CHP GRUBU ADINA BEDRİ SERTER (İzmir) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; bugün Ticaret Bakanlığının, olmayan 2022 bütçesini değerlendireceğiz.

Ben bugün bir esnaf ve ticaret adamı olarak da yine esnafın sesi olmak için çıktım buraya.

Sayın Bakan, aramızdan birinin Bakan olmasına çok mutlu olduk ve sizin yedi aydır yaptığınız çalışmaları yakinen izliyoruz. Burada da sizinle değişik konularda ticaretle ilgili yorumlarımız olmuştu fakat Bakanlığa gittikten sonra maalesef ki esnafı unutmuş vaziyettesiniz. Esnafımız Ahilik kültürüyle yetişmiş, kan kusup kızılcık şerbeti içen, evine gittiği zaman hanımı "Nasıl gitti işler?" diye sorarsa "Allah'a çok şükür, çok iyi gitti." diyen bir kitleye sahiptir ama sizin Hükûmetiniz döneminde maalesef ki artık evine ağlaya ağlaya gidiyor, maalesef. Ticaret Bakanlığı olarak, baktım, Ticaret Bakanlığının görev ve yetkileri var, bilmiyorum siz incelemiş miydiniz. Burada sadece esnafla ilgili 16'ncı maddede bir satır esnafla ilgili geçmekte, bir satır; satır da şu: "Esnaf ve sanatkârlar ile kooperatifçiliğe ilişkin politika, ilke ve hedeflerin ilgili kuruluşlarla iş birliği yapılarak belirlenmesi." Sevgili esnafımız, bu, size sadece bu öngörülüyor. (CHP sıralarından alkışlar) Esnaf kardeşlerime de saygılar sunuyorum.

2018 seçim dönemi ve bugüne gelinceye kadar -demin Orhan Vekilim de çıkardı- esnafımızın artık hâli yok evine gidecek, çay ısmarlayacak parası yok. Maalesef ki yüzde 60 esnaf bu fiyat artışları yüzünden batmış vaziyette Sayın Bakan, batmış. Esnafımızın küçücük bir dükkânı vardır 50-60 metrekare; 100 bin lira sermayeyle, 50 bin lira sermayeyle hayatını idame ettirmeye çalışır. Son gelen kur artışlarıyla sermayesinin varsa yüzde 50'si gitti, silindi, kalan yüzde 50'si zaten borç batağına batmış, sıfır; yüzde 60 esnafımız batmış vaziyette. BAĞ-KUR borçlarını ödeyemiyorlar, vergi borçlarını ödeyemiyorlar. Çıkardığınız bu en son altı ay önceki vergi ve BAĞ-KUR borçlarına hiç baktınız mı kaç kişi ödedi diye? Yüzde 90'ı ödememiş, yüzde 90'ı ödeyememiş. Tekrar çıkaracağınız, tekrar havuç sunacağınız kredilerle ilgili hiçbir esnafımız kredi almak istemiyor, borçlanmak istemiyor artık, borçlanacak hâli kalmamış. Diyor ki: "Benim vergi borcum var, BAĞ-KUR borcum var. 10 bin liralık ihaleye gireceğim." Sen diyorsun ki esnafına "Git, vergi muafiyeti veya 'Vergi borcun yoktur.'" diye kâğıt iste. Yok, hâli yok adamın, ihaleye girecek hâli kalmamış. Nasıl girsin ihaleye? (CHP sıralarından alkışlar) Üstüne üstlük 3 harfli marketler de -çıkaracağınız yasa, yasa, yasa diye- bu esnafımızın belkemiğini kırdı. Ondan dolayı artık 3 harfliler lastik satıyor, buzdolabı satıyor, mobilya satıyor; çerçinin ipini, çomağını, her şeyini satıyor; baston bile satıyor. Esnafa ne kaldı ki satacak? Hiçbir şey yok, hiçbir şey. (CHP sıralarından alkışlar) 2 milyon 100 bin esnafım adına konuşuyorum burada. 2 milyon 100 bin esnafımızın yüzde 15'i son dönemde kapattı. Bu adamlar ne yiyecek ne içecek?

Şimdi, biz iktidar olduğumuzda esnaf bakanlığı kuracağız, esnaf bakanlığı; Genel Başkanımızın sözü. Sevgili esnafım, oraya nasıl geleceksin biliyor musun? Göğsünü aça aça geleceksin. Orası senin evin, orası senin yuvan olacak. Geleceksin -çayın, çorban, misafirliğin- orada seni en iyi şekilde ağırlayacağız. Böyle 26 maddede bir satırla geçmeyeceksin. O Bakanlıkta sana ait 50 madde olacak, her şeyini karşılayacağız senin orada, her şeyini. (CHP sıralarından alkışlar) Tüm BAĞ-KUR ve vergi borçlarının faizlerini sileceğiz, uzun vadeye yayacağız; korkma, geliyoruz. Uzun vadeye yaygın ve birkaç yıl geri ödemesiz size kredi hazırlayacağız, sermayeni oluşturacağız senin. Esnafın, BAĞ-KUR emeklilerinin emekli maaşını asgari ücretle eşitleyeceğiz arkadaşlar, eşitleyeceğiz; bunu eşitlemek mecburiyetindeyiz. 1.235 lira BAĞ-KUR primi ödüyor, adama 1.500 lira maaş veriyorsunuz. Neyine yetecek bu? 100 dolar emekli amcamın ne işine yarayacak?

AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Bravo!

BEDRİ SERTER (Devamla) - Sorarım hepinize: Ne işine yarayacak? 1.500 lira, yazıktır, en az asgari ücret yapacağız.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

BEDRİ SERTER (Devamla) - Prim borcu olsa bile tüm esnafımızın ve ailelerinin sağlık hizmetlerini sonsuz yapacağız; o adamı alacağız, gerekli desteği vereceğiz. (CHP sıralarından alkışlar) İki ay değil, sonuna kadar destekleyeceğiz onu. Esnafımızın emekli olabilmesi için en son 2000-2008 dönemi için tanınan geriye doğru borçlanma hakkını tekrar tanıyacağız. Türkiye'de esnafların faaliyet sürelerinin kısalığı ve iflas etme oranlarının yüksekliği ortadayken 4/A ve 4/B'lilerin sigorta primi ödeme günlerini eşitleyeceğiz; 7200 gün olacak esnaf kardeşim, 7200 gün. (CHP sıralarından alkışlar) Esnafın yaşını doldurana kadar isteğe bağlı olarak prim ödemeye devam etmesini sağlayacağız. Esnaf ve sanatkârlarımızın 4/A'lılar gibi hastalık ve ayakta tedavi gördüğü süreçleri kapsayan geçici iş görmezlik ödeneği alabilmesini sağlayacağız. (CHP sıralarından alkışlar) Tüm esnafımızın çırak olarak çalışmaya başladıkları tarihi sigorta başlangıç tarihi olarak alacağız.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BEDRİ SERTER (Devamla) - KOSGEB listelerinde yer almayan kahvehane, çay ocağı, internet kafelerin hepsine KOSGEB desteği vereceğiz.

Saygılar sunuyorum hepinize. (CHP sıralarından alkışlar)