CHP GRUBU ADINA ALİ FAZIL KASAP (Kütahya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

(Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Kasap'ın işaret diliyle konuşması)

ALİ FAZIL KASAP (Devamla) - Bunu geçen sene 3 Aralık civarında da yapmıştım. Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak aslında üzerimize düşen bir şey var. Şu anda işitme engelli vatandaşlarımız maalesef bizim bu yüce Mecliste söylediklerimizi anlayamıyorlar, öğrenme imkânları da yok, tezat orada. Ayrıca, Türkiye'de engellilerin karşısındaki en büyük engel bence Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve onun zihniyeti. Şöyle söyleyeyim değerli arkadaşlar: 420 bin hak etmeyen kişiye maaş bağlayan bir Bakanlığımız var. Gerçekten, engellilikle zerre miktar alakası yok, kayıtlarını bulamıyorlar, kendileri hastanelerden istemişler, bulamıyorlar ve o 420 bin kişiye maaş bağlanmış, yersiz ödeme yapılmış; kendileri de kabul ediyorlar ve kamu zararı var.

Öte yandan, bu Bakanlığın engellilere verdiği maaş... Bakın, şu anda 2022 yılı için yüzde 40-69 oranında engeli olan şahsa verilen maaş 657 Türk lirası yani 50 dolar -biraz önce değişmiş olabilir belki, bilmiyorum- yüzde 70 ve üzeri olanlara da verilen maaş 60 dolar sadece; tam bağımlı engelli bakım aylığı alan birine verilen maaş da 125 dolar karşılığı 1.800 küsur lira.

İstihdama yönelik bir şeyler yapabiliyor musunuz? Yapamıyoruz. Şöyle bir yapılanma var orada da: 50 kişiye 3 istihdam; bunun benzeri ülkelerde 15 kişiye 1 istihdam. Kamuda şöyle: Uluslararası örnekleri genelde 15 kişiye 1 istihdam şeklinde olması gerekiyor. İşverenler genelde 40 civarında, 40-50 arasında bir blokaj koyuyor, orada engelleme yapıyor ve 3 kişiyi istihdam ediyor; kamu aynı şekilde. Küçük kaymakamlıklar var, küçük idareler var; buralarda da 50 kişilik personeli olmadığı için yine engelli istihdamının önüne geçiyoruz. Burada sıkıntı var.

Demin de söyledim, işitme engelliler... Mesela, burada milletvekili arkadaşlarımız var, hiçbir milletvekilimiz şu anda bir engelliyle iletişim kuramaz. Ben, hastanelerde, kamu binalarında, her yerde işitme engellilere, görme engellilere bu konuda gereken şeylerin yapılmadığı kanaatindeyim ve yapılabilecek şeyler var. Düşünebiliyor musunuz, bir ortopedik engelli uçakta lavaboya nasıl gidebilir, otobüste nasıl oturabilir? Amerika'da ve Avrupa'da arkadaki 2 koltuk boşaltılmış, uçaklar için gerekenler yapılmış ama Türkiye'de bunların hiçbiri yok, hiçbiri yok.

Yüzde 20 ile 40 arasındaki engeli olan arkadaşlar için, engelliler için bir şey yapılmış mı? Hayır, yok.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayınız sözlerinizi.

ALİ FAZIL KASAP (Devamla) - Ben bir hekim olarak şöyle söyleyeyim: Rapor almadaki sıkıntılarının çok büyük olanlarından bir tanesi şu: Engellilere genelde şöyle bir rapor veriliyor; tam bağımlı, kısmi bağımlı. Ya, arkadaşlar bir şahıs kendi temel ihtiyaçlarını gideremiyorsa "tam bağımlıdır" denir ve Amerika'da bununla ilgili tekrar rapor alma ihtiyacı duymuyorsunuz; sosyal çalışmacılar, ailesiyle birlikte izlediğinde, incelediğinde bu rapor veriliyor. Bütün bu engellerin kaldırılması için önce zihniyetin değişmesi gerekiyor. Engelli bir Aile Bakanlığı olmaması gerekiyor, engelli düşmanı bir Aile Bakanı olmaması gerekiyor. Gerçekten engellilere hak ettiğini vermeyen bu ülke... Bakın, yüzde 36,2'lik bir yeniden değerlendirme yaptınız, peki bu 657 liraya niye yapmıyorsunuz? Geliriniz var, ben size şöyle söyleyeyim: Sosyal Dayanışma Fonu'nun gelirlerinden bir tanesi trafik cezaları, yüzde 36,2 artırdınız ama burada 657 lirayı yani 50-60 doları artırmıyorsunuz. Bu engellerin ortadan kaldırılması için bu önergeye "evet" vermenizi istiyoruz.

Teşekkür ediyorum. (CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)