NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Teklifin 6'ncı maddesinde Etibank, TEK, TEÜİAŞ ve elektrik dağıtım şirketleri adına tescil edilmiş tesislerin, faaliyet niteliğine göre TEİAŞ'a veya TEDAŞ'a devri ele alınmakta. İlk bakıldığında gayet masumane görünmekte, sanki basit bir düzenlemeymiş gibi görünmekte fakat biz altını kurcaladığımızda, her zamanki klasik metotla karşı karşıyayız. Nedir olay? Arkadaşlar, özelleştirme süreci, piyasaya bırakma 12 Eylülden sonra bir tarza dönüştü, 12 Eylülden sonra birçok yer özelleştirildi fakat enerjiyle ilgili özelleştirmeler son dönemde, AKP iktidarı boyunca giderek arttı. Geldiğimiz aşamada, kamunun kendi elinde olan, özellikle elektrik kısmı -tümüyle bir kamu hizmeti olması gerekirken, hatta bizim önerimizle her haneye ihtiyacı kadar ücretsiz olması gerekirken- giderek özel sektöre devrediliyor ve yurttaş özel sektörle karşı karşıya kalmış oluyor. İnanmıyorsanız gelin, Batman'a, Urfa'ya, Siirt'e gidelim, DEDAŞ faturalarıyla karşılaşın; geçmişte de şimdi de. Ne yapılıyor? Birçok düzenlemede elektrik dağıtım şirketlerine vergide ve tahsilatta kolaylık sağlanıyor.

Peki, 12 Eylülden sonraki bu süreçle beraber olayın asıl hikâyesi neydi? 1970'te kurulan Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) ne oldu? Türkiye Elektrik Kurumu 1994'te 2'ye bölündü TEDAŞ ve TEAŞ olarak. Ne oldu? 2001'de iletim, dağıtım kısmıyla beraber TEAŞ 3'e bölündü ve enerjiyle ilgili bu şirketler devredildikten sonra 2008'de TEDAŞ özelleştirildi, Türkiye'nin birçok yerinde "5'li" dediğimiz şirketlerin ortaklıklarına devredildi ve neredeyse fatura bedelini bile yurttaşa yükleyecek bir hâle dönüştü. Ama geldiğimiz aşama ne? İnsanlar faturasını ödeyemiyor, sosyal medyada her gün onlarca fatura paylaşılıyor.

Şimdi ne deniyor? Elektrik İletim Anonim Şirketi. "İletim" denilen kısım neydi? Türkiye'deki bütün iletimi, orta, yüksek gerilim hatlarını döşeyen bir sistem ve ilk günden beri özelleştirmeden korunmuş. Niçin? Bir güvenlik gerekçesi gösterilmiş, ülkenin elektrik iletimiyle ilgili problem düşünülmüş ve bunun korunması gerektiği ele alınmış. Bir özelliği daha var. Nedir özelliği? Tektir, kamuda tek olan. Tek ne demek? Piyasada rakibi yok, rekabet edecek hiç kimse yok, bir tekel. Peki, ne yapılıyor? Şu anda deniliyor ki TEİAŞ'la ilgili: "TEİAŞ'a ait yapılar devredilecek ve -Cumhurbaşkanı kararnamesiyle, Resmî Gazete'de yayınlanmış- 2022 yılında özelleştirilecek." Ama ne deniyor? "Hayır, özelleştirilmeyecek. Niye özelleştirilsin?" Diyorlar ki: "Biz tümüyle Sermaye Piyasası Kuruluna vereceğiz -dağıtımdan dolayı- halka arz edeceğiz." İyi de kâr etmeyen bir kuruluş niye devredilsin? Niye insanlar oraya yatırım yapsın? Mademki bunu düşünüyorsunuz, elektriğe zam yapmayın, dağıtım şirketlerine kolaylık sağlamayın. Ama amaç ne? Diyorlar ki: "Direklerin çevresini, etrafındaki mülkleri vereceğiz." Ya, mülk dediğiniz orası mıdır? Ya lojmanlar? Ya büyük tesisler? Biz, Etibanktan biliyoruz, Mazıdağı'nda ne yaptığınızı biliyoruz. Birçok yerde özelleştirmeyle beraber parsel parsel veriyorsunuz 5 şirkete. Ve bu rakipsiz, tek başına olan şirketi siz özelleştirmeye açtığınızda ne olacak biliyor musunuz? Tekrar "yandaş" dediğiniz patronların yanına birisini daha katıp sadece günlük milyonlarca para kazanacaklar ve bizi mahkûm edecekler. Biz dediğim kimdir? En çok vergi veren, en çok mağdur olan, bu kara kışta evini elektrik sobasıyla ısıtamayan insanları onlara mahkûm edeceksiniz, birilerini zengin etmek adına.

Ve geldiğimiz aşamada, bu özelleştirmelerle beraber, aslında bittiğinizin bir göstergesi. Neden bittiğinizin göstergesi? Çünkü satacak hiçbir şeyiniz kalmadı. Yap-işlet-devret, kamu-özel iş birliği, her dediğiniz şeyde sermayeyi artırdınız, kamuyu bitirdiniz. Ama en büyük bitirdiğiniz ne oldu? Yurttaşı yoksullaştırdınız, açlığa mahkûm ettiniz, işsizliğe mahkûm ettiniz ama yoksullar, açlar, giderek yoksullaşanlar ve gerçeği görenler sizin bittiğinizi görüyor, gideceğinizi görüyor.

Bu yapacağınız düzenlemeler hiçbir zaman kamu yararı getirmeyecektir. Biz bunu reddediyoruz, bunun altındaki gerekçeyi de biliyoruz.

Teşekkür ediyorum. (HDP sıralarından alkışlar)