik, sanıldığı gibi sadece doğuştan olmuyor; iş kazaları, trafik kazaları, yetersiz beslenme, aile içi şiddet, savaş ve çatışmalar da engellilik doğuruyor. İnsanlara önleyici sağlık hizmetlerini eriştiremiyorsanız, gebelik sürecinde tıbbi destek vermiyorsanız, doğum anında doktor sağlamıyorsanız doğal olarak engellilik yaratırsınız. Gerekli tedbirler alınmadığı için çalınmış yaşamlardır bunlar. Sadece engelliler değil kronik hastalığı olanlar, yaşlılar, nöroçeşitli insanlar ve bu kişilerin aileleri de ülkede yeterli düzeyde sosyal devlet ilkesi esas alınmadığı için hak kaybına, ayrımcılığa, ötekileştirilmeye maruz kalıyor.

Erişilebilirlik meselesinin on yıllarca ertelenmesinin izahı olamaz. Son yirmi yıldır bütün şehirleri altüst eden iktidar, yol, alt geçit, asansör, otopark, bina girişi, park ve diğer mekânları herkes için erişilebilir hâle getirememişse burada bir zihniyet sorunu vardır. AKP, engellilerin yoksunluğunu, muhtaç bırakılmışlığını istismar eden bir siyasette ısrar etmektedir. Engellilerin haklarını önceleyen bir iktidar, erişilebilir yaşam alanlarının inşasını erteleyemez.

Öte yandan, kamuda bile zorunlu olduğu hâlde engelli istihdam kotaları dolu değildir. KPSS'ye 200 bin insan girmekte ancak 10 bin kişi bile atanmamaktadır. "Engelliler, bu ülkede nüfusun yüzde 12'sini oluşturuyor." diyorsunuz ama bütçede yüzde 2 pay ayırıyorsunuz. Kamuda istihdam edilen işaret dili tercümanı sayısı sembolik düzeydedir. Mesela, nüfusu 1,5 milyon olan Van'da kadrolu tek bir işaret dili tercümanı yoktur. Sebep olduğunuz ekonomik kriz ve kur şokları nedeniyle tedavi her geçen gün daha da pahalılaşıyor. Engelliler, hastalar ve yaşlılar ihtiyaç duyulan ilaçlara, medikal tıbbi cihazlara, tedavi merkezlerine erişemiyor. Tedavileri karşılanmadığı için her gün bir SMA'lı, SSPE'li çocuk için aileleri kampanya ve yardım talebiyle bizlere ulaşıyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının sitesi bile erişilebilir değildir.

Değerli milletvekilleri, gelin, hep birlikte bu gidişe "Dur!" diyelim, engelli hakları için verilen önergelere destek verelim.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Devamla) - Son cümlem Başkanım.

Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme'nin gereğinin yerine getirilmesi ve engellilerin yaşama dâhil olmasının önündeki tüm engelleri kaldıralım.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)